Metoda antykoncepcyjna Yuzpe - antykoncepcja po
Autor: Marta Chruścińska / artykuł konsultowany z dr Agnieszką Dobkowską
Czasem seks może być niezabezpieczony.
Pękła prezerwatywa, zapomnieliście jej użyć, a czasem… zapomniałaś wziąć tabletki.
Jeśli nie planujesz ciąży, możesz potrzebować antykoncepcji awaryjnej.
Jednak poza znanymi metodami tego typu (Escapelle, EllaOne), pewną opinią na forach dyskusyjnych cieszy się metoda Yuzpe.
W jej przypadku należy zażyć nie jedną a... parę tabletek antykoncepcyjnych dwuskładnikowych (na bazie estrogenu i progesteronu).
I kusi to zdecydowanie wtedy, kiedy na co dzień stosujesz antykoncepcję w postaci tabletek dwuskładnikowych.
Jednak ta metoda wiąże się z wieloma „ale”, które mogą być nie tylko obciążeniem dla Twojego zdrowia, ale przede wszystkim: wcale nie zapewniać takiej skuteczności, jaką opisują dziewczyny w internecie.
Czym jest metoda antykoncepcji awaryjnej zwana Yuzpe?
Po pierwsze należy zacząć od tego, że każda antykoncepcja hormonalna w Polsce jest przepisywana na receptę.
Z jednej strony to mocno ograniczające.
Z drugiej jednak... dosyć praktyczne dla Ciebie.
Dlaczego?
Ponieważ daje Ci szansę na skonsultowanie się z lekarzem i dobranie odpowiedniej metody dla Ciebie.
Możesz porozmawiać z lekarzem, który dobierze najlepsze tabletki antykoncepcyjne dla Ciebie.
Również wtedy, kiedy chodzi o antykoncepcję awaryjną.
A może: zwłaszcza wtedy?
Niezaleznie od tego, jaką formę zabezpieczenia przed nieplanowaną ciążą stosujesz, musisz wiedzieć, że antykoncepcja postkoitalna (awaryjna) to metoda antykoncepcji, którą stosujesz po nagłej sytuacji.
Nagłej czyli... zdecydowanie nieplanowanej, do których może należeć, np. pęknięta prezerwatywa, a także pominięcie codziennej dawki hormonów.
Jeśli nie planujesz ciązy, to w takiej sytuacji masz kilka możliwości.
Zdecydowanie najpopularniejsze w tej sytuacji są tabletki „dzień po”, które (w zależności od typu hormonów w nich zawartych) przyjmujesz do 72 lub 120 godzin po awaryjnej sytuacji.
Mowa oczywiście o tabletach Escapelle oraz EllaOne.
Blokują one owulację (jeśli jeszcze do niej nie doszło), a jednocześnie mocno utrudniają drogę plemników do komórki jajowej, m.in. zwiększając lepkość śluzu w drogach rodnych.
Jeśli doszło już do zapłodnienia, to nie powodują one sytuacji zagrażającej zarodkowi, tzn. nie są to tabletki wczesnoporonne.
Poza tymi tabletkami (oraz ewentualnym założeniem spirali domacicznej miedzianej), no i oczywiście ewentualnym oczekiwaniem na okres lub jego brak... pozostaje Ci jeszcze metoda Yuzpe.
Co to takiego?
Nazwa pochodzi od nazwiska kanadyjskiego lekarza (Alberta Yuzpe), który propagował tę metodę jeszcze w latach 70. i 80. XX wieku.
Na czym ona polega?
Jeśli doszło do wpadki, a chcesz wykorzystać właśnie tę metodę... musisz przyjąć dwie lub cztery tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe (dawkę powinien dobrać lekarz) i powtórzyć ten sam proces po 12 godzinach.
Taka dawka hormonów może skutecznie uniemożliwić zagnieżdżenie się zarodka, ale jedynie wtedy, kiedy zastosowana będzie do maksymalnie 72 godzin po stosunku.
A im wcześniej, to wiadomo, że lepiej.
Mówi się, że metoda ta jest skuteczna (w idealnych warunkach) nawet do 97 procent, czyli podobnie jak w przypadku tabletek antykoncepcji awaryjnej.
Za to zdecydowanie częściej mogą pojawić się po niej skutki uboczne, np. wymioty, które mogą obniżać jej skuteczność.
Jednak badania potwierdzają, że jest to metoda, której skuteczność realna jest znacznie niższa
Kiedy można zastosować metodę Yuzpe?
Jeśli już... to jak najszybciej od niezabezpieczonego (lub źle zabezpieczonego) seksu.
W zależności od fazy cyklu, w której się znajdujesz, ta metoda będzie nieco inaczej działać.
A to oznacza, że może być dla Ciebie skuteczna niezależnie od tego, w jakiej fazie cyklu się znajdujesz.
Jeśli do awaryjnej sytuacji doszło przed owulacją, to zwiększona dawka hormonów może zahamować owulację.
Jeśli natomiast wpadka miała miejsce po jajeczkowaniu, to hormony utrudniają zagnieżdżenie się zarodka, m.in. poprzez zagęszczenie śluzu drogach rodnych.
Ta metoda (co ważne, tak jak inne metody antykoncepcji awaryjnej) nie działa wczesnoporonnie.
Także jeśli doszło już do ciąży, to Yuzpe nie spowoduje, że cofniesz ten proces.
Dla kogo metoda Yuzpe będzie najlepsza?
Okazuje się, że po metodę antykoncepcji awaryjnej zdecydowanie częściej sięgają kobiety, które mają problem z dostaniem się do lekarza na czas po nieplanowanej sytuacji.
Albo inaczej...
Było tak to momentu rozwoju przychodni online, w których z powodzeniem możesz skontaktować się z lekarzem (nawet ginekologiem) tego samego dnia.
Kobiety, które decydowały się na taką metodę zazwyczaj, były użytkowniczkami hormonalnej antykoncepcji dwuskładnikowej.
Natomiast musisz pamiętać o tym, że nawet jeśli Ty także używasz tabletek dwuskładnikowych, to każde użycie ich w sposób odbiegający od normy to ryzyko dla Twojego zdrowia.
W przypadku nieplanowanej sytuacji lub niedziałającej odpowiednio antykoncepcji (w Twoim przypadku, bo np. o niej zapominasz) warto skontaktować się z lekarzem i... dobrać najlepszy sposób dla siebie.
Możesz skorzystać z konsultacji lekarskiej online na antykoncepcję awaryjną w przychodni Dimedic, podczas której lekarz dobierze odpowiedni lek i wystawi e-receptę.
Pamiętaj, że wykorzystywanie metod antykoncepcji awaryjnej to zawsze powinna być sytuacja raczej jednorazowa, a nie być traktowana jako stała antykoncepcja.
Istnieją metody antykoncepcji długoterminowej (np. LARC, tj. implant antykoncepcyjny czy zastrzyki hormonalne), które pozwalają cieszyć Ci się seksem bez ograniczeń przez dłuższy czas.
Leki, które może zaproponować Ci lekarz
Jeśli Twój lekarz uzna, że metoda Yuzpe najlepiej się u Ciebie sprawdzi, może przepisać Ci, np. Gravistat 250.
Niektóre jednak tabletki antykoncepcyjne mają mniejszą dawkę hormonów, dlatego lekarz przepisuje ich przyjęcie w różnych konfiguracjach, mowa, np. o Gravistat 125 czy Microgynon.
Zdecydowanie częściej w takiej sytuacji lekarz jednak decyduje się na przepisanie tabletki po, czyli Escapelle czy EllaOne.
Między innymi ze względu na mniejsze ryzyko wystąpienia skutów ubocznych oraz… wyższą skuteczność.
Jakie skutki uboczne mogą się u Ciebie pojawić po zastosowaniu metody Yuzpe?
Przyjęcie tak sporej dawki hormonów może być dla Ciebie odczuwalne.
Nie ma co ukrywać...
Czego możesz się spodziewać?
Przypomnij sobie początki przyjmowania tabletek dwuskładnikowych.
Jeśli od początku dobrze na Ciebie działały, to pewnie ciężko będzie Ci to sobie wyobrazić, ale...
Wiele kobiet (zwłaszcza na początku) odczuwa nudności, mdłości, bóle (podobne jak przy okresie) a nawet... osłabienia czy nieplanowane krwawienia.
Podobnie możesz czuć się po zastosowaniu metody Yuzpe, która może także spowodować:
· zaburzenia miesiączkowania oraz cyklu miesięcznego;
· plamienia acykliczne;
· ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych;
· ryzyko udaru;
· złe samopoczucie spowodowane burzą hormonalną w organizmie;
· dosyć groźne problemy z ciśnieniem tętniczym;
· problemów z libido w następnych cyklach miesięcznych.
Jeśli zauważysz jakieś nieprawidłowości, to lepiej natychmiast skonsultuj się z lekarzem.
Zwłaszcza wtedy, kiedy pojawiły się wymioty do 2-3 godzin po zastosowaniu metody, czyli... jednocześnie po tym, jak nie zdążyła ona tak naprawdę zadziałać.
Ponowne przyjęcie takiej dawki hormonów może być nie tylko nieskuteczne, ale także groźne dla Twojego zdrowia.
Choć metoda jest dość skuteczna, to może być naprawdę niebezpieczna, dlatego najlepiej w sytuacji awaryjnej zawsze skonsultuj się z lekarzem.
Możesz skorzystać z konsultacji telefonicznej z lekarzem ginekologiem online w Dimedic: nasi lekarze są dostępni codziennie od 8 do 20.
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.