Ile trwa menopauza - jak długo kobieta przekwita?
Ile trwa menopauza? – odpowiedź na to pytanie jest najłatwiejsza, gdy kobieta ma już za sobą okres przekwitania i może obliczyć, ile trwał czas klimakterium. Wcześniej wyznaczanie terminu jest obarczone ryzykiem błędu, ponieważ to jak długo trwa menopauza zależy od bardzo wielu czynników. Statystycznie przyjmuje się, że okres przekwitania trwa około 10 lat, choć u niektórych pań może ciągną się nawet przez 12-14 lat.
Menopauza zwana potocznie w Polsce przekwitaniem lub klimakterium jest według Światowej Organizacji Zdrowia i terminologii medycznej, ostatecznym ustaniem miesiączkowania, po którym przez rok nie wystąpiło żadne krwawienie z dróg rodnych.
Według ekspertów WHO menopauza występuje zwykle u kobiet między 44. a 56. rokiem życia, ale pierwsze symptomy są już zauważalne około 47. roku życia. Tyle statystyka, w praktyce ostatnia miesiączka może pojawić się u każdej kobiety w innym czasie, a cały okres przekwitania też może mieć różną długość. Dlatego tak trudno odpowiedzieć na pytania typu: „Kiedy zaczyna się menopauza” czy „Jak długo trwa klimakterium”.
Kiedy kobieta przekwita…
Kiedy kobieta przekwita w jej organizmie przez lata zachodzą powolne zmiany, które prowadzą do wygasania funkcji jajników. Uznaje się, że przeciętna kobieta do 35. roku życia jest w szczytowej formie, jeśli chodzi o pełną płodność. Po tym czasie wyróżniamy dwa okresy, które wyprzedzają pojawienie się menopauzy. To:
- premenopauza – to czas między pełną płodnością, a menopauzą, kiedy w organizmie pojawia się podwyższone stężenie hormonu folikulotropowego (FSH). To hormon, który pobudza dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych i wydzielanie estrogenów w jajnikach. W czasie menopauzy obserwuje się podwyższony poziom FSH we krwi i w moczu. Kobieta może zaobserwować w tym czasie zaburzenia w miesiączkowaniu, dłuższe lub krótsze krwawienia, inną objętość upławów, niektóre cykle mogą być bezowulacyjne. U niektórych pań pojawiają się też słabsze objawy wazomotoryczne, takie jak uderzenia gorąca czy nocne poty. Premenopauza może trwać 4 lata, a u niektórych nawet 10 lat.
- perimenopauza – to czas tuż przed menopauzą, najczęściej przypada na piątą dekadę życia i trwa 3-4 lata przed i rok po menopauzie. Objawy typowe dla menopauzy stają się w tym czasie coraz bardziej dokuczliwe. Coraz bardziej obniża się w tym czasie poziom estrogenów i progesteronu, a wzrasta poziom FSH. Około 40 procent cykli jest bezowulacyjnych i gwałtownie spada liczba pęcherzyków Graafa w jajnikach.
Menopauza – czas trwania
Z raportu „Polki 50 plus” przygotowanego przez Fundację MSD dla Zdrowia Kobiet, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego Państwowy Zakład Higieny wynika, że przeciętny wiek, w którym występuje menopauza u kobiet z kręgu kultury zachodniej to średnio 50 lat. Polki wchodzą w okres klimakterium zazwyczaj między 48. a 52. rokiem życia.
To jednak kiedy dokładnie rozpocznie się menopauza zależy od wielu czynników i jest sprawą bardzo indywidualną. Menopauza jest uzależniona od predyspozycji genetycznych (termin menopauzy jest podobny u matek i córek), stylu życia (szybciej menopauza pojawia się u pań zapracowanych, palących papierosy, prowadzących niezdrowy tryb życia).
Szybciej menopauza może wystąpić u kobiet z różnego rodzaju schorzeniami, takimi, jak cukrzyca, choroby układu immunologicznego. Wcześniej w okres przekwitania wchodzą też kobiety zażywające leki obniżające poziom estrogenów, pacjentki po chemioterapii, naświetlaniach i usunięciu jajników.
U niektórych kobiet objawy sugerujące menopauzę mogą pojawić się nawet przed 40. rokiem życia, jednak należy je odróżnić od tzw. zespołu przedwczesnego wygasania jajników - gdyż nie jest to to samo co menopauza.
Pomocne w zdiagnozowaniu menopauzy są domowe testy moczu (lub wykonywane w laboratorium testy z krwi), które sprawdzają poziom hormonu folikulotropowego (FSH), który w jest podwyższony w okresie przekwitania. Domowe test wykazują dużą skuteczność, trzeba jednak pamiętać, że wynik może zafałszować np. przyjmowanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych.
Zobacz też: Domowe sposoby na menopauzę - naturalne leki i preparaty
Kiedy zaczyna się menopauza - objawy
Warto obserwować swój organizm. Pierwszym takim sygnałem, że organizm przygotowuje się do menopauzy jest skracanie się cyklu miesiączkowego. Wahania hormonalne sprawiają, że między miesiączkami mogą pojawić się plamienia. Zaburzona jest płodność i nasilone są objawy napięcia przedmiesiączkowego, takie jak obrzęk i silne bóle piersi, bóle w podbrzuszu i pleców, obrzęki i bóle kończyn dolnych.
Niezależnie od tego, kiedy zaczyna się menopauza i ile trwa klimakterium objawy, które towarzyszą temu okresowi są takie same. Zaburzenia hormonalne wywołują w organizmie kobiety szereg dolegliwości, z którymi przyjdzie jej zmagać się przez kilka lat. Szacuje się, że aż 80 procent kobiet ma w tym czasie uciążliwe uderzenia gorąca, u większości pojawiają się także nocne poty, bezsenność, zaburzenia koncentracji, pogorszenie pamięci, utrata libido, drażliwość, płaczliwość, zawroty głowy, kołatanie serca, zaburzenia gospodarki lipidowej, zwolnienie przemiany materii, bóle głowy, stawów i kości.
Sprawdź: Menopauza a miesiączka - czy to już ostatni okres?
Menopauza - kiedy się kończy?
Kiedy kończy się okres przekwitania, następuje kolejny czas zwany okresem postmenopauzalnym. Kobieta nie ma już żadnych krwawień z dróg rodnych, w badaniach krwi wychodzi wysoki poziom FSH i LH (hormon luteinizujący), i znacznie obniżony poziom estrogenów oraz progesteronu.
Przyjmując, że statystycznie kobiety żyją około 80 lat, a menopauza zaczyna się w piątej dekadzie życia, to czas postmenopauzalny trwa około 30 lat. Na początku tego okresu nadal odczuwalne są przykre objawy menopauzy, z czasem organizm przyzwyczaja się jednak do niedoborów hormonów i lepiej funkcjonuje. Nie oznacza to jednak, że organizm kobiecy funkcjonuje bez zarzutu. Niskie stężenie hormonów płciowych powoduje, że kobiety w tym czasie są szczególnie narażone na:
- osteoporozę
- infekcje miejsc intymnych i zmiany zanikowe pochwy
- nietrzymanie moczu
- cukrzycę
- miażdżycę
- choroby układu krążenia
- kamice żółciową.
Regularne badania kontrolne, przestrzeganie zdrowej diety, codzienna aktywność fizyczna, pasje i bogate życie towarzyskie, pozwolą jednak cieszyć się zdrowiem i dobrym samopoczuciem do późnej starości.
Zobacz artykuł:
Przedwczesna menopauza - objawy, przyczyny, leczeniePrzychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.