Dieta cukrzycowa – jak wygląda i co trzeba jeść przy cukrzycy?
Autor: Magdalena Sroka / artykuł konsultowany z dr Małgorzatą Śmiechurą
Cukrzyca jest chorobą metaboliczną, której cechą charakterystyczną jest podwyższone stężenie glukozy we krwi.
W związku z tym, zarówno w leczeniu, jak i w zapobieganiu rozwojowi cukrzycy, dużą rolę odgrywa właściwa dieta cukrzycowa.
Warto wiedzieć, że to właśnie nieodpowiednia dieta znacznie zwiększa ryzyko rozwoju otyłości oraz cukrzycy typu 2.
A co powinieneś jeść, jeśli już zachorujesz na cukrzycę?
Jak wygląda jadłospis cukrzyka?
Czy dieta cukrzycowa w ciąży wygląda podobnie?
Dieta cukrzycowa – niskoglikemiczna dieta dla cukrzyka
Dieta cukrzycowa to tzw. dieta niskoglikemiczna.
Co to oznacza?
Zacznijmy od początku.
Indeks glikemiczny (IG) odnosi się do produktów i wskazuje tempo wzrostu stężenia glukozy we krwi po zjedzeniu posiłku, w odniesieniu do wzrostu, jaki następuje po spożyciu tej samej ilości węglowodanów w postaci czystej glukozy.
IG może być albo niski (wskaźnik poniżej 55), średni (wskaźnik wskazuje wartość 56-69) oraz wysoki (powyżej 70).
Im wyższy indeks glikemiczny, tym wyższe obciążenie dla układu insulinowego, ponieważ doprowadza do wysokiego wzrostu poziomu glukozy we krwi i zmusza trzustkę do zwiększonej produkcji insuliny
Przy cukrzycy, produkcja insuliny jest zaburzona, a w przypadku cukrzycy typu 1 wręcz niemożliwa.
Dlatego właśnie dieta cukrzycowa powinna zawierać produkty z niskim IG i jak najmniej łatwo przyswajalnych węglowodanów, które mają wysoki indeks glikemiczny.
Węglowodany, tłuszcze i białko w diecie cukrzyka
Zdrowa dieta powinna być zbilansowana, czyli składać się z odpowiedniej ilości węglowodanów, białka i tłuszczu.
Także w przypadku diety cukrzycowej rozkład makroskładników ma znaczenie.
Jadłospis cukrzyka powinien składać się węglowodanów, które mają stanowić 45% diety.
Powinny być to węglowodany z produktów o niskim indeksie glikemicznym, których zawartość błonnika wynosiłaby 15 g lub 25 g na 1000 kcal diety.
Dodatkowo, osoby przyjmujące insulinę, powinny każdego dnia jeść podobną ilość węglowodanów.
A jakie produkty zawierające węglowodany powinny znaleźć się w diecie cukrzycowej?
Wybieraj produkty zbożowe tj.:
- kaszę (gryczaną, jaglaną, pęczak),
- makarony pełnoziarniste,
- płatki owsiane,
- brązowy ryż,
- pieczywo razowe,
- komosę ryżową.
Surowe warzywa i owoce z niskim IG np.:
- jabłka,
- jagody,
- truskawki,
- brzoskwinie,
- ogórki,
- pomidory,
- sałatę,
- kalafior,
- szparagi,
- pietruszkę.
A co z tłuszczem w diecie cukrzycowej?
Tłuszcz to jeden z trzech makroskładników, którego także nie może zabraknąć w odpowiednio zbilansowanej diecie osoby chorującej na cukrzycę.
Podobnie jak w przypadku węglowodanów, ważny jest także wybór źródła tłuszczu w diecie.
Najlepsze źródło tłuszczu w diecie cukrzycowej stanowią:
- oliwa z oliwek,
- pestki dyni i słonecznika,
- orzechy,
- awokado,
- oleje roślinne,
- ryby.
Poza węglowodanami oraz zdrowymi tłuszczami zadbaj także o źródło białka w diecie cukrzycowej.
Może nim być:
- chude mięso,
- mleko,
- jogurty,
- kefiry,
- jaja.
A co nie powinno znaleźć się w diecie diabetyka?
W diecie cukrzycowej ważne jest unikanie produktów z wysokim indeksem glikemicznym np.:
- produktów pszennych,
- cukrów prostych np.: przetworzonych słodyczy,
- rozgotowanych źródeł węglowodanów: kasz, warzyw, ryżu,
- tłustego nabiału np. śmietany czy sera,
- tłuszczu palmowego oraz kokosowego,
- alkoholu,
- soli.
Znasz produkty, które możesz spożywać, będąc na diecie cukrzycowej.
Dokładne ilości, zapotrzebowanie kaloryczne oraz zalecenia otrzymasz od lekarza diabetologa.
Jest to szczególnie ważne, aby dieta była indywidulanie rozpisana i dobrana do Ciebie.
Później już możesz samodzielnie komponować posiłki, jednak na początku wsparcie dietetyka i diabetologa jest niezbędne.
A jak wygląda dieta u kobiety chorującej na cukrzycę ciążową?
Cukrzyca ciążowa, a dieta cukrzycowa
W okresie ciąży organizm kobiety przechodzi wiele zmian hormonalnych.
W tym okresie łatwiej o infekcje, czy gorsze samopoczucie.
Niestety możliwe jest również wystąpienie cukrzycy ciążowej, także u kobiet, które przed ciążą na nią nie chorowały.
Cukrzyca ciążowa powstaje w wyniku zaburzeń hormonalnych oraz problemów z tolerancją węglowodanów.
A odpowiednia dieta jest jednym z najważniejszych etapów leczenia cukrzycy ciążowej.
Głównym celem wprowadzonej diety jest uzyskanie prawidłowego poziomu glukozy we krwi, a dieta ta powinna być dostosowana indywidualnie do każdej kobiety.
Jednak tak, jak w przypadku diety cukrzycowej u diabetyków – duże znaczenie ma ilość, jakość oraz rodzaj węglowodanów, a także systematyczność w spożywaniu posiłków.
Jeśli pojawi się u Ciebie cukrzyca ciążowa, powinnaś kontrolować ją oraz kierować się zaleceniami lekarza diabetologa oraz prowadzącego ciążę ginekologa.
Dlaczego diecie cukrzycowej poświęca się tak wiele uwagi?
Dieta cukrzycowa – dlaczego to ważne?
Prawidłowa dieta jest niezwykle istotnym elementem kontrolowania i leczenia cukrzycy, niezależnie od typu.
A osoby chorujące na nią powinny w szczególności zadbać o swój jadłospis.
Dlaczego?
Nieprzestrzeganie diety, tj.: spożywanie produktów przetworzonych, z wysoki indeksem glikemicznym, może bardzo obciążać i tak już niewydolną trzustkę.
Nie tylko leki, ale także dieta są podstawą leczenia cukrzycy typu 2.
Zaniedbanie leczenia może skutkować poważnymi powikłaniami cukrzycy w postaci:
- chorób nerek,
- zmian w obrębie narządu wzroku,
- udaru mózgu,
- nadciśnienia tętniczego,
- miażdżycy,
- i wielu innych.
Czy poza stosowaniem diety cukrzycowej możesz jakoś dodatkowo o siebie zadbać?
Zdecydowanie!
Postaw na aktywność fizyczną.
Ruch sprzyja poprawie kondycji, wydolności, odchudzaniu – co w przypadku osób z otyłością i nadwagą powodowaną przez cukrzycę jest szczególnie wskazane.
Dodatkowo to dobra forma zaktywizowania układu odpornościowego!
Regularnie przyjmuj witaminy.
W diecie cukrzycowej nie brakuje restrykcji, wielu produktów nie powinieneś jeść, a tym samym nie możesz dostarczyć sobie niektórych witamin.
Dlatego ważna jest dodatkowa suplementacja witamin z grupy B6 i B12, chromu, cynku, selenu, witaminy C i D.
Zapytaj swojego lekarza rodzinnego lub swojego diabetologa o polecane suplementy diety.
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.