Węzły chłonne – rodzaje, funkcje, lokalizacja
Autor: Magdalena Sroka / artykuł konsultowany z dr Małgorzatą Śmiechurą
Rolą węzłów chłonnych jest wsparcie układu immunologicznego oraz wytwarzanie przeciwciał.
Węzły chłonne występują na całym ciele, głównie na szyi, za uszami, w okolicach pachwin oraz żuchwy.
Może tak się zdarzyć, że węzły chłonne ulegną powiększeniu, a jednym z powodów może być rozwijający się w organizmie stan zapalny.
Czy powiększone węzły chłonne mogą być niebezpieczne dla zdrowia?
Czy trzeba je leczyć?
Czy ich powiększenie świadczy o jakichś chorobach?
Węzły chłonne – czym są i jaka jest ich funkcja?
Węzły chłonne są zlokalizowane w różnych miejscach organizmu.
U ludzi bardzo często występują w grupach, na przebiegu naczyń limfatycznych.
Funkcją węzłów chłonnych jest filtracja limfy oraz wytwarzanie przeciwciał (które bronią organizm przed wirusami, bakteriami i innymi pasożytami).
Pełnią zatem istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego.
Węzły chłonne powstają z tkanki limfatycznej i mogą różnić się od siebie np. kształtem oraz wielkością.
Zazwyczaj mają wielkość ziarenka grochu, czyli ok. 1 cm.
Jednak nie jest on jednakowy dla każdego węzła chłonnego.
Na przykład węzeł pachwinowy może być większy od innych i mieć około 1,5 cm.
Węzeł chłonny pachwinowy to jeden z kilku rodzajów węzłów limfatycznych, jakie posiada człowiek.
Inne to:
- węzły chłonne szyjne,
- węzły chłonne karkowe,
- węzły chłonne potyliczne,
- węzły chłonne żuchwowe,
- węzły chłonne pod pachami,
- itd.
Węzły chłonne zwykle nie są wyczuwalne pod palcami, chyba że pojawia się stan zapalny i dochodzi do ich powiększenia. Co oznacza powiększenie węzłów chłonnych?
Powiększone węzły chłonne – dlaczego zmieniają rozmiar?
Węzły chłonne mają za zadanie zbierać limfę z różnych części ciała.
Zadaniem limfy jest z kolei wychwytywanie z organizmu bakterii, wirusów innych niebezpiecznych patogenów.
Właśnie wtedy, gdy limfa napotka na swojej drodze którąś z substancji, dochodzi do powiększenia okolicy węzłów chłonnych, które w ten sposób bronią się przed stanem zapalnym.
Powiększenie węzłów chłonnych (nazywane też limfadenopatią) sygnalizuje zatem, że w organizmie rozwija się lub trwa stan chorobowy.
Ze względu na skalę problemu można je podzielić na:
- regionalne (zlokalizowane w jednym miejscu),
- ogólne (występujące na całym ciele).
Przyczyną regionalnego powiększenia węzłów chłonnych może być:
- stan zapalny,
- zakażenie paciorkowcem,
- choroba tj.: gruźlica, różyczka, odra,
- infekcja: wirusowa, bakteryjna, grzybicza, pasożytnicza,
- i inne.
Przyczyn limfadenopatii ogólnej może być:
- białaczka,
- zmiany nowotworowe
- chłoniak złośliwy,
- mononukleoza,
- HIV,
- i inne.
Dodatkową przyczyną powiększenia węzłów chłonnych może stać się uczulenie na niektóre leki, a nawet próchnica zębów, szczególnie w jej zaawansowanym stadium.
Jak widzisz, przyczyn może być naprawdę wiele.
A jakie objawy dają powiększone węzły chłonne?
Powiększone węzły chłonne da się wyczuć pod skórą – mają kształt niewielkiej kulki, czasem nawet zauważysz je gołym okiem.
Duże znaczenie ma lokalizacja, czy odczuwasz ból przy ich dotyku oraz ilość węzłów chłonnych, które zostały powiększone.
Zwykle powiększeniu węzłów chłonnych towarzyszą objawy charakterystyczne dla samej choroby, w wyniku której doszło do powiększenia (angina ropna, gruźlica itd.).
Inne objawy to:
- obrzęk,
- zaczerwienienie skóry,
- trudności z przełykaniem śliny.
Zaniepokoić Cię mogą te objawy, którym nie towarzyszy infekcja.
Na przykład długo utrzymujący się stan gorączkowy (powyżej 38 stopni), nocne poty czy gwałtowny spadek masy ciała.
Jeśli węzeł chłonny jest dodatkowo:
- niebolesny,
- twardy,
- trudny do przesunięcia pod skórą,
to nie czekaj i od razu skonsultuj się z lekarzem rodzinnym (np. poprzez wizytę u lekarza rodzinnego online).
Przeprowadzi on badanie i – jeśli uzna to za konieczne – skieruje Cię do odpowiedniego lekarza.
Poza objawami klinicznymi, w diagnostyce węzłów chłonnych wykorzystuje się:
- badanie USG,
- RTG,
- badanie histopatologiczne.
Pewnie zastanawiasz się czy powiększone węzły chłonne można leczyć?
Odpowiedź brzmi: da się!
Na czym więc polega leczenie?
Leczenie powiększonych węzłów chłonnych
Leczenie powiększonych węzłów chłonnych to przede wszystkim kompleksowe leczenie przyczynowe – np. antybiotykoterapia w przypadku infekcji bakteryjnej, ale także objawowe, mające na celu ulżenie pacjentowi, gdy utrzymuje się bolesność gardła i trudności w przełykaniu.
W przypadku, gdy zauważysz u siebie powiększone węzły chłonne, skonsultuj się z lekarzem, który najlepiej dobierze leki do podłoża występowania dolegliwości.
Są jednak domowe, naturalne sposoby, którymi dodatkowo możesz sobie ulżyć w bólu:
Rób okłady!
Taki okład przygotujesz z zaparzonych ziół:
- babki lancetowatej,
- skrzypu polnego,
- liści lepiężnika,
- łodyg i liści nagietka.
Kompres przykładaj w miejsce powiększonych węzłów chłonnych.
W leczeniu powiększonych węzłów chłonnych pomocne może być także picie herbatek ziołowych np. z szałwii oraz naparów z dodatkiem czosnku, miodu i innych produktów posiadających właściwości przeciwzapalne.
Węzły chłonne pełnią bardzo ważną funkcje w organizmie człowieka, a ich powiększenie zawsze oznacza jakiś stan chorobowy.
Może to być tylko zwykłe przeziębienie, ale także poważniejsze zmiany np. nowotworowe, dlatego nigdy nie lekceważ pierwszych objawów i w porę skonsultuj się z lekarzem.
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.