Płyn Lugola na niedoczynność tarczycy – zastosowanie

Ważne: 

W aptekach ludzie hurtowo wykupują płyn Lugola.

Płyn Lugola czyli  wodny roztwór jodu w jodku potasu, dostępny w aptekach to preparat do stosowania zewnętrznego.

Jest nieoczyszczony,

Nie jest do picia!

Do picia zastosowano go tylko 1 raz w Polsce, po awarii elektrowni w Czarnobylu, 35 lat temu.

Wybrano go wówczas ze względu na łatwy dostęp i sposób podaży.

Obecnie są wątpliwości czy nie przyczyniło się to do wystąpienia wielu nowotworów tarczycy.

Tarczyca wychwytuje jod z krwi i używa go do produkcji hormonów.

Przyjęcie dużej dawki jodu powoduje "zablokowanie" tarczycy na 7-10 dni przed jego wchłanianiem. 

Efekt jest krótki i nie należy tego robić "tak na wszelki wypadek".

Efekt jest krótkotrwały i należałoby go powtarzać, a wówczas narażamy się na autoimmunologiczne zapalenie tarczycy.

---

Płyn Lugola to wodny roztwór czystego jodu w jodku potasu, wykorzystywany w medycynie od 1829 roku.

Wodny roztwór jodu i jodku potasu ma właściwości odkażające, dlatego jest stosowany na drobne rany i otarcia.

Płyn Lugola znajduje też zastosowanie w leczeniu niedoczynności tarczycy oraz innych chorób gruczołu tarczowego.

 

Płyn Lugola

Płyn Lugola zasłynął w Polsce w kwietniu 1986 roku, kiedy doszło do Katastrofy w Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej. Na skutek przegrzania się rdzenia jednego z reaktorów doszło do wybuchu wodoru, a następnie pożaru. Do atmosfery przedostał się radioaktywny pył. Szacowano wówczas, że skażeniu promieniotwórczemu uległ obszar do 130 tys. km2.

Aby zapobiec wchłanianiu promieniotwórczego jodu 131, który znajdował się w radioaktywnej chmurze, Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej, wydało wniosek o konieczności podaniu Polakom roztworu wodnego jodu. Zażycie dużej dawki jodu w postaci płynu Lugola wywołuje bowiem efekt Wolffa-Chaikoffa, czyli przejściowe zjawisko zaprzestania wychwytu jodu przez tarczycę.

Szacuje się, że płyn Lugola otrzymało w 1986 roku 18,5 mln Polaków, zwłaszcza dzieci i kobiety w ciąży. Podjęto także inne środki ostrożności – nie otwierano okien, wstrzymano wypas bydła na łąkach oraz zakazano picia mleka krowiego - dzieci otrzymywały mleko w proszku lub skondensowane.

Zastosowanie płynu Lugola

Obecnie płyn Lugola stosuje się głównie do odkażania skóry w przy otarciach i drobnych ranach. W postaci rozcieńczonej jest także wykorzystywany do płukania gardła. Roztwór wodny jodu i jodku potasu znajduje także zastosowanie w leczeniu chorób tarczycy. Stosuje się go m.in. u pacjentów w śpiączce hipermetabolicznej, będącej stanem zagrożenia życia, gdyż jod najefektywniej obniża stężenie tyroksyny w osoczu krwi.

Płyn Lugola podaje się także przed strumektomią, czyli zabiegiem polegającym na usunięciu całej tkanki gruczołu tarczowego lub pozostawieniu fragmentu czynnej tarczycy. Terapię rozpoczyna się tydzień przed zabiegiem. Pacjenci początkowo otrzymują 5 kropli płynu Lugola 3 razy dziennie. Dawkę stopniowo zwiększa się do 15 kropli 3 razy dziennie.

Płyn Lugola a niedoczynność tarczycy

W przypadku niedoczynności tarczycy, wynikającej z niedoboru jodu, stosuje się głównie preparaty doustne zawierające jod. Jod w tabletkach, będący lekiem, należy odróżnić od suplementu diety. Pierwszy jest wydawany tylko na receptę, drugi – ogólnodostępny.

Tabletki z jodem stosuje się także w:

• zapobieganiu wola u kobiet w ciąży,
• leczeniu wola z niedoboru jodu u dzieci,
• zapobieganiu nawrotom wola po terapii hormonalnej oraz usunięciu wola spowodowanego niedoborem jodu.

Płyn Lugola na niedoczynność tarczycy

W leczeniu niedoczynności tarczycy (powstałej na skutek niedoboru jodu) wykorzystuje się także płyn Lugola do picia. Co bardzo ważne, płynu Lugola, który jest wodnym roztworem jodku potasu i jodu, nie należy mylić z jodyną, będącą alkoholowym roztworem jodu i jodku potasu. Jodyna służy wyłącznie do odkażania ran, a jej wypicie może wywołać silnego dolegliwości żołądkowo-jelitowe oraz reakcję alergiczną.

Płyn Lugola można stosować doustnie w niedoborach jodu, ale tylko i wyłącznie z przepisu lekarza.

Należy skrupulatnie przestrzegać zaleconej przez lekarza dawki, gdyż przedawkowanie jodu wiąże się z szeregiem działań niepożądanych, takich jak:

• nadczynność tarczycy,
• choroba Hashimoto,
• zaostrzenie niedoczynność tarczycy w przebiegu Hashimoto,
• trądzik jodowy,
• tyreotoksykoza (skutek nadmiaru hormonów tarczycy).

Według Światowej Organizacji Zdrowia bezpieczna dawka jodu dla osoby dorosłej powinna wynosić 150 µg na dobę, a w przypadku kobiet w ciąży i karmiących - 250 µg/d.

Płyn Lugola na nadczynność tarczycy

Podanie Polakom płynu Lugola w 1986 roku, miało na celu wysycenie tarczycy jodem, aby nie pochłaniała radioaktywnego jodu 131, który mógł przyczynić się do rozwoju raka gruczołu tarczowego. Wypicie płynu Lugola wywoływało efekt Wolffa-Chaikoffa, czyli zjawisko przejściowego zaprzestania wychwytu jodu przez tarczycę, wskutek wprowadzenia do organizmu wysokiej dawki tego pierwiastka.

Skutkuje to także zahamowaniem produkcji hormonów przez tarczycę. Efekt ten jest niekiedy wykorzystywany w leczeniu przełomu hipermetabolicznego (w przebiegu ciężkiej nadczynności tarczycy). Pacjentom w śpiączce hipermetabolicznej podaje się 2x10-30 kropli nasyconego jodku potasu w 500 ml roztworze soli fizjologicznej. Taka terapia powoduje szybki spadek stężenia tyroksyny w surowicy krwi. Płyn Lugola stosuje też w leczeniu nadczynności tarczycy u pacjentów uczulonych na leki tyreostatyczne.

Czytaj też:

• Dieta przy niedoczynności tarczycy - co jeść, a czego nie?
• Nadczynność i niedoczynność tarczycy - objawy i różnice
• Jakie badania na niedoczynność tarczycy? Analiza krwi, USG

---

Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:

Lekarz rodzinny online

Lekarz internista

E-recepta online

Leki na niedoczynność tarczycy: konsultacja

---

Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.