Higiena intymna kobiet: jaka jest prawidłowa, dlaczego jest ważna
Autor: Marta Roszkowska
Większość kobiet zdaje sobie sprawę z tego, jak ważną i oczywistą kwestią jest dbanie o higienę intymną.
Jednak często, pomimo codziennej starannej pielęgnacji okolic intymnych, kobiety odczuwają dyskomfort, pieczenie, swędzenie czy nieprzyjemny zapach.
Dlaczego?
Przyczyn może być wiele.
Począwszy od zbyt częstego mycia miejsc intymnych, poprzez niewłaściwy dobór płynów do higieny intymnej, po infekcję, która mogła się pojawić chociażby na skutek przyjmowania antybiotyków.
Na co w takim razie należy zwrócić uwagę?
Sprawdź, jak prawidłowo dbać o higienę intymną, aby zminimalizować ryzyko podrażnień i infekcji.
Higiena intymna – prawidłowa nie znaczy jakakolwiek
Chyba nikt nie ma wątpliwości, że o higienę intymną trzeba dbać.
I to nie tylko od święta.
Dotyczy to zarówno kobiet, mężczyzn, jak i dzieci oraz młodzieży.
Wszystkich, bez wyjątku.
Różnice mogą polegać przede wszystkim na doborze odpowiednich dla wieku i płci preparatów do higieny intymnej, czy częstotliwości mycia okolic intymnych – w zależności od potrzeb i sytuacji.
Chodzi tu przede wszystkim o to, aby odpowiednio zatroszczyć się o zróżnicowaną wrażliwość miejsc intymnych kobiet, mężczyzn i dzieci na różnych etapach rozwoju.
Pod pojęciem wrażliwości kryje się przede wszystkim specyficzne pH stref intymnych.
Na przykład inne pH pochwy ma dziewczynka przed wejściem w wiek pokwitania, inne nastolatka, a inne dojrzała kobieta.
Higiena intymna nie powinna również naruszać naturalnego składu mikrobioty miejsc intymnych (nazywanej kiedyś „naturalną florą bakteryjną”), czyli ogółu mikroorganizmów, które zasiedlają ciało gospodarza – zarówno tych dobroczynnych, jak i chorobotwórczych.
Ważne jest to, aby owe mikroorganizmy pozostały w równowadze, dzięki czemu łatwiej jest utrzymać miejsca intymne w zdrowiu, nie narażając ich na infekcje.
Skład mikrobioty oraz pH miejsc intymnych zmieniają się nie tylko wraz z wiekiem.
Działają na nie również takie czynniki jak:
- zmiany hormonalne podczas menstruacji;
- zaburzenia hormonalne w okresie menopauzy;
- dieta;
- przyjmowanie niektórych leków, w tym antybiotyków;
- stres;
- tryb życia,
- warunki atmosferyczne;
- aktywność seksualna,;
- indywidualna podatność na infekcje;
- uprawianie sportów, w tym pływanie na basenie;
- korzystanie z sauny, jacuzzi, czy solarium;
- częste i długie kąpiele w wannie;
- depilacja okolic bikini;
- rodzaj noszonej bielizny, ubrań, czy stosowanych higienicznych środków chłonnych.
I nie jest to zamknięta lista.
Można z niej jednak wywnioskować, że inne zasady pielęgnacji stref intymnych będą dotyczyły na przykład kobiet w ciąży, a inne podczas menstruacji.
Co więcej, dbanie o higienę miejsc intymnych nie wiąże się jedynie z codziennym myciem wrażliwych okolic.
Znaczenie ma nawet to co jesz lub w co się ubierasz.
Higiena intymna kobiet – dlaczego jest tak ważna?
Dlaczego temat higieny intymnej kobiet jest tak popularny, często opisywany i wzbudza takie zainteresowanie?
Przede wszystkim dlatego, że to właśnie kobiety, na różnych etapach życia, czy chociażby cyklu menstruacyjnego, są najbardziej narażone na różne zaburzenia pH i mikrobioty okolic intymnych.
A co się z tym wiąże – na infekcje intymne.
Która kobieta chociaż raz w życiu nie odczuła objawów grzybicy pochwy, czy chociażby dyskomfortu w postaci swędzenia i pieczenia okolic intymnych?
To właśnie w takim momencie zaczynasz się najczęściej zastanawiać, czy coś robisz nie tak.
Na przykład czy prawidłowo dbasz o higienę miejsc intymnych?
Wydawałoby się, że pielęgnacja miejsc intymnych to nic trudnego.
Przecież kiedyś wystarczała woda i mydło!
Może kiedyś tak, ale czasy nieco się zmieniły.
Zmieniła się przy okazji nasza odporność, a tym samym – zwiększyła podatność na zakażenia.
Czy to znaczy, że Twoje miejsca intymne są cały czas narażone na zagrożenia?
Jeśli w strefie intymnej wszystko jest w porządku, to nie powinnaś odczuwać najmniejszego dyskomfortu.
Jednak błona śluzowa dróg rodnych kobiety jest niezwykle delikatna, wrażliwa na podrażnienia, a jakiekolwiek zmiany w nawilżeniu i strukturze śluzówek natychmiast stają się dostrzegalne.
Prawidłowy odczyn pochwy ma charakter kwaśny, zabójczy dla wielu chorobotwórczych drobnoustrojów, a pH powinno mieścić się w zakresie od 3,6 do 4,5.
Nieznacznie wzrasta podczas menstruacji, a pH staje się bardziej zasadowe w okresie ciąży.
Ale wszelkie odchylenia od powyższej normy sprawiają, że środowisko pochwy staje się przyjazne dla rozwoju różnorakich patogenów.
Dobra informacja jest taka, że natura nie pozbawiła kobiet tarczy ochronnej.
W naturalnej mikrobiocie pochwy rolę głównych obrońców pełnią przede wszystkim pałeczki kwasu mlekowego (Lactobacillus acidophilus), zasiedlające błonę śluzową narządów rodnych.
Jednak faktycznie, na zdrowie miejsc intymnych kobiety wpływa bardzo wiele rzeczy, które w jednej chwili mogą doprowadzić do nieprzyjemnych dolegliwości.
Dlatego tak ważne jest przestrzeganie pewnych zasad odpowiedniej higieny kobiecych miejsc intymnych.
Jak dbać o higienę intymną? Jak prawidłowo myć miejsca intymne?
Miejsca intymne każdego dnia narażone są na przeróżne czynniki wewnętrzne i zewnętrzne, które mogą dość szybko doprowadzić do niechcianej infekcji.
Prawidłowa higiena intymna to przede wszystkim dbanie o niezwykle cenną, wspomnianą już mikrobiotę miejsc intymnych i utrzymanie ich prawidłowego pH.
Aby z jednej strony codziennie pielęgnować wrażliwą strefę okolic intymnych, ale jednocześnie nie naruszyć jej naturalnych mechanizmów obronnych, należy pamiętać o tym, aby myć owe okolice każdego dnia, ale nie za często.
W odpowiedzi na pytanie jak dbać o higienę intymną może pomóc garść poniższych zasad:
- Kobiety nie powinny myć okolic intymnych częściej niż dwa razy dziennie. Najlepiej rano i wieczorem. Wyjątek stanowi czas miesiączki oraz upały.
- Nie zaleca się częstych, długich i ciepłych kąpieli, gdyż może zostać naruszona bariera ochronna miejsc intymnych. Lepiej wziąć szybki prysznic lub skorzystać z bidetu. Najlepszy jest strumień czystej wody.
- Nie należy myć okolic intymnych zbyt ciepłą wodą. Wystarczy temperatura 36 stopni Celsjusza.
- Warto unikać mycia miejsc intymnych myjkami lub gąbkami, gdyż mogą one być siedliskiem patogenów. Lepiej zrobić to dłonią.
- Istotny jest również kierunek mycia okolic intymnych – zawsze od pochwy do odbytu. Nigdy odwrotnie, gdyż można przenieść do miejsc intymnych szkodliwe drobnoustroje.
- Po umyciu miejsc intymnych należy je dokładnie osuszyć. Najlepiej używać do tego oddzielnego bawełnianego ręcznika.
- Znaczenie ma również noszenie odpowiedniej bielizny, którą rzecz jasna należy codziennie zmieniać. Majtki powinny być wygodne, dość luźne i wykonane z naturalnych materiałów, najlepiej z bawełny. Warto unikać obcisłych i syntetycznych. Niestety stringi też nie są najlepszym rozwiązaniem, gdyż często podrażniają delikatne okolice miejsc intymnych.
- Inne części garderoby, takie jak spodnie, dżinsy czy szorty również nie powinny być nadmiernie obcisłe i wykonane ze sztucznych materiałów.
- Należy zwrócić uwagę na dobranie odpowiedniego płynu do higieny intymnej, najlepiej z właściwym odczynem pH. Zwykłe mydła czy żele pod prysznic mogą zmieniać pH i naruszać barierę ochronną.
- Jeśli cierpisz na nawracające infekcje intymne, powinnaś też pomyśleć o unikaniu saun, jacuzzi, basenów, a nawet solariów. Pomyśl o stosowaniu probiotyków ginekologicznych.
- Nie bez znaczenia jest również odpowiednio zbilansowana dieta. Niektóry produkty, w tym przede wszystkim cukier, są idealną pożywką dla wielu chorobotwórczych drobnoustrojów.
- Należy również z umiarem podchodzić do depilacji okolic bikini, gdyż zbyt częste usuwanie owłosienia może powodować podrażnienia okolic miejsc intymnych.
- Przy stosowaniu wszelkich środków higienicznych, czy to na co dzień, czy podczas miesiączki, warto wybierać jak najbardziej naturalne, oddychające produkty. Przy tym bezwzględnie unikać perfumowanych podpasek i wkładek, dezodorantów intymnych, a nawet kolorowego i pachnącego papieru toaletowego.
- Dobrze jest również unikać silnie perfumowanych, kolorowych i pieniących się kosmetyków do kąpieli. Zawarte w nich detergenty mogą podrażniać wrażliwe okolice intymne i zmieniać wartość odczynu pH.
- Nie należy również stosować zabiegów irygacji pochwy, gdyż mogą one wyjaławiać jej wnętrze i pozbawiać na jakiś czas bariery ochronnej.
Higiena intymna kobiet po stosunku – o czym musisz pamiętać?
Higiena intymna po seksie nie rządzi się wieloma specjalnymi zasadami.
Podstawową i najważniejszą jest po prostu umycie okolic intymnych, zarówno przed współżyciem, jak i po.
Dotyczy to oczywiście zarówno kobiet, jak i mężczyzn.
Kobieta powinna pamiętać również o tym, aby przed stosunkiem i po stosunku seksualnym oddać mocz.
Jest to o tyle istotne, że pozwala na szybkie wypłukanie cewki moczowej i tym samym pozbycie się z organizmu niechcianych patogenów, które mogą prowadzić na przykład do zapalenia pęcherza.
Warto rzecz jasna umyć miejsca intymne przeznaczonym do tego preparatem.
Dobrze sprawdzi się w tym przypadku żel lub płyn do higieny intymnej, zawierający w swoim składzie kwas mlekowy.
Dzięki temu można utrzymać lub przywrócić fizjologiczne pH pochwy i tym samym zminimalizować ryzyko infekcji intymnej.
W razie potrzeby można dodatkowo zabezpieczyć się doustnym lub dopochwowym probiotykiem ginekologicznym.
Płyn do higieny intymnej dla kobiet. Jaki wybrać?
Brak czasu, świadomości, czy po prostu przyzwyczajenie, powodują, że wiele kobiet używa do higieny miejsc intymnych tego samego preparatu co do mycia całego ciała.
Zazwyczaj jest to mydło, żel pod prysznic czy płyn do kąpieli.
W dodatku najczęściej nie są to kosmetyki naturalne, a pełne sztucznych, spieniających i zapachowych substancji.
Niestety takie środki nie nadają się do higieny intymnej.
Przede wszystkim dlatego, że tradycyjne mydła, czy produkty na bazie mydła, mają zazwyczaj zasadowe pH (powyżej 8,5), co skutecznie przyczynia się do niszczenia kwaśnego środowiska pochwy, a tym samym bariery ochronnej miejsc intymnych.
Ponadto syntetyczne barwniki, zapachy i konserwanty mogą nie tylko podrażniać wrażliwe miejsca, ale i powodować uczulenie.
Czego w takim razie używać do higieny miejsc intymnych? Najlepiej specjalnych preparatów przeznaczonych do tego celu.
Może być do płyn do higieny intymnej dla kobiet, żel, pianka lub krem.
Najważniejsza jest jednak nie konsystencja, ale skład konkretnego produktu.
Wybierając płyn do higieny intymnej musisz zwrócić uwagę na skład – najrozsądniejszym wyborem są te środki, które są najbardziej naturalne.
Odpowiedni płyn do higieny intymnej powinien:
- delikatnie myć, odświeżać i pielęgnować;
- usuwać szkodliwe drobnoustroje, działać przeciwzapalnie i przeciwgrzybiczo, nie niszcząc przy tym kwaśnego pH okoli intymnych;
- działać nawilżająco, łagodząco i regenerująco na błonę śluzową.
Wybieraj płyny do higieny intymnej dla kobiet, które w swoim składzie zawierają:
- kwas mlekowy (pałeczki bakterii Lactobacillus) dla utrzymania właściwego pH;
- prebiotyki wspomagające rozwój naturalnej flory bakteryjnej (na przykład inulinę);
- wyciągi z ziół, takich jak: rumianek, żurawina, nagietek, kora dębu, babka lancetowata, aloes, zielona herbata, przywrotnik, szałwia, lukrecja, macierzanka;
- dodatki związków takich jak: d-pantenol, alantoina, lanolina, gliceryna, kwas hialuronowy, prowitamina B5, oleje roślinne, wyciąg z tarczycy bajkalskiej, klimbazol.
Ważne: Dobry płyn lub żel do higieny intymnej powinien być bezzapachowy i bezbarwny.
Unikaj płynów do higieny intymnej, które zawierają:
- silny i drażniący detergent SLS (Sodium Lauryl Sulfate) czy SLES (Sodium Laureth Sulfate);
- sztuczne barwniki;
- sztuczne konserwanty;
- sztuczne substancje zapachowe;
- substancje spieniające;
- parabeny;
- pochodne formaldehydu.
A czy można użyć czegoś zamiast płynu do higieny intymnej?
Alternatywą dla preparatów do higieny intymnej może być szare mydło, które działa bakteriobójczo i nie wywołuje objawów alergii lub naturalne mydło wytwarzane na bazie olejów roślinnych.
Warto również dopasować płyn do higieny intymnej do wieku lub aktualnych potrzeb.
Na przykład:
- młodym kobietom zaleca się preparaty z wyciągiem z mniszka lekarskiego, lipy lub borowiny;
- higiena intymna po 50. roku życia wymaga z kolei większego nawilżenia, ochrony i regeneracji, w czym mogą pomóc kwas mlekowy, d-pantenol, nagietek lekarski, czy kwas hialuronowy;
- większej ochrony przed szkodliwymi mikroorganizmami oraz sztucznymi substancjami potrzebują również kobiety w ciąży, dla których zaleca się preparaty z kwasem mlekowym, dodatkiem wyciągu z szałwii, kory dębu, czy z olejkiem z drzewa herbacianego;
- w aptekach dostępne są również bardziej specjalistyczne płyny do higieny intymnej, tzw. preparaty ginekologiczne, na częste infekcje i podrażnienia.
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Bibliografia do artykułu
- Bender S. (red. wyd. pol. Budzisz E.), Pielęgnacja ciała, Wydanie 1. Wydawnictwo MedPh, Wrocław 2011.
- Kochan P. Wybrane schorzenia dróg moczowo-płciowych kobiety i leczenie wg CDC. Kryteria WHO/FAO dla probiotyków i ich zastosowanie w ginekologii w świetle najnowszych badań. Gin Prakt 2005; 87, 6: 11-18.
- Pucher P. Produkty do higieny intymnej – jeszcze lepsza praktyka. Świat Przemysłu Kosmetycznego. 2013;4(17):30-31.
- http://ginekologiawpolsce.pl/higiena-intymna/