Żółtaczka: rodzaje, przyczyny, objawy, metody leczenia
Autor: Przychodnia Dimedic
Żółtaczka to objaw, który może budzić niepokój, ale sam w sobie nie stanowi choroby — jest sygnałem, że w organizmie doszło do zaburzeń w metabolizmie bilirubiny. Zażółcenie skóry, błon śluzowych i białkówek oczu to efekt nadmiernego stężenia tego barwnika we krwi, którego przyczyny mogą być bardzo różne – od łagodnych i przejściowych po poważne choroby wątroby lub dróg żółciowych.
🩺 Pigułka wiedzy: Żółtaczka w skrócie
|
🔍 Czym jest? |
Objaw wynikający z nadmiaru bilirubiny we krwi – powoduje żółte zabarwienie skóry i oczu. Nie jest chorobą samą w sobie, a sygnałem zaburzeń wątroby, dróg żółciowych lub krwi. |
|
⚙️ Główne rodzaje |
• Przedwątrobowa (hemolityczna) – nadmierny rozpad krwinek czerwonych. |
|
👶 U noworodków |
Często fizjologiczna, zwykle ustępuje samoistnie. Niekiedy wymaga fototerapii, by zapobiec powikłaniom neurologicznym. |
|
⚠️ Objawy alarmowe |
Zażółcenie skóry i oczu, świąd, ciemny mocz, jasny stolec, bóle w prawym podżebrzu, nudności. |
|
🧪 Diagnostyka |
Oznaczenie bilirubiny (całkowitej, sprzężonej, niesprzężonej), próby wątrobowe (AlAT, AspAT, ALP, GGT), USG jamy brzusznej. |
|
💊 Leczenie |
Zależne od przyczyny – od leczenia infekcji wirusowych, przez farmakoterapię i dietę, po zabiegi chirurgiczne (np. udrożnienie dróg żółciowych). |
|
🛡️ Profilaktyka |
Szczepienia przeciw WZW A i B, unikanie alkoholu i toksyn, zdrowa dieta, regularne badania wątroby, kontrola masy ciała. |
Bilirubina – jak wygląda jej metabolizm?
Bilirubina to niezwykle ważny, choć często niedoceniany barwnik powstający w naszym organizmie jako produkt uboczny rozpadu czerwonych krwinek. Każdy erytrocyt żyje około 120 dni, po czym trafia do śledziony, wątroby lub szpiku kostnego, gdzie jest rozkładany. Zawarta w nim hemoglobina uwalnia hem – związek odpowiedzialny za transport tlenu – który następnie przekształcany jest w biliwerdynę, a z niej powstaje bilirubina.
Ta pierwsza postać barwnika, tzw. bilirubina wolna (niesprzężona), jest nierozpuszczalna w wodzie, dlatego we krwi wiąże się z białkiem – albuminą. Dzięki temu może bezpiecznie krążyć w osoczu, nie odkładając się w tkankach. Kolejny etap odbywa się w wątrobie, gdzie specjalne komórki – hepatocyty – przekształcają bilirubinę w formę sprzężoną poprzez przyłączenie kwasu glukuronowego (proces glukuronidacji). Tak zmodyfikowana bilirubina staje się rozpuszczalna w wodzie i może być wydzielona do żółci, a następnie transportowana do jelit.
W przewodzie pokarmowym część tej substancji przekształca się w sterkobilinę, nadającą stolcowi charakterystyczny brązowy kolor, a niewielka ilość trafia do moczu jako urobilina, barwiąc go na żółto. Cały ten cykl – od powstania po wydalenie – jest niezwykle precyzyjny i zależny od sprawności wątroby oraz drożności dróg żółciowych.
Jeśli którykolwiek etap zostanie zaburzony, np. przez nadmierny rozpad krwinek, choroby wątroby lub zablokowanie przewodów żółciowych, poziom bilirubiny w surowicy wzrasta, a jej nadmiar odkłada się w skórze i błonach śluzowych, powodując charakterystyczne zażółcenie, czyli żółtaczkę. U zdrowego dorosłego stężenie bilirubiny całkowitej wynosi zwykle 0,3–1,0 mg/dl (5–17 µmol/l), a nawet niewielkie przekroczenie tej normy może być pierwszym sygnałem problemów z wątrobą lub układem krwiotwórczym.
Żółtaczka – co to za przypadłość?
Żółtaczka nie jest odrębną chorobą, lecz objawem klinicznym świadczącym o zaburzeniu metabolizmu bilirubiny lub odpływu żółci. Charakteryzuje się zażółceniem skóry, błon śluzowych i twardówek oczu w wyniku nadmiernego stężenia bilirubiny w surowicy krwi i jej odkładania się w tkankach. W momencie, gdy stężenie bilirubiny całkowitej przekracza około 43 µmol/l (~2,5 mg/dl), zaczyna być widoczne typowe zabarwienie skóry i białkówek.
W zależności od mechanizmu powstania wyróżnia się różne rodzaje żółtaczki. To rozróżnienie ma znaczenie diagnostyczne i terapeutyczne.
Żółtaczka – przyczyny
Przyczyny żółtaczki są bardzo zróżnicowane i zależą od tego, na którym etapie metabolizmu bilirubiny doszło do zaburzenia. Najogólniej można je podzielić na trzy grupy: przedwątrobowe, wątrobowe i pozawątrobowe (mechaniczne). W żółtaczce przedwątrobowej problem leży jeszcze przed dotarciem bilirubiny do wątroby – najczęściej wynika z nadmiernego rozpadu krwinek czerwonych (hemolizy), co prowadzi do zwiększonego wytwarzania bilirubiny, której wątroba nie jest w stanie przetworzyć w całości. Może to być spowodowane np. niedokrwistością hemolityczną, reakcjami immunologicznymi, dużymi krwiakami lub działaniem toksyn.
Żółtaczka wątrobowa (miąższowa) występuje wtedy, gdy sama wątroba nie potrafi prawidłowo przetwarzać i wydzielać bilirubiny. Przyczyną mogą być wirusowe zapalenia wątroby (WZW typu A, B, C, D, E), alkoholowe lub toksyczne uszkodzenie hepatocytów, marskość wątroby, a także działanie niektórych leków lub choroby autoimmunologiczne. W tej postaci często dochodzi do uszkodzenia komórek wątrobowych, które nie są w stanie sprzęgać bilirubiny z kwasem glukuronowym, przez co wzrasta stężenie frakcji niesprzężonej.
Z kolei żółtaczka pozawątrobowa (mechaniczna) jest skutkiem utrudnionego odpływu żółci z wątroby do jelit. Może to być spowodowane kamieniami w przewodach żółciowych, guzami trzustki lub wątroby, zwężeniami dróg żółciowych po stanach zapalnych, a nawet uciskiem z zewnątrz przez zmienione nowotworowo tkanki. W takiej sytuacji bilirubina sprzężona nie może zostać wydalona, gromadzi się we krwi i powoduje intensywne zażółcenie skóry oraz błon śluzowych.
Niektóre przypadki mają charakter wrodzony – jak np. zespół Gilberta, Criglera-Najjara czy Dubina-Johnsona – w których dochodzi do genetycznie uwarunkowanego zaburzenia enzymów odpowiedzialnych za przetwarzanie bilirubiny. Choć często mają one łagodny przebieg, mogą powodować okresowe zażółcenie skóry, szczególnie w sytuacjach stresu, choroby lub głodówki. W każdym przypadku żółtaczka jest objawem zaburzenia równowagi między produkcją, przetwarzaniem a wydalaniem bilirubiny, dlatego zawsze wymaga dokładnej diagnostyki i ustalenia przyczyny.
Rodzaje żółtaczki
W medycynie wyróżnia się trzy podstawowe typy żółtaczki – przedwątrobową, wątrobową (miąższową) oraz pozawątrobową (mechaniczną). Każda z nich powstaje w wyniku innego zaburzenia w procesie przemiany i wydalania bilirubiny. Zrozumienie ich różnic ma kluczowe znaczenie, ponieważ pozwala lekarzowi dobrać odpowiednie leczenie.
Żółtaczka przedwątrobowa
Ten typ żółtaczki rozwija się jeszcze zanim bilirubina trafi do wątroby. Przyczyną jest najczęściej nadmierny rozpad krwinek czerwonych (hemoliza), co powoduje, że we krwi pojawia się duża ilość wolnej (niesprzężonej) bilirubiny. Wątroba nie nadąża z jej przetwarzaniem i usuwaniem, dlatego stężenie tego barwnika wzrasta. Do żółtaczki przedwątrobowej może prowadzić m.in. niedokrwistość hemolityczna, rozległe krwiaki, zatrucia toksynami, a także zespół Gilberta – łagodna, dziedziczna choroba, w której zaburzony jest enzym odpowiedzialny za metabolizm bilirubiny. Charakterystyczne jest to, że skóra przybiera żółtawy odcień, ale barwa moczu i stolca zwykle pozostaje prawidłowa.
Żółtaczka wątrobowa (miąższowa)
W tej postaci problem dotyczy samej wątroby, a dokładniej komórek ją budujących – hepatocytów. Są one odpowiedzialne za przetwarzanie i sprzęganie bilirubiny, dlatego ich uszkodzenie sprawia, że proces ten zostaje zaburzony. Do najczęstszych przyczyn należą wirusowe zapalenia wątroby (WZW A, WZW B, WZW C), działanie alkoholu, leków hepatotoksycznych czy toksyn, a także marskość wątroby lub choroby autoimmunologiczne. W efekcie do krwi przedostaje się zarówno bilirubina sprzężona, jak i niesprzężona. Oprócz zażółcenia skóry często pojawiają się inne objawy – ciemny mocz, jasny stolec, świąd skóry, zmęczenie oraz ból w prawym podżebrzu.
Żółtaczka pozawątrobowa (mechaniczna)
Żółtaczka mechaniczna powstaje wtedy, gdy odpływ żółci z wątroby do jelit zostaje zablokowany. Bilirubina sprzężona nie może wydostać się do przewodu pokarmowego, przez co gromadzi się we krwi. Najczęstsze przyczyny to kamica żółciowa, zwężenie przewodów żółciowych, guz trzustki lub ucisk z zewnątrz, np. przez powiększone węzły chłonne. W tej postaci żółtaczki skóra ma często zielonkawo-żółty odcień, towarzyszy jej silny świąd, a mocz staje się ciemny, natomiast stolec bardzo jasny. Leczenie zwykle wymaga interwencji chirurgicznej lub endoskopowej w celu przywrócenia drożności dróg żółciowych.
Stopień nasilenia żółtaczki
W praktyce klinicznej spotyka się też podział żółtaczki według nasilenia objawu:
- Subicterus – gdy stężenie bilirubiny jest niewielkie (< 43 µmol/l), a zażółcenie skóry może być trudne do zauważenia.
- Icterus – poziom bilirubiny mieści się w przedziale 43–171 µmol/l i objawy są już wyraźne.
- Żółtaczka o dużym nasileniu – poziom bilirubiny przekracza 171 µmol/l, co wskazuje na poważne zaburzenie wątroby lub dróg żółciowych i wymaga pilnej diagnostyki.
Rozpoznanie konkretnego typu żółtaczki ma ogromne znaczenie, ponieważ każdy z nich wymaga innego postępowania diagnostycznego i terapeutycznego – od leczenia chorób krwi, przez terapię wątrobową, aż po zabiegi udrażniające drogi żółciowe.
Żółtaczka u dzieci i niemowląt
U noworodków i niemowląt żółtaczka jest szczególnie istotna — zarówno z uwagi na częste występowanie, jak i potencjalne powikłania neurologiczne przy bardzo wysokiej bilirubinie (np. kernicterus).
Najczęściej spotykaną formą jest tzw. żółtaczka fizjologiczna noworodków: w pierwszych dobach życia wątroba oraz przewód pokarmowy dziecka mają ograniczoną sprawność do wychwytu, sprzęgania i wydalania bilirubiny, co skutkuje przejściowym wzrostem jej stężenia.
W praktyce:
- objaw zażółcenia pojawia się zwykle po 24 godzinach życia i osiąga szczyt w dniu 3–5.
- stężenie bilirubiny całkowitej rzędu 13–15 mg/dl (~222–257 µmol/l) może mieścić się w granicach fizjologicznych u wcześniaków, choć wymaga monitorowania.
Ponadto, u dzieci występują specyficzne przyczyny żółtaczki, jak np. niedojrzałość wątroby, blokady dróg żółciowych, choroby wrodzone układu krwiotwórczego czy metaboliczne zaburzenia. Wobec tych zagadnień należy wdrożyć szybką diagnostykę, ponieważ przewlekła lub nasilona żółtaczka może skutkować trwałymi uszkodzeniami – szczególnie układu nerwowego.
Żółtaczka: objawy
Najbardziej charakterystycznym i rozpoznawalnym objawem żółtaczki jest zażółcenie skóry, błon śluzowych oraz białkówek oczu, czyli tzw. twardówek. Zmiana koloru pojawia się, gdy stężenie bilirubiny we krwi przekroczy około 2,5 mg/dl (43 µmol/l), co powoduje jej odkładanie się w tkankach. Warto wiedzieć, że żółtaczka najpierw staje się widoczna w oczach, a dopiero później na twarzy, dłoniach czy tułowiu. Stopień zabarwienia skóry może się różnić – od delikatnie żółtego, przez pomarańczowy, aż po szarozielony odcień, co często odzwierciedla rodzaj i nasilenie choroby.
Oprócz zmian zabarwienia skóry pojawiają się także inne objawy, które pomagają lekarzowi w określeniu typu żółtaczki. W przypadku żółtaczki mechanicznej, czyli tej spowodowanej utrudnionym odpływem żółci, pacjenci często skarżą się na intensywny świąd skóry. Wynika on z gromadzenia się w organizmie kwasów żółciowych, które podrażniają zakończenia nerwowe. Równocześnie można zauważyć zmianę koloru stolca, który staje się bardzo jasny, szarawy lub gliniasty, oraz ściemnienie moczu, przypominające kolor ciemnego piwa – to efekt obecności bilirubiny sprzężonej w moczu.
Przy żółtaczce wątrobowej często występują objawy ogólne, takie jak osłabienie, utrata apetytu, nudności, wymioty, gorączka czy bóle w prawym podżebrzu – miejscu, gdzie znajduje się wątroba. Skóra może być delikatnie zażółcona, a dodatkowo pojawia się tkliwość brzucha, wzdęcia i uczucie ciężkości. Często współwystępują także objawy zapalenia wątroby, takie jak zmęczenie, bóle mięśni i stawów.
W żółtaczce przedwątrobowej, związanej z nadmiernym rozpadem krwinek czerwonych, objawy dotyczą głównie samego zmęczenia i bladości skóry, ale kolor stolca i moczu pozostaje zazwyczaj prawidłowy.
Niezależnie od przyczyny, żółtaczka jest zawsze sygnałem, że w organizmie coś nie działa prawidłowo – czy to wątroba, drogi żółciowe, czy układ krwiotwórczy. Dlatego każde zażółcenie skóry lub oczu wymaga konsultacji lekarskiej i wykonania badań laboratoryjnych. Wczesne rozpoznanie źródła problemu jest kluczowe, ponieważ nieleczone zaburzenia wątroby lub dróg żółciowych mogą prowadzić do poważnych powikłań, w tym trwałego uszkodzenia tych narządów.
Diagnostyka żółtaczki
Rozpoznanie żółtaczki wymaga połączenia oceny objawów klinicznych z dokładną analizą badań laboratoryjnych i obrazowych. Już sam wygląd pacjenta – żółte zabarwienie skóry i oczu – jest dla lekarza ważnym sygnałem, ale o rodzaju i przyczynie żółtaczki decydują dopiero wyniki badań. Pierwszym krokiem jest zwykle oznaczenie stężenia bilirubiny całkowitej oraz jej dwóch frakcji: wolnej (niesprzężonej) i sprzężonej (bezpośredniej). Wysoki poziom bilirubiny niesprzężonej wskazuje często na problemy z jej przetwarzaniem w wątrobie lub nadmierny rozpad krwinek czerwonych, natomiast dominacja bilirubiny sprzężonej może sugerować zaburzenie odpływu żółci.
Kolejnym etapem są tzw. próby wątrobowe, czyli badania enzymów występujących w komórkach wątroby: aminotransferaz (AlAT i AspAT), fosfatazy zasadowej (ALP) oraz gamma-glutamylotransferazy (GGT). Wzrost aktywności AlAT i AspAT świadczy o uszkodzeniu hepatocytów, natomiast wysokie wartości ALP i GGT sugerują, że przyczyną może być zastój żółci lub choroba dróg żółciowych. Dodatkowo wykonuje się oznaczenie czasu protrombinowego i poziomu albumin, które pomagają ocenić, jak dobrze wątroba pełni swoje funkcje syntetyczne – czyli zdolność do produkcji białek i czynników krzepnięcia.
Bardzo istotne są także badania obrazowe, które pozwalają zobaczyć, czy nie ma przeszkody mechanicznej w odpływie żółci. Najczęściej wykonuje się USG jamy brzusznej, ponieważ jest to badanie szybkie, bezpieczne i nieinwazyjne. W trudniejszych przypadkach zlecane są dokładniejsze metody, takie jak tomografia komputerowa (TK), rezonans magnetyczny (MRI) lub specjalistyczne badania przewodów żółciowych, np. cholangiografia MR lub endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna (ECPW). Dzięki nim można zlokalizować kamień, guz lub zwężenie przewodu żółciowego, które uniemożliwia prawidłowy przepływ żółci.
W wybranych sytuacjach konieczne może być także wykonanie badań genetycznych, szczególnie gdy podejrzewa się wrodzone zaburzenia metabolizmu bilirubiny, takie jak zespół Gilberta czy zespół Criglera-Najjara. U osób z niewyjaśnioną żółtaczką przewlekłą pomocna może być również biopsja wątroby, która pozwala ocenić strukturę narządu pod mikroskopem i wykryć ewentualne uszkodzenia komórek.
Kluczowym etapem diagnostyki jest ustalenie, czy żółtaczka ma charakter przedwątrobowy, wątrobowy czy pozawątrobowy, ponieważ od tego zależy sposób leczenia. W praktyce klinicznej lekarz analizuje wyniki laboratoryjne i obrazowe w połączeniu z objawami pacjenta, aby określić źródło problemu i dobrać najskuteczniejsze postępowanie. Wczesna diagnoza ma ogromne znaczenie, ponieważ pozwala nie tylko usunąć przyczynę żółtaczki, ale też zapobiec trwałym uszkodzeniom wątroby i innych narządów.
Leczenie żółtaczki
Leczenie żółtaczki zawsze musi być ukierunkowane na usunięcie przyczyny, ponieważ sama żółtaczka nie jest chorobą, lecz objawem zaburzeń w przemianach bilirubiny lub w odpływie żółci. Kluczowym krokiem jest więc określenie rodzaju żółtaczki – przedwątrobowej, wątrobowej lub pozawątrobowej – i dopasowanie terapii do źródła problemu.
W przypadku żółtaczki przedwątrobowej, której główną przyczyną jest nadmierny rozpad krwinek czerwonych (hemoliza), leczenie skupia się na ograniczeniu tego procesu. W zależności od przyczyny może to obejmować podanie leków hamujących hemolizę, leczenie chorób autoimmunologicznych, a w cięższych przypadkach przetoczenie krwi. Czasami konieczne jest również leczenie chorób krwi lub usunięcie czynnika toksycznego, który wywołał nadmierne niszczenie erytrocytów. Dzięki temu zmniejsza się ilość bilirubiny produkowanej w organizmie, a wątroba może ją skuteczniej przetwarzać.
Żółtaczka wątrobowa (miąższowa) wymaga zupełnie innego podejścia, ponieważ przyczyną jest uszkodzenie lub niewydolność komórek wątroby (hepatocytów). Leczenie ma tu charakter przyczynowy i wspomagający. Jeśli źródłem problemu jest wirusowe zapalenie wątroby, stosuje się leki przeciwwirusowe oraz hepatoprotekcyjne, które wspierają regenerację wątroby. W przypadku uszkodzenia toksycznego lub alkoholowego konieczne jest odstawienie alkoholu i substancji hepatotoksycznych, a także zastosowanie preparatów wspomagających pracę wątroby, np. zawierających fosfolipidy lub sylimarynę. U chorych z zaawansowaną niewydolnością wątroby jedynym rozwiązaniem może być transplantacja tego narządu. Leczenie często obejmuje również odtruwanie organizmu (terapia detoksykacyjna), utrzymanie równowagi wodno-elektrolitowej oraz wspomaganie układu odpornościowego.
Z kolei w żółtaczce pozawątrobowej (mechanicznej) konieczne jest usunięcie przeszkody utrudniającej odpływ żółci. W zależności od przyczyny stosuje się zabiegi endoskopowe (np. ECPW), podczas których lekarz może usunąć kamień z przewodu żółciowego lub wprowadzić stent, który przywraca drożność dróg żółciowych. W przypadku guzów nowotworowych lub zwężeń spowodowanych stanami zapalnymi konieczna może być operacja chirurgiczna. Czasem, gdy leczenie operacyjne nie jest możliwe, stosuje się zabiegi paliatywne, mające na celu zmniejszenie dolegliwości i poprawę komfortu życia pacjenta.
U noworodków leczenie żółtaczki ma charakter szczególny. W większości przypadków mamy do czynienia z tzw. żółtaczką fizjologiczną, która ustępuje samoistnie, jednak przy wysokim stężeniu bilirubiny konieczne może być zastosowanie fototerapii. Światło o odpowiedniej długości fali przekształca bilirubinę w formy łatwiej wydalane z organizmu. W bardzo ciężkich przypadkach, gdy istnieje ryzyko uszkodzenia mózgu (tzw. kernicterus), wykonuje się wymianę krwi (exchange transfusion), aby szybko obniżyć stężenie bilirubiny.
W każdym typie żółtaczki niezwykle ważne jest ogólne wsparcie organizmu. Obejmuje ono odpowiednie nawodnienie, zbilansowaną dietę, unikanie leków uszkadzających wątrobę (np. paracetamolu w dużych dawkach), a także kontrolę poziomu elektrolitów i białek. Pacjentom zaleca się również ograniczenie tłustych potraw, alkoholu i cukrów prostych, które obciążają wątrobę.
Warto pamiętać, że w wielu przypadkach żółtaczka ustępuje po skutecznym leczeniu przyczyny, jednak u części pacjentów może mieć przewlekły przebieg i wymagać długofalowej opieki lekarskiej. Kluczem do skutecznej terapii jest szybkie rozpoznanie, indywidualne podejście i regularna kontrola funkcji wątroby.
Żółtaczka – jak wygląda profilaktyka?
Profilaktyka żółtaczki polega przede wszystkim na działaniach ukierunkowanych na zapobieganie stanom, które mogą prowadzić do zaburzeń metabolizmu bilirubiny lub odpływu żółci. Do kluczowych elementów należą:
- szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B — zmniejszają ryzyko uszkodzenia wątroby, a co za tym idzie wystąpienia żółtaczki.
- unikanie nadużywania alkoholu, toksycznych substancji, leków hepatotoksycznych — zmniejszanie ryzyka uszkodzenia miąższu wątroby.
- zdrowy styl życia: odpowiednia dieta (bogata w składniki odżywcze wspierające wątrobę, unikanie tłustych, ciężkostrawnych pokarmów), aktywność fizyczna, utrzymanie prawidłowej masy ciała — te działania zmniejszają ryzyko chorób wątroby.
- kontrola chorób przewlekłych — np. chorób krwi, chorób dróg żółciowych, wczesne rozpoznawanie kamicy, nowotworów.
- u noworodków: właściwa opieka po porodzie, szybkie wykrywanie i obserwacja żółtaczki fizjologicznej, wczesna interwencja w razie przekroczenia bezpiecznych poziomów bilirubiny.
- regularne badania kontrolne — w przypadku podejrzenia zaburzeń metabolizmu bilirubiny lub wątroby.
Dzięki tym działaniom znacząco zmniejsza się ryzyko wystąpienia żółtaczki lub jej powikłań.
❓ FAQ – najczęstsze pytania o żółtaczkę
Czy żółtaczka to choroba?
Nie. Żółtaczka to objaw – widoczny efekt nadmiaru bilirubiny w organizmie. Może występować w przebiegu wielu chorób, m.in. w wirusowym zapaleniu wątroby, kamicy żółciowej, marskości wątroby czy anemii hemolitycznej.
Jakie są główne przyczyny żółtaczki?
Najczęstsze przyczyny to:
- rozpad krwinek czerwonych (żółtaczka przedwątrobowa),
- uszkodzenie komórek wątroby przez wirusy, alkohol lub leki (żółtaczka wątrobowa),
- utrudniony odpływ żółci z wątroby (żółtaczka mechaniczna, pozawątrobowa).
Po czym można poznać, że to żółtaczka?
Najbardziej charakterystyczne są żółte zabarwienie skóry i białkówek oczu. Dodatkowo mogą pojawić się świąd skóry, ciemny mocz, jasny stolec, zmęczenie i bóle w prawym podżebrzu.
Czy żółtaczka jest zaraźliwa?
Nie sama żółtaczka, lecz niektóre jej przyczyny – np. wirusowe zapalenie wątroby typu A, B lub C – mogą być zakaźne. Dlatego ważne jest ustalenie źródła objawu i wdrożenie odpowiedniej diagnostyki.
Jak leczy się żółtaczkę?
Leczenie zależy od przyczyny. W niektórych przypadkach wystarczy dieta i odpoczynek, w innych konieczne są leki przeciwwirusowe, odbarczenie dróg żółciowych lub leczenie szpitalne. U noworodków często stosuje się fototerapię.
Czy żółtaczka u noworodka jest groźna?
Większość przypadków ma charakter fizjologiczny i ustępuje samoistnie. Jednak przy bardzo wysokim poziomie bilirubiny konieczne jest leczenie, aby zapobiec uszkodzeniu układu nerwowego (tzw. żółtaczka jąder podkorowych).
Jak zapobiegać żółtaczce?
Profilaktyka obejmuje m.in. szczepienia przeciw WZW typu A i B, unikanie alkoholu i toksyn, zdrową dietę, utrzymanie prawidłowej masy ciała oraz regularne badania kontrolne funkcji wątroby.
Kiedy zgłosić się do lekarza?
W każdym przypadku, gdy zauważysz żółte zabarwienie skóry lub oczu, ciemny mocz, jasny stolec lub nagłe osłabienie – należy niezwłocznie udać się do lekarza. Wczesna diagnostyka pozwala uniknąć poważnych powikłań.
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.