Uczulenie na czekoladę - objawy u dzieci i dorosłych

Uczulenie na czekoladę objawia się dokuczliwą wysypką, bólem brzucha a nawet duszącym kaszlem. Alergia na czekoladę szczególnie często występuje u dzieci. Skąd się bierze, jaki jest jej mechanizm i typowe objawy? Czy istnieje czekolada dla alergika?

Czym jest uczulenie na czekoladę?

Uczulenie na czekoladę jest jednym z rodzajów alergii pokarmowej. Jego istotą jest patologiczna reakcja układu immunologicznego na ten konkretny produkt żywnościowy. Zazwyczaj występuje u dzieci i młodzieży. Jest zaburzeniem spotykanym relatywnie często. Szacuje się, że uczulenie na czekoladę stanowi nawet kilkanaście procent wśród wszystkich alergii pokarmowych.

Biorąc pod uwagę dane globalne, oznacza to że przynajmniej jednego ze składników czekolady nie toleruje od 1 do 5 procent osób, w zależności od populacji i przyjętej metodologii. Co sprawia, że czekolada, doskonale tolerowana przez większość ludzi, dla niektórych osób okazuje się silnym alergenem? Jakie reakcje zachodzą w organizmie na skutek jej spożycia? W jaki sposób objawia się alergia na czekoladę?

Co powoduje powstawanie alergii na czekoladę?

Czynnikiem uczulającym jest nie tyle czekolada, jako taka, lecz jeden z jej składników – najczęściej kakao, ale też białko, węglowodany czy kofeina. Pamiętać należy, że w skład czekolady wchodzą zróżnicowane składniki, z których każdy z osobna posiada określone właściwości.

Oprócz samego kakao, do produkcji używane są też mleko, jajka, kandyzowane owoce, orzechy, konserwanty i wiele innych komponentów. Jeżeli choć jeden z nich okaże się alergenem, w organizmie ludzkim następuje niepożądana reakcja.

Jej źródłem jest nieprawidłowa interpretacja ze strony układu odpornościowego, który traktuje alergen jako zagrożenie dla organizmu. W następstwie uruchamiana jest reakcja obronna, stan zapalny, którego manifestacją są zróżnicowane objawy. Jakie?

Objawy uczulenia na czekoladę

Wysypka po czekoladzie to jeden z najczęstszych objawów alergii na ten produkt. Jak jeszcze może wyglądać uczulenie po czekoladzie?

• Zmiany skórne, w tym wspomniana wysypka na łokciach, ramionach, twarzy, a także: zmiany ropne czy uciążliwy świąd. Możliwe jest atopowe zapalenie skóry.
• Dolegliwości układu pokarmowego, w tym między innymi ból brzucha, zgaga, nudności, wymioty.
• Zaburzenia pracy układu oddechowego, w tym: męczący kaszel, ataki astmy, uczucie duszności.

Są to typowe reakcje, charakterystyczne dla ogółu alergii pokarmowych, uczulenie na czekoladę nie jest w tej materii w żaden sposób wyjątkowe.

Uczulenie na czekoladę u niemowląt karmionych piersią

Uczulenie na czekoladę może objawić się już u niemowląt karmionych piersią - alergen może zostać przekazany wraz z mlekiem matki. Wśród składników najgorzej tolerowanych przez małe dzieci należą kakao, orzechy oraz mleko krowie, w naturalny więc sposób czekolada może stanowić zagrożenie.

Nie należy go jednak demonizować. Wszystkie badania wykazują, że maluchy karmione w sposób naturalny, generalnie są zdecydowanie mniej podatne na alergie pokarmowe, niż te, które otrzymywały pokarm z butelki, zarówno w okresie niemowlęcym, jak i w późniejszym życiu.

Uczulenie na czekoladę u dziecka

Skąd się bierze u dzieci podatność na alergie pokarmowe? Uczulenie na czekoladę u dziecka może mieć zróżnicowane podłoże. Większym zagrożeniem niż mleko matki, są inne determinanty środowiskowe oraz biologiczne. Za główne czynniki ryzyka uważa się:

• obciążenie genetyczne. Jeżeli jedno lub dwoje rodziców są alergikami, ryzyko wystąpienia uczulenia na różne produkty żywnościowe rośnie z kilkunastu do nawet 80 procent;
• czynniki biologiczno-zdrowotne, w tym m.in. przebyte choroby układu pokarmowego;
• czynniki środowiskowe: zanieczyszczenie powietrza, kurz, brud, narażenie na bierne palenie papierosów;
• błędy popełniane w karmieniu w okresie niemowlęcym – zastąpienie mleka matczynego modyfikowanym albo krowim, zbyt wczesne wprowadzenie soi, jajek, orzechów.

Czekolada dla alergika

Czy mając uczulenie na czekoladę, można ją jeść? W określonych przypadkach tak. Kluczowe jest w tym kontekście przypomnienie tezy postawionej powyżej: alergenem jest nie całościowy produkt, lecz jedna lub kilka z substancji składowych. Podstawą leczenia, a właściwie profilaktyki alergii pokarmowych, jest dieta eliminacyjna, polegająca na wyłączeniu z jadłospisu substancji uczulających.

Często jest to możliwe wyłącznie na podstawie tzw. testu prowokacji, który wykonuje się w szpitalu. W przypadku uczulenia na czekoladę, pacjent spożywa dawki tego produktu o ściśle sprecyzowanym składzie, a następnie podawany jest obserwacji.

Odkrycie, który ze składników jest alergenem będzie mieć kluczowe znaczenie. Jeśli będą to przykładowo orzechy, wystarczy wyeliminować z menu wyłącznie czekoladę z orzechami. Pozostałe jej odmiany nie powinny działać uczulająco.

Autor: Piotr Brzózka

Czytaj też:

• Alergia i jej rodzaje. Na co można mieć uczulenie?
• Na czym polega odczulanie i ile kosztuje? Skuteczność
• Testy alergiczne z krwi, płatkowe czy wziewne? Rodzaje
• Alergeny pokarmowe, krzyżowe, wziewne - rodzaje i lista

---

Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:

Lekarz rodzinny

Lekarz internista

E-recepta online

Leki na alergię: konsultacja

---

Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.