Trądzik u dorosłych. Objawy, leczenie, pielęgnacja

Trądzik u dorosłych objawia się w postaci zaskórników, krost i grudek, głównie w dolnej części twarzy. Jakich kosmetyków używać, by uniknąć choroby, a w razie jej wystąpienia wspomagać proces leczenia? Czego unikać w profilaktyce i terapii trądziku dorosłych?

Trądzik u dorosłych

Trądzik u dorosłych nie ma charakteru tak powszechnego, jak trądzik młodzieńczy, nie mniej szacuje się, że różne jego odmiany dotykają około 10 procent populacji po dwudziestym piątym roku życia. Ze względu na zbliżoną patogenezę, do niedawna choroba traktowana była jako jedna z licznych postaci trądziku pospolitego (obok młodzieńczego, czyli zaskórnikowego, krostkowego, grudkowego, bliznowatego, ropowiczego czy piorunującego).

Jednak ze względu na specyficzny wiek pacjentów a także nieco inny obraz kliniczny, obecnie klasyfikuje się trądzik u dorosłych w kategoriach odrębnej choroby. W medycznej nomenklaturze nazwana ona została trądzikiem późnym, w jej obrębie wyróżniono zaś dwie odmiany:

• trądzik przetrwały, będący kontynuacją choroby zapoczątkowanej w okresie młodzieńczym. Na chorobę te cierpi około 12 procent dorosłych kobiet i 3 procent mężczyzn;
• trądzik o późnym początku, występujący po raz pierwszy po ukończeniu 25 lat, zazwyczaj u kobiet, co ma związek głównie ze zmianami hormonalnymi.

Jak objawia się trądzik dorosłych?

Trądzik dorosłych z reguły ma przebieg łagodniejszy, aniżeli w przypadku młodzieńczych odmian choroby. W tym przypadku zmiany są mniej nasilone, a obszar ich występowania zazwyczaj jest ograniczony do okolic ust, brody, linii żuchwy, niekiedy też szyi. Choroba rzadko natomiast atakuje policzki, czoło i nos, co jest niemal normą w wieku dojrzewania. Ze względu na charakter objawów, trądzik dorosłych dzielimy na:

• trądzik zapalny - jego cechy charakterystyczne, to niewielki łojotok oraz występowanie krost, grudek i guzków w dolnej części twarzy. Przypomina nieco młodzieńczy trądzik krostkowo-grudkowy;
• trądzik retencyjny – w jego przebiegu dochodzi do silnego łojotoku, a skórę porywają zaskórniki oraz mikrotorbiele. Zbliżony do młodzieńczego trądziku zaskórnikowego oraz ropowiczego.

Co powoduje trądzik u dorosłych?

Co powoduje trądzik u dorosłych? Wyróżnia się kilka grup czynników odpowiedzialnych za rozwój choroby po 25. roku życia:

• predyspozycje genetyczne – występowanie trądziku u innych członków rodziny;
• czynniki hormonalne, związane głównie z wahaniami poziomu estrogenów (między innymi w związku z cyklem miesięcznym, zajściem w ciążę, odstawieniem tabletek antykoncepcyjnych, rozpoczęciem menopauzy);
• ekspozycja na stres, którego efektem jest wydzielanie hormonów kortyzolu oraz androgenów, pobudzających gruczoły łojowe do wytężonej pracy;
• niewłaściwa dieta, bogata w nasycone kwasy tłuszczowe, tłuszcze trans oraz węglowodany o wysokim indeksie glikemicznym;
• niewłaściwa pielęgnacja z użyciem ciężkich kremów natłuszczających, które nasilają wydzielanie sebum oraz powodują zatykanie porów, a także preparatów wysuszających cerę na bazie alkoholu (brak odpowiedniego nawilżenia również generuje łojotok).

Jakie kosmetyki na trądzik u dorosłych?

Pielęgnacja cery podatnej na trądzik wymaga stosowania kosmetyków o określonych właściwościach. Podstawowym celem jest właściwe nawilżenie skóry, a także uregulowanie aktywności gruczołów łojowych oraz procesów złuszczania się i rogowacenia naskórka.

W miarę możliwości środki pielęgnujące powinny działać też przeciwzapalnie i łagodząco. Jakie kosmetyki na trądzik u dorosłych sprawdzą się najlepiej? Wyróżnić można kilkanaście substancji o dobroczynnym działaniu, a wśród nich między innymi:

• kwas hialurownowy, mocznik, aloes – humektanty zapewniające właściwy poziom nawilżenia skóry,
• kolagen, witamina B5 – substancje przyspieszające odbudowę tkanek zniszczonych przez trądzik,
• kwas linolowy – istotnie ograniczający stan zapalny skóry, hamujący łojotok,
• kwas salicylowy – redukujący łojotok, odblokowujący pory, działający przeciwzapalnie (ale też powodujący niekiedy wysuszanie skóry),
• olejek eteryczny z drzewa herbacianego –  o silnym działaniu antyseptycznym i przeciwzapalnym, a także osuszającym. Nadaje się do stosowania punktowego, np. w postaci serum,
• tlenek cynku – używany ze względu na właściwości osuszające, ściągające, osłaniające oraz przeciwzapalne,
• ichtiol – działający bakteriostatyczne, przeciwzapalne oraz ściągająco – ułatwia uwalnianie ropy i łoju gromadzących się pod powierzchnią skóry,
• srebro – zapobiegające powstawaniu zaskórników,
• kamfora – działająca przeciwzapalnie, przyspieszająca proces pozbywania się zrogowaciałych resztek martwej tkanki.

Leczenie trądziku u dorosłych

Jednak nawet najlepsze kosmetyki nie są w stanie zastąpić leczenia profesjonalnego (leków na trądzik na receptę i konsultacji z dermatologiem), które w przypadku trądziku może być niezbędne – przypomnijmy wszak, iż przypadłość ta jest chorobą. W wielu przypadkach granica między kosmetykami, a lekami jest płynna, jako że w leczeniu trądziku stosuje się m.in. dostępne wyłącznie na receptę antybiotyki i chemioterapeutyki w kremie, maści i żelu (między innymi erytromycyna, klindamycyna, tetracyklina i metronidazol).

Z drugiej zaś strony preparaty typowo kosmetologiczne często w swoim składzie zawierają uznane substancje lecznicze, takie jak retinoidy (pochodne witaminy A) czy kwas azelainowy, czasem także nadltlenek benzoilu.

Oprócz środków typowo farmaceutycznych, leczenie trądziku u dorosłych może wykorzystywać metody takie, jak peeling chemiczny i enzymatyczny, laseroterapia czy terapia fotodynamiczna.

Czytaj też:

• Dieta na trądzik i jego różne odmiany. Czego nie jeść?

---

Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:

E-recepta online

Lekarz rodzinny

Dermatolog online

---

Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.