Testy na koronawirusa: jak skutecznie i najszybciej diagnozować COVID-19 i zakażenie wirusem SARS-CoV-2?
Pandemia koronawirusa jest faktem – wielu osobom doskwiera chodzenie w maseczkach, niemal ciągłe odkażanie dłoni środkami dezynfekcyjnymi z dużą ilością alkoholu i tak dalej.
Do tego ciągła obawa o to, że można się zarazić lub – co jeszcze gorsze – przejść koronawirusa bezobjawowo, a w efekcie zarazić osoby z grupy ryzyka.
Chociaż wiemy o koronawirusie coraz więcej, to nadal pozostaje wiele niewiadomych.
Dodatkowo po pierwszej fali pandemii możemy mówić o nadejściu kolejnej, która – oby nauka z historii była błędna – może być gorsza.
W obecnej sytuacji najważniejsze pozostaje zachowanie dyscypliny, dystansu społecznego oraz dbanie o higienę – zarówno dotyczącą tego, czego się dotyka, jak i tej prostej, polegającej na myciu dłoni.
Nie mniej ważne pozostają testy na koronawirusa i to, w jaki sposób można wskazywać w dużych grupach osoby zakażone koronawirusem – między innymi po to, żeby uniknąć rozprzestrzeniania się choroby, a co za tym idzie, zachorowania osób z grup ryzyka.
Zanim uzyskamy dostęp do skutecznej i bezpiecznej szczepionki na koronawirusa to profilaktyka i testowanie są najlepszymi metodami ochrony przed zachorowaniem.
Rodzaje testów na koronawirusa – od najtańszych do najskuteczniejszych
W przypadku testów na koronawirusa cena idzie w parze z dokładnością – ale to wcale nie oznacza, że tanie testy na COVID-19 są nic nie warte.
Obecnie na rynku dostępne są trzy rodzaje testów w kierunku diagnozowania koronawirusa, chociaż jeden z nich pozwala stwierdzić, czy zakażenie SARS-CoV-2 masz już za sobą:
- test przesiewowy na koronawirusa – to najtańszy, a zarazem najszybszy test, który pozwala szybko stwierdzić, czy doszło do zakażenia. Testy przesiewowe są wykonywane z krwi, co oznacza, że aby przeprowadzić badanie należy pobrać niewielką ilość krwi żylnej. Wyniki tych testów są bardzo szybko – w zależności od systemu czy sposobu przeprowadzania, informacja o tym, czy w organizmie są przeciwciała IgG czy IgM dostępna jest nawet po kilku minutach. Główną rolą testów przesiewowych jest szybkie sprawdzanie stanu zdrowia osób w dużych populacjach, ale też (na przykład) pracowników niektórych szpitali lub innych placówek przed rozpoczęciem pracy. Test przesiewowy nie mają idealnej skuteczności wykrywania koronawirusa, jednak są kompromisem między szybkim przeprowadzeniem oraz dokładnością;
- test na przeciwciała IgG (i IgM) – pozwala ocenić, czy w organizmie są przeciwciała IgM, które wskazują na rozwijającą się infekcję (początkowy etap), wyłącznie przeciwciała IgG (ten wynik informuje to o tym, że koronawirusa masz już za sobą), czy też jedne i drugie (oznacza to, że jesteś w końcowej fazie choroby). Test ten pozwala z dosyć dużą dokładnością wskazać etap choroby lub też dać Ci informację, że nie chorujesz już na COVID-19 (jeszcze nie lub już nie). Wynik testu na przeciwciała jest dosyć dokładny, jednak nie tak dokładny jak testy PCR;
- testy genetyczne na koronawirusa (PT-PCR) – to zdecydowanie najskuteczniejsze testy, które pozwalają z największą pewnością stwierdzić, czy chorujesz na COVID-19. Jest to test wymazowy – w laboratorium badany jest wymaz z tylnej ściany gardła. Nie jest to najprzyjemniejsze, ale tego typu testy zapewniają najwyższą skuteczność w wykrywaniu koronawirusa w organizmie. Dodatkowo testy genetyczne są zalecane w przypadku pojawienia się pozytywnego wyniku testu przesiewowego.
Skuteczność testów na koronawirusa: dlaczego najdroższe są najdokładniejsze, a przesiewowe mogą się mylić?
W przypadku testów na koronawirusa najdokładniejsze są niestety te najdroższe: PT-PCR, czyli genetyczne.
Pozwalają zidentyfikować geny charakterystyczne dla wirusa SARS-CoV-2, powodującego chorobę COVID-19.
Czas potrzebny na wykonanie tego testu może być krótszy niż 24 godziny, jednak rzadko przekracza 72 – wiąże się to z koniecznością przeprowadzenia całej procedury testowania.
Testy na koronawirusa z krwi, czyli w kierunku obecności w organizmie przeciwciał IgM lub IgG, są nieco mniej dokładne, jednak pomagają w szybkim wskazywaniu osób potencjalnie zakażonych.
W przypadku testów przesiewowych – pomagają one we wskazaniu, czy we krwi są przeciwciała IgG lub IgM, bez wskazania, które konkretnie.
Testy przesiewowe są szybkie i wyniki dostępne są w ciągu kilku minut – między innymi dlatego wykorzystuje się je na przykład w szpitalach.
Z kolei testy w kierunku przeciwciał IgG oraz IgM pozwalają na dokładniejsze stwierdzenie, czy doszło do zakażenia koronawirusem oraz na jakim etapie choroby jesteś.
Przeciwciała IgM wskazują na rozwój choroby, obecność wyłącznie przeciwciał IgG wskazuje na przejście choroby, a IgG i IgM – na końcowy okres.
Tego typu testy pozwalają orientacyjnie ocenić etap jak również wskazać ozdrowieńców.
Oba rodzaje testów są przeprowadzane z krwi.
Testy genetyczne wykonuje się dla potwierdzenia testów przesiewowych – pozwalają niemal jednoznacznie stwierdzić, czy w organizmie obecne są ślady genetyczne wirusa.
Są one najdroższe, a wynika to z konieczności przeprowadzenia całej procedury badania (od poboru, przez badania laboratoryjne, aż po testy genetyczne).
Jak przygotować się do testów na COVID-19?
W zależności od tego, jaki rodzaj testu wybierzesz, warto przygotować się trochę inaczej.
W przypadku testów z krwi (przesiewowych, na przeciwciała IgG i IgM) – nie musisz być na czczo, a próbka krwi jest niewielka.
Możesz przyjść na taki test dosłownie „z ulicy” i bez żadnego przygotowania (oczywiście – jeśli masz umówiony termin).
Jeśli planujesz test genetyczny na koronawirusa (PCR), musisz się trochę przygotować.
Przede wszystkim – przed pobraniem nie myj zębów, ani nie stosuj innych preparatów do higieny jamy ustnej (gum do żucia, itp.), a na 3 godziny przed pobraniem wymazu nie jedz niczego, a przez 2 godziny przed badaniem nie stosuj kropli do nosa lub innych środków przeciwustrojowych, stosowanych w okolicach dróg oddechowych.
Jeśli możesz – unikaj dmuchania nosa przed pobraniem wymazu.
Ile kosztuje test na koronawirusa (przesiewowy, genetyczny, na przeciwciała IgG i IgM)?
Testy na koronawirusa są najczęściej realizowane w momencie zgłoszenia się z kluczowymi objawami COVID-19 do odpowiedniego lekarza lub Sanepidu.
Są one wtedy nieodpłatne, jednak zakwalifikowanie się do nich wiąże się z wieloma formalnościami oraz często problemami z uzyskaniem konkretnej informacji.
Dodatkowo jednoznaczne objawy koronawirusa pojawiają się u osób przechodzących chorobę objawowo; badania pokazują, że zdecydowana większość zakażonych osób przechodzi COVID-19 bezobjawowo, jednak wciąż zarażając.
Dlatego tak wiele osób decyduje się na prywatne testy na koronawirusa.
Wtedy dopiero należy mówić o cenie testów na COVID-19.
Z pewnością kwota, którą zapłacisz za przeprowadzenie testu w kierunku zidentyfikowania obecności SARS-CoV-2, różni się w zależności od wybranego testu:
- najtańsze testy na koronawirusa, czyli tak zwane przesiewowe, kosztują od kilkudziesięciu złotych w górę i są najszybszymi testami (w przychodni Dimedic – 85 złotych);
- testy na przeciwciała IgG (pomagające w identyfikacji ozdrowieńców lub dające taką informację) kosztują nieco więcej (w przychodni Dimedic – 125 złotych);
- testy przesiewowe, z badaniem przeciwciał IgG i IgM – kosztują od 147 złotych;
- testy w kierunku badania przeciwciał IgG i IgM – od 205 złotych;
- testy genetyczne na koronawirusa (RT-PCR) – są najdroższe, a zarazem najdokładniejsze – ich cena zaczyna się od około 450 złotych;
- testy genetyczne na koronawirusa (RT-PCR), z wynikami w języku angielskim (bardzo przydatne podczas podróży za granicę) – od 530 złotych.