Zapalenie płuc – infekcja górnych dróg oddechowych
Autor: Magdalena Sroka / artykuł konsultowany z dr Małgorzatą Śmiechurą
Na zapalenie płuc choruje rocznie aż 450 milionów ludzi, a choroba ta stanowi jedną z głównych przyczyn zgonów w krajach rozwijających się.
Czy to oznacza, że to zagrożenie nie dotyczy też krajów rozwiniętych – na przykład Polski?
Skądże.
Zapalenie płuc jest chorobą dróg oddechowych i powstaje najczęściej w wyniku zakażenia bakteriami lub wirusami.
Jednak duży wpływ na to, czy zachorujesz ma także prowadzony przez Ciebie styl życia i obecność w grupie ryzyka.
Co sprzyja zachorowaniu na zapalenie płuc?
Jak leczyć zapalenie płuc?
Czy lekarz zawsze przepisuje antybiotyk?
Zapalenia płuc – winowajcy zakażenia. Rodzaje zapalenia płuc
Zapalenie płuc to stan zapalny, który atakuje płuca, a konkretnie pęcherzyki płucne (w których dochodzi do wymiany gazowej – wydychany jest dwutlenek węgla, a wdychany tlen) oraz tkankę śródmiąższową.
W czasie choroby, w pęcherzykach gromadzi się płyn oraz ropa, co sprawia, że pojawiają się duszności i bardzo duże problemy z oddychaniem.
Za zachorowanie na zapalenie płuc odpowiadają najczęściej infekcje bakteryjne wywoływane przez bakterie:
- Streptococcus pneumoniae,
- Haemophilus influenzae,
- Chlamydophila pneumoniae,
- Mycoplasma pneumoniae.
Mogą one powodować bakteryjne zapalenie płuc.
Jeśli takie bakterie znajdą się w gardle lub w nosie mogą przedostawać się do płuc.
Innym rodzajem zapalenia płuc jest zapalenie płuc wywołane przez wirusy:
- rhinowirusy,
- wirus grypy,
- RSV (syncytjalny wirus oddechowy),
- koronawirusy,
- adenowirusy.
Wymienionymi wirusami możesz się zarazić poprzez dotknięcie zakażonego przedmiotu, a w następnej kolejności – oczu lub nosa..
Jeśli wirus znajdzie się w górnej części dróg oddechowych, mogą przedostać się do płuc.
Mogą one powodować wirusowe zapalenie płuc.
Najrzadszą przyczyną zachorowania na zapalenie płuc są grzyby:
- histoplasma capsulatum,
- grzyby z rodzaju blastomyces,
- cryptococcus neoformans,
- pneumocystis jiroveci,
- coccidioides immitis,
- inne drobnoustroje.
Mogą one powodować grzybiczne zapalenie płuc.
Wymienione wirusy, bakterie czy grzyby klasyfikowane są jako przyczyna pozaszpitalnego zapalenia płuc.
Bo niestety warto dodać, że zapaleniem płuc możesz się zarazić także w szpitalu (jeśli przebywasz tam minimum 48h).
Jest to tzw. szpitalne zapalenie płuc wywołane przez bakterie tam występujące tj.:
- pseudomonas aeruginosa,
- escherichia coli,
- klebsiella pneumoniae,
- staphylococcus aureus.
Zapalenie płuc można sklasyfikować także ze względu na lokalizację choroby.
Wymienia się:
- odoskrzelowe zapalenie płuc, o którym mowa, gdy drobnoustroje przenikają od strony oskrzeli; odoskrzelowe zapalenie może rozpocząć się od zapalenia oskrzeli,
- płatowe zapalenie płuc wywołane przez bakterię paciorkowca i takie zapalenie pojawia się w jednym lub obu płucach,
- segmentalne zapalenie płuc, czyli takie, które występuje w konkretnym segmencie płuc.
Jeśli zdarza Ci się często chorować, prawdopodobnie Twoja odporność jest na niskim poziomie.
A skoro tak – łatwiej o zakażenie.
Poza kontaktem z wirusem czy bakterią, zachorowaniu może sprzyjać także to, jaki styl życia prowadzisz oraz na jakie choroby przewlekłe chorujesz.
Czyli…
Możesz być w grupie ryzyka zachorowania na zapalenie płuc jeśli:
- jeśli sięgasz po papierosy i inne używki,
- chorujesz na cukrzycę, przewlekłe choroby nerek, wątroby itp.
Do tego wszystkiego dochodzi wiek (osoby w podeszłym wieku są znacznie bardziej narażone na zachorowanie).
Wiesz już zatem, jakie są rodzaje zapalenia płuc oraz co przyczynia się do zachorowania.
A jak w ogóle wygląda przebieg choroby? Ile trwa i jakie są objawy zapalenia płuc?
Zapalenie płuc – kaszel i ból w klatce piersiowej. Ile trwa choroba?
To po czym poznać, że chorujesz na zapalenie płuc?
Zarówno w przypadku zakażenia wirusowego, jak i bakteryjnego, objawy zapalenia płuc mogą być podobne, choć będą różniły się stopniem nasilenia.
Cięższy przebieg choroby wystąpi prawdopodobnie w przypadku bakteryjnego zapalenia płuc.
Ogólnymi objawami zapalenia płuc są:
- podwyższona temperatura (lub bardzo wysoka, od 37,5 st. Celsjusza) w tym dreszcze i poty,
- kaszel o ropnej wydzielinie, który może być bardzo uporczywy i trudny do zniesienia,
- ból w klatce piersiowej, nasilający się podczas oddychania i kaszlu,
- duszności,
- osłabienie i rozbicie,
- ból gardła i chrypa (przy wirusowym zapaleniu płuc),
- bóle mięśniowe.
Może tak się zdarzyć, że wystąpią u Ciebie inne objawy: ból żołądka, biegunka, czy dezorientacja, jednak tylko w przypadku, kiedy doszło do zapalenia wywołanego przez bakterię o nazwie Legionella.
A jak długo może trwać ta zapalenie płuc?
Niestety: to zależy.
Zapalenie płuc może trwać 2 tygodnie, a nawet dłużej.
Czas trwania zależy od kondycji organizmu, jego odporności, ale również wieku.
Dzieci i osoby starsze chorują dłużej i ciężej.
Znasz już objawy zapalenia płuc.
A skąd w zasadzie wiadomo, że ta wysoka gorączka i kaszel to nie grypa?
Diagnozą zawsze zajmuje się lekarz – lekarz rodzinny, który może zdiagnozować chorobę na podstawie:
- występujących objawów,
- wywiadu i badania lekarskiego (gdy lekarz będzie osłuchiwał zakażone płuca, usłyszy prawdopodobnie trzeszczenie i świst),
- wykonanego RTG klatki piersiowej (na zdjęciu widoczne będzie zaciemnienie miąższu płuc).
Na podstawie tych badań lekarz może postawić diagnozę.
Niekiedy mogą być konieczne też dodatkowe testy, które pomogą określić rodzaj zapalenia płuc – bakteryjnego, grzybicznego lub wirusowego.
Są one niezwykle istotne, bo pozwolą lepiej dostosować leczenie.
W przypadku każdego z rodzajów choroby włącza się inne leki, które są skuteczne w eliminacji bakterii, wirusów lub grzybów powodujących chorobę.
Najważniejsze: nigdy, ale to przenigdy nie rozpoczynaj leczenia zapalenia płuc samodzielnie, bo „mam jeszcze w domu kilka tabletek antybiotyku, który kiedyś przepisał mi lekarz”.
Takie pytania pojawiają się na forach i grupach, jednak odpowiedź pozostaje jedna: nie rób tego, skontaktuj się z lekarzem rodzinnym.
Jeśli czujesz się źle – możesz przejść teleporadę w swojej przychodni POZ lub skorzystać z konsultacji telefonicznej z lekarzem rodzinnym prywatnie w Dimedic.
Zapalenie płuc – leczenie. Czy nieleczona choroba powoduje powikłania?
Leczenie zapalenia płuc zależy od podłoża choroby.
Wiesz już, że mogą nim być bakterie, wirusy lub drobnoustroje.
Jeśli chorujesz na zapalenie płuc o podłożu bakteryjnym, lekarz prawdopodobnie przypisze Ci antybiotyk.
Antybiotyki przepisywane na zapalenie płuc to zwykle m.in.:
- amoksycylina,
- penicylina,
- tetracyklina,
- kotrimoksazol,
- makrolidy.
Niestety antybiotyki (poza tym, że leczą choroby o podłożu bakteryjnym), wyławiają także florę bakteryjną, dlatego wraz z nimi warto przyjmować leki zawierające bakterie uzupełniające naturalną florę jelitową (tak zwane „osłonki”) lub pić jogurty i kefiry bogate w bakterie przyjazne dla jelit.
Zapalenie płuc o podłożu wirusowym leczy się inną grupą leków.
Na wirusy stosuje się m.in.:
- leki przeciwwirusowe,
- inhibitory neuraminidazy,
- rymantadynę,
- amantadynę
- i inne.
Jeśli zachorujesz na zapalenie płuc, możesz odczuć także ból głowy, męczący kaszel, czy katar.
Możesz wtedy stosować leki przeciwbólowe, przeciwkaszlowe czy inne, pomagające na wskazane dolegliwości.
O te najskuteczniejsze zapytaj swojego lekarza lub farmaceutę.
Poza przyjmowaniem leków, duże znaczenie ma odpoczynek i sposób przechodzenia choroby.
A więc to czy leżysz, pijesz dużo wody, odżywiasz się zdrowo i regenerujesz.
A co może się stać, jeśli nie przechorujesz dobrze zapalenia płuc i nie wyleczysz do końca choroby?
Czy mogą pojawić się jakieś powikłania?
Niestety tak.
Wśród powikłań wymienia się:
- wystąpienie płynu w opłucnej,
- ropień płuca,
- wysiękowe zapalenie opłucnej,
- niewydolność oddechową.
Są to groźne choroby wymagające hospitalizacji, a niekiedy nawet interwencji chirurgicznej.
Szczególnie niebezpieczne może być zapalenie płuc u niemowląt, które mogą być narażone na sepsę, chorobę pneumokokową, a nawet śmierć.
A niestety okazuje się, że dzieci i niemowlęta chorują na zapalenie płuc znacznie częściej niż dorośli.
Zapalenie płuc u niemowląt
Niemowlęta często przechodzą zapalenie płuc, ponieważ ich układ odpornościowy nie jest jeszcze odpowiednio wykształcony i łatwiej dochodzi do zakażenia.
A jak objawia się choroba u niemowląt?
Na początku możesz się nie zorientować, że Twoje dziecko choruje na zapalenie płuc.
Niemowlę może być apatyczne i nie mieć apetytu, a typowe objawy (kaszel i duszności) mogą pojawić się dopiero po kilku dniach.
Nie oznacza to jednak, że przebieg choroby jest przez to łagodniejszy.
Bardzo często leczenie wymaga hospitalizacji i stałej opieki lekarza.
Ponieważ niemowlę jest szczególnie mocno narażone na powikłania po chorobie, najlepiej zawczasu pomyśleć o zapobieganiu chorobie.
Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania zapaleniu płuc są szczepienia przeciwko Hib, pneumokokom, odrze i krztuścowi.
A jaką profilaktykę mogą stosować dorośli?
Zapalenie płuc – profilaktyka
Do zapalenia płuc dochodzi w wyniku kontaktu z bakterią, grzybami, wirusami… a styczność możesz mieć z nimi np. poprzez dłonie.
A skoro tak, to chcąc zapobiec ewentualnemu zakażeniu, nie możesz dotykać ust, nosa, oczu brudnymi dłońmi.
Przede wszystkim uważaj w miejscach publicznych i często myj ręce.
Co jeszcze możesz zrobić?
Zaszczep się!
Najlepiej co roku wykonuj szczepienie przeciwko grypie.
Daje ono odporność przeciw wirusom, które powodują tę chorobę, a pozostawione same sobie – mogą prowadzić do rozwoju wirusowego zapalenia płuc.
Dodatkowo, jeśli znajdujesz się w grupie ryzyka, możesz zaszczepić się przeciwko pneumokokom.
Unikaj kontaktu z substancjami drażniącymi (farbami, lakierami, chemikaliami itd.) – lub zakładaj maseczkę, gdy już jesteś w pobliżu nich.
Dbaj o swoje zdrowie!
Pamiętaj o niezbędnej dawce ruchu każdego dnia oraz zdrowym stylu życia.
Dzięki zdrowej diecie bogatej w witaminy i minerały – budujesz swoją odporność.
Nie zapomnij o wyeliminowaniu używek – przede wszystkim – papierosów (palenie papierosów obciąża płuca i sprzyja zachorowaniu na raka płuc!).
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
