Uczulenie na wodę z kranu, z jeziora, morską - objawy
Autor: Piotr Brzózka
Uczulenie na wodę jako taką jest niezwykle rzadkim zaburzeniem znanym pod nazwą aquagenic urticaria (pokrzywka wodna).
Zdecydowanie częściej to, co uważamy za uczulenie na wodę z kranu, basenu, jeziora, czy morza, jest reakcją na zawarte w niej substancje: chlor, metale ciężkie, azotany i inne.
Spis treści:
Uczulenie na wodę czyli pokrzywka wodna
Czy istnieje alergia na wodę?
Objawy uczulenia na wodę
Uczulenie na wodę z kranu
Uczulenie na wodę z chlorem z basenu
Uczulenie od wody z jeziora i z morza
Uczulenie na wodę czyli pokrzywka wodna
Uczulenie na wodę nie jest mitem.
Nieprawdziwe jest natomiast przypisywanie wodzie wszystkich alergicznych reakcji, do których dochodzi w wyniku kontaktu z nią.
Zdecydowanie częściej czynnikiem uczulającym są zawarte w cieczy substancje, takie jak chlor.
Uczulenie na wodę jako taką jest przypadłością wybitnie rzadką – szacuje się, że cierpią na nią zaledwie kilkadziesiąt osób na całym świecie (mniej więcej jedna na 200 milionów).
Dysfunkcja ta została po raz pierwszy opisana przez naukowców w 1964 roku jako pokrzywka wodna (aquagenic urticaria).
Uczulenie na wodę postrzegane jest jako bardzo ciężkie zaburzenie, całkowicie dezorganizujące życie osoby nim dotkniętej.
W wielu przypadkach uniemożliwia ono bowiem kontakt z wodą w jakiejkolwiek postaci bez ryzyka wystąpienia przykrych konsekwencji.
Czy istnieje alergia na wodę?
Ze względu na niewielką liczbę przypadków klinicznych, etiologia uczulenia na wodę do dziś pozostaje dla medycyny zagadką.
Nie wiadomo więc, czy można mówić o alergii na wodę, w takim sensie, w jakim definiuje się alergię - odpowiedź immunologiczną na czynniki zewnętrzne.
Większość hipotez zdaje się skłaniać ku stwierdzeniu, że uczulenie na wodę nie ma charakteru typowo alergicznego, kwestia ta jednak pozostaje otwarta.
A co wiadomo bezsprzecznie?
Przede wszystkim to, że:
- objawy uczulenia na wodę występują wyłącznie na skutek kontaktu cieczy ze skórą. Drażniąco nie działa natomiast woda znajdująca się w organizmie. Oznacza to, że uczulenie musi mieć związek z procesami zachodzącymi w skórze, najprawdopodobniej w jej warstwie rogowej.
- uczulający może być każdy rodzaj wody: z kranu, jeziora, basenu, ale też mineralna, destylowana, a nawet pot czy łzy. Potwierdza to istnienie uczulenia na wodę jako takiego, niezależnie od znajdujących się w niej składników (chloru, metali ciężkich, drobnoustrojów etc.).
Objawy uczulenia na wodę
Podstawowym objawem uczulenia na wodę jest pokrzywka skórna.
Po upływie około 20-30 minut od kontaktu z wodą, pacjent zaczyna obserwować na swoim ciele charakterystyczne pęcherzyki o średnicy 1 do 3 milimetrów, obwiedzione czerwonym rumieniem.
Są one wypełnione płynem surowiczym, mogą być bolesne (uczucie pieczenia).
W wyniku uczulenia mogą się też pojawić wysypki innego rodzaju, wraz z towarzyszącym im świądem. Zdecydowanie rzadziej, ale odnotowuje się też objawy ogólnoustrojowe, takie jak:
- trudności z oddychaniem, obrzęk gardła, duszność i świszczący oddech, przywodzące na myśl symptomy astmy lub zapalania oskrzeli;
- ból głowy, zawroty, nudności;
- ból, zaczerwienienie i przesuszenie oczu.
Uczulenie na wodę z kranu
Uczulenie na wodę z kranu, w odróżnieniu od aquagenic urticaria, jest terminem całkowicie potocznym.
W większości przypadków stwierdzane objawy są wynikiem reakcji na kontakt nie z samą wodą, lecz zawartymi w niej substancjami, takimi jak chlor (używany do dezynfekcji w miejskich wodociągach) czy metale ciężkie.
Ze względu na radykalną poprawę jakości wody w kranach, tego typu sytuacje są w Polsce sporadyczne.
Używane stężenia chloru są znacznie niższe, niż dopuszczalne normy i jako takie – nieszkodliwe dla człowieka.
Dość powiedzieć, że w wielu miastach (np. Łodzi), służby sanitarne zezwalają na picie wody wprost z kranu.
Uczulenie na wodę z chlorem z basenu
Częściej do uczulenia dochodzi w wyniku kontaktu z wodą z basenu. Chlor jest środkiem powszechnie wykorzystywanym do eliminacji bytujących w wodzie bakterii, wirusów i grzybów.
Zdarza się, że w znacznym stężeniu, co u osób wrażliwych może prowadzić do wystąpienia objawów takich jak wysypka, zaczerwienie, wysuszenie i łuszczenie się skóry.
Trzeba jednak pamiętać, że uczulenie na chlor nie jest przez medycynę uznawane za alergię, obserwowane symptomy nie są bowiem efektem typowej reakcji układu immunologicznego na alergen.
Uczulenie od wody z jeziora i z morza
Także osoby kąpiące się w naturalnych akwenach, jeziorach, stawach, czy w morzu, narzekają często na niepokojące objawy skórne, a także jelitowe, jeśli woda dostała się do ust i do przewodu trawiennego.
Również i w tej sytuacji nie mówimy o uczuleniu na wodę, a znajdujące się w niej substancje (chyba, że akurat mamy do czynienia z przypadkiem jednym na 200 milionów).
Przyczyny mogą być bardzo zróżnicowane, a wśród nich warto wymienić:
- zanieczyszczenie wody substancjami chemicznymi, między innymi uwalniającymi się z gleby składnikami nawozów sztucznych z okolicznych pól;
- zanieczyszczenie wody metalami ciężkimi i innymi typowymi efektami działalności przemysłowej człowieka – szczególnie w dużych miastach;
- zanieczyszczenie wody sinicami, bakteriami i innymi drobnoustrojami;
- alergeny roślinne – pyłki z porastających okolicę drzew, krzewów i traw.
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Bibliografia do artykułu
- Robert Rothbaum, Jean S McGee, Aquagenic urticaria: Diagnostic and management challenges, Journal of Asthma and Allergy, volume 9, november 2016
Podobne artykuły
