Blue tear Purple tear Blue tear

Artykuły o zdrowiu: Diagnostyka strona 7

Badanie piersi - samodzielne i USG, dlaczego jest tak ważne? Samodzielne badanie piersi w domu powinno się wykonywać przynajmniej raz na 30 dni. Dodatkowo każda kobieta po 30. roku życia powinna co 12 miesięcy wykonywać USG piersi. Dodano: 21/03/2019 Aktualizacja: 04/11/2020 Badanie drożności jajowodów - czy boli i na czym polega? Badanie drożności jajowodów i oceny jamy macicy wykonuje się w poszukiwaniu przyczyn niepłodności. Stosowaną powszechnie metodą jest histerosalpingografia (HSG), wykorzystująca działanie promieni RTG i środka kontrastującego. Dodano: 21/03/2019 Aktualizacja: 23/06/2020 Teleopieka - jak działa opieka medyczna na odległość? Telemedycyna w Polsce z każdym rokiem oferuje coraz szerszą ofertę usług dla pacjenta. Jednym z rozwiązań jest teleopieka. Dodano: 21/03/2019 Aktualizacja: 19/03/2020 Cystoskopia - na czym polega badanie i czy jest bolesne? Cystoskopia to jedno z podstawowych badań służących diagnostyce schorzeń i zaburzeń pracy układu moczowego. Sprawdź, czy cystoskopia boli, jakie stosuje się znieczulenie, jak wygląda badanie, jak należy się do niego przygotować oraz czym różni się cystoskopia u mężczyzn i kobiet? Dodano: 21/03/2019 Aktualizacja: 21/03/2019 Mammografia - cena badania, bezpłatna, 3D, a USG piersi Mammografia jest najskuteczniejszym narzędziem wykrywającym raka piersi na wczesnym etapie. Ale tylko u pacjentek w dojrzałym i starszym wieku. Dodano: 21/03/2019 Aktualizacja: 21/03/2019 Jak wygląda USG piersi, kiedy je robić i ile kosztuje? USG piersi jest, obok mammografii, jednym z podstawowych badań służących profilaktyce i wykrywaniu raka piersi. Zobacz, kiedy należy wykonywać USG piersi. Dodano: 21/03/2019 Aktualizacja: 21/03/2019 Badanie cholesterolu – jak się przygotować, ile kosztuje? Regularne badanie cholesterolu pozwala ocenić czy u danej osoby występuje zagrożenie zachorowania na schorzenia układu krwionośnego. Dodano: 21/03/2019 Aktualizacja: 21/03/2019 Jakie badanie hormonów kobiecych powinno się wykonywać? Badanie kobiecych hormonów powinno się wykonać m.in. w przypadku problemów z zajściem w ciążę, występowania nieregularnych miesiączek, krwawień z dróg rodnych, czy w okresie okołomenopauzalnym. Dodano: 21/03/2019 Aktualizacja: 21/03/2019

Diagnostyka - jakie badania na krzepliwość krwi, zakrzepicę, D-dimery?

Zakrzepica jest trzecią najczęściej występującą chorobą układu sercowo-naczyniowego. Każdego roku w Polsce jest wykrywana u około 60 tys. osób. Sprawdź, jakie badania diagnostyczne wykonuje się w celu rozpoznania żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, na czym polega badanie na oznaczenie stężenia D-dimerów i czym różni się od innych badań na krzepliwość krwi?

Zakrzepica

Zakrzepica żył głębokich razem z zatorowością płucną, będącą jej następstwem, to dwie jednostki chorobowe, które wchodzą w skład żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (ŻChZZ).

Zakrzepica żylna jest schorzeniem, które polega na tworzeniu się wewnątrz żył głębokich skrzeplin, które utrudniają prawidłowy przepływ krwi lub mogą całkowicie go uniemożliwić. Zakrzepica żylna najczęściej dotyczy żył głębokich kończyn dolnych, ale także żył miednicy i kończyn górnych. Zakrzepy zalegające w naczyniach żylnych mogą doprowadzić do zniszczenia zastawek żylnych. Najpoważniejszą w skutkach konsekwencją zakrzepicy żylnej jest zatorowość płucna, czyli oderwanie się skrzepliny i przemieszczenie jej do naczyń płucnych. Zator płucny jest najczęstszą przyczyną nagłych zgonów u hospitalizowanych pacjentów.

Szacuje się, że zakrzepica jest trzecią najczęściej występującą chorobą układu sercowo-naczyniowego. Rocznie w Polsce żylna choroba zakrzepowo-zatorowa jest wykrywana u ok. 60 tys. osób. W wielu przypadkach zbyt późno.

Diagnostyka laboratoryjna zakrzepicy

Zakrzepica żylna często nie daje żadnych objawów chorobowych. Pojawienie się objawów jest w dużej mierze uzależnione od stopnia nieprawidłowości w przepływie krwi. Im symptomy bardziej wyraziste, tym zakrzepica jest bardziej rozległa. Najczęstszą manifestacją kliniczną żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej są:

  • obrzęk kończyn,
  • ból,
  • zwiększone ucieplenie skóry,
  • zasinienie skóry,
  • tkliwość uciskowa,
  • powiększenie żył powierzchniowych.

U ponad połowy chorych zakrzepica przebiega bezobjawowo, dlatego aby ją wykryć, niezbędna jest pogłębiona diagnostyka. W diagnostyce ŻChZZ wykonuje się badania ultrasonograficzne metodą Dopplera, radiologiczne (flebografia) oraz laboratoryjne testy z krwi - głównie oznaczenie stężenie D-dimerów. Do diagnostyki laboratoryjnej zaliczają się także testy genetyczne z krwi lub śliny.

Badania pod kątem zakrzepicy żylnej wykonuje się głównie u pacjentów długotrwale hospitalizowanych, operowanych oraz po urazach ze względu na wysokie ryzyko zachorowania. Wśród czynników ryzyka ŻChZZ wymienia się także:

  • przebytą zakrzepicę,
  • choroby nowotworowe,
  • ciążę i połóg,
  • otyłość,
  • niewydolność serca,
  • zażywanie leków antykoncepcyjnych,
  • choroby powodujące zaburzenia mechanizmów krzepnięcia krwi,
  • chorobę Leśniowskiego-Crohna,
  • wrzodziejące zapalenie jelita grubego.

D-dimery

Podstawowym badaniem diagnostycznym w kierunku zakrzepicy jest pomiar stężenia D-dimerów w osoczu krwi. D-dimery są produktem rozpadu fibryny, czyli białka fibrylarnego, które wytrąca się z osocza w procesie krzepnięcia krwi. Fibryna powstaje z białka osocza krwi, wytwarzanego w wątrobie, nazywanego fibrynogenem. Przekształcenie się fibrynogenu w fibrynę jest końcowym etapem procesu krzepnięcia krwi. Fibryna jest jednym z elementów tworzących skrzep krwi. Wzrost stężenia dimerów-D w osoczu krwi jest zatem wskaźnikiem świadczącym o wzmożonej produkcji fibryny, a co za tym idzie parametrem informuje o tworzeniu się skrzeplin.

Inne badanie na krzepliwość krwi

D-dimery są podstawowym badaniem laboratoryjnym sprawdzającym proces krzepnięcia krwi, ale istnieją także inne badania na krzepliwość krwi, takie jak:

  • APTT - czas koalionowo-kefalinowy,
  • PT – czas protrombinowy,
  • TT – czas trombinowy,
  • stężenie fibrynogenu.

Wymienione badania wykonuje się przede wszystkim w diagnostyce skazy krwotocznej, niedoboru czynników krzepnięcia, nadkrzepliwości, białaczki, zespołu Hughesa, zespołu DIC, choroby Willebranda, niedoboru witaminy K, schorzeń wątroby, a także by ocenić skuteczność leczenia przeciwzakrzepowego lub fibrynolitycznego. Stężenie fibrynogenu jest także nieswoistym wskaźnikiem procesów zapalnych.

Jak obniżyć D-dimery?

Niskie stężenie D-dimerów jest wystarczającym wskaźnikiem do wykluczenia żylnej choroby zatorowo-płucnej, jednakże wysokie D-dimery w badaniach diagnostycznych nie wystarczą, by zdiagnozować u pacjenta zakrzepicę. Podwyższone dimery-D obserwuje się bowiem także w innych stanach chorobowych, m.in. w chorobach nowotworowych, zawale serca, chorobie niedokrwiennej serca czy RZS, dlatego do wykrycia zakrzepicy niezbędne jest wykonanie badań dodatkowych.

W przypadku potwierdzenia ŻChZZ konieczne jest leczenie farmakologiczne. Zastosowanie znajduje przede wszystkim heparyna drobnocząsteczkowa oraz doustne antykoagulanty (warfaryna lub acenocumarol). Po podaniu pacjentowi heparyny lub antykoagulantów dochodzi do obniżenie stężenia D-dimerów.

D-dimery a nowotwór

D-dimery traktuje się jako nieswoisty marker zakrzepicy, gdyż ich podwyższone stężenie obserwuje się w wielu chorobach. Warto jednak podkreślić, że żylna choroba zakrzepowo-zatorowa często współwystępuje z chorobą nowotworową. Z badań epidemiologicznych wynika, że ŻChZZ jest wykrywana u 15 proc. pacjentów z nowotworem, jednakże według badań autopsyjnych może dotyczyć nawet 50 proc. chorych. Wśród nowotworów prowadzących do rozwoju zakrzepicy wymienia się zwłaszcza raka trzustki, płuc, żołądka i jelita grubego.