Badanie tarczycy (TSH, FT4, FT3, USG tarczycy): ile kosztuje i jak się przygotować?
Autor: Olga Tomaszewska
Badanie hormonów tarczycowych powinno się robić profilaktycznie raz w roku, chyba że lekarz zaleci inaczej. Jeśli pacjent należy do grupy ryzyka, czyli osoby bliskie w jego rodzinie chorowały na tarczycę, a także/lub obserwuje u siebie objawy, które mogą wskazywać na nadczynność lub niedoczynność tarczycy, bezwzględnie powinien systematycznie analizować wyniki tarczycowe i być pod stałą opieką endokrynologa.
Czym jest badanie tarczycy?
Badanie tarczycy należy do grupy badań diagnostycznych, które mają na celu sprawdzenie czy narząd jakim jest tarczyca działa prawidłowo oraz czy hormony przez nią wytwarzane nie są w zbyt małej ani zbyt dużej ilości.
Jednym z prostszych badań jest analiza palpacyjna, wykonywana przez lekarza endokrynologa w gabinecie lekarskim, która ma za zadanie wyłapać ewentualne nieprawidłowości, czyli np. wole, guzki, itp. Jednak zanim trafimy do gabinetu endokrynologicznego, warto wykonać badanie określające stężenie hormonów we krwi (przede wszystkim TSH, a w dalszej kolejności, jeśli zajdzie taka potrzeba – FT3 i FT4). Prawidłowy wynik TSH osadza się pomiędzy 0,4 a 4,0 mj.m./l. Jeśli wynik TSH odbiega od normy, powinno się zrobić badanie na FT4, a czasami także FT3.
Jeśli lekarz podejrzewa autoimmunologiczne choroby tarczycy (np. choroba Hashimoto i choroba Gravesa-Basedowa), zleci wykonanie przeciwciał aTPO i antyTPO. W tym celu wykonuje się także inne badanie – oceniające stężenie przeciwciał TRAb.
Aby sprawdzić powiększającą się tarczycę oraz przebieg kuracji przeciwnowotworowej, wykonuje się badanie przeciwciał aTG i anty-TG.
Badanie obrazowe tarczycy
Oprócz badań diagnostycznych oceniających pracę tarczycy, które wykonuje się z krwi, występują również badania obrazowe, do których należy przede wszystkim USG tarczycy, scyntygrafia tarczycy i RTG klatki piersiowej.
Dzięki USG tarczycy wiadomo jak duża jest tarczyca, jaka jest jej echogenność, czyli czy organ ten jest jednorodny (czy występują w nim guzki, a jeśli tak to jak duże, ile, itp.). Scyntygrafia tarczycy pozwala stwierdzić obecność guzków oraz ich związek z nadczynnością tarczycy u danego pacjenta. Rentgen klatki piersiowej wykonuje się by określić np. czy tarczyca rozprzestrzenia się do części zamostkowej oraz czy nie napiera na tchawicę i przełyk.
Jeśli dany guzek występujący w tarczycy jest podejrzany pod kątem nowotworzenia, bada się go przy użyciu biopsji tarczycy aspiracyjnej cienkoigłowej i ocenia czy nie występują w nim komórki nowotworowe.
Jak rozpoznać nadczynność i niedoczynność tarczycy?
Z nadczynnością tarczycy mamy do czynienia jeśli wynik TSH jest za niski, z niedoczynnością tarczycy – jeśli wynik przekracza normy przypisane do TSH.
Pewne objawy, które można u siebie zauważyć, mogą świadczyć o występowaniu nadczynności tarczycy. Niektóre z tych symptomów to:
- nadmierna potliwość;
- nerwowość;
- chudnięcie,
- duży apetyt;
- zaburzenia rytmu serca;
- problemy z koncentracją;
- zwiotczenie mięśni (także drżenie);
- zaburzenia snu.
Natomiast niedoczynność tarczycy może się manifestować między innymi w taki sposób:
- wypadaniem włosów (oraz rzęs i włosków brwiowych);
- osłabieniem koncentracji;
- bladością skóry;
- nagłym wzrostem wagi;
- anemią.
Jeśli zauważamy u siebie większość z powyższych objawów, warto wybrać się do lekarza specjalisty, a jeśli oczekiwanie na wyznaczoną wizytę przedłuża się, najlepiej wykonać panel badań tarczycowych prywatnie.
Jak przygotować się do badania tarczycy?
Do badania tarczycy nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Do zdiagnozowania stężenia hormonów tarczycy wystarczy przyjść na czczo, w niektórych przypadkach – można nawet nie być na czczo.
Na badanie obrazowe, takie jak np. USG tarczycy przychodzi się bez żadnego uprzedniego przygotowania, można spożywać przed tym badaniem posiłki oraz napoje.
Badanie hormonów tarczycowych powinno się wykonywać raz w roku, raz na kilka lat albo w takim czasie, jaki wskaże lekarz. Jeżeli natomiast w rodzinie były przypadki chorób tarczycy albo też zauważamy u siebie niepokojące symptomy, które można wiązać z nadczynnością lub niedoczynnością tarczycy, takie badania należy powtarzać regularnie, co rok, a nawet co pół roku oraz być pod stałą kontrolą lekarza specjalisty (endokrynologa).
Ile kosztuje badanie tarczycy?
Na podstawowe badanie tarczycy TSH może skierować lekarz rodzinny i wtedy takie badanie będzie darmowe. Jeśli leczymy się u endokrynologa w lecznicy, która ma podpisany kontrakt z NFZ, taki specjalista również może nas wysłać na dokładniejsze badania tarczycowe, za które nie trzeba będzie płacić.
Jeśli natomiast wykonujemy analizę w kierunku określenia funkcjonowania tarczycy prywatnie, za TSH zapłacimy około 20 zł, podobnie na FT4 i FT 3, za antyTPO – około 35 zł, antyTG – także około 35 zł, a za TRAb – około 55 zł.
Czytaj też:
- Podstawowe badania krwi i ich normy
- Morfologia krwi - obwodowej, wyniki, z rozmazem, normy
- Badanie CRP - co wykrywa i jakie są jego normy?
- Badanie na krzepliwość krwi przy antykoncepcji
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
