Badania na boreliozę – jaki test wykonać, by potwierdzić chorobę?

Dodano: 11-01-2022 | Aktualizacja: 15-04-2024
Autor: Magdalena Sroka / artykuł konsultowany z dr Justyną Milewską
capsule Konsultacja z e-receptą internal Lek. rodzinny specialist Specjalista

Niezdiagnozowana borelioza może poważnie zagrażać Twojemu zdrowiu.

Zwykle lekarze zalecają wykonanie badań serologicznych, które mogą wykluczyć lub potwierdzić chorobę.

Jednak nie wcześniej, niż po około 4 tygodniach od ugryzienia lub w momencie wystąpienia objawów klinicznych.

Jeśli doszło do zakażenia – po kilku tygodniach Twój organizm wytworzy przeciwciała przeciwko bakterii Borrelia burgdorferi.

To ich obecność w organizmie pozwala stwierdzić, że doszło do zakażenia tą chorobą.

Jakie badania wykonać, żeby mieć pewność, że doszło do zakażenia boreliozą?

Czy pozytywny wynik testu ELISA świadczy o chorobie?

 

Borelioza – choroba odkleszczowa

Borelioza to choroba zakaźna przenoszona przez kleszcze.

Wywołuje ją bakteria Borrelia burgdorferi, którą najpierw zarażają się kleszcze, a następnie ludzie (jeśli dojdzie do ugryzienia przez kleszcza zakażonego bakterią).

Objawy boreliozy – poza charakterystycznym rumieniem w miejscu ugryzienia (tzw. rumień wędrujący), nie są specyficzne.

A niestety także rumień wędrujący nie musi pojawić się u każdej zarażonej osoby. 

Objawy zakażenia boreliozą mogą przypominać objawy przeziębienia lub grypy.

Dopiero po 4-12 tygodniach mogą ujawnić się w postaci ciężkich chorób serca czy stawów.

Właśnie z tego względu ważne jest wczesne wykrycie zakażenia.

Diagnoza boreliozy nie należy do najłatwiejszych, ale istnieją testy i badania, które mogą potwierdzić lub wykluczyć chorobę.

Jakie dokładnie badania pomogą rozpoznać boreliozę?

 

Borelioza – Test ELISA, Western Blot, PCR

W celu zdiagnozowania boreliozy wykonuje się badania serologiczne.

Badania serologiczne są badaniami immunologicznymi, które mają na celu wykrycie antygenów lub przeciwciał w badanym materiale biologicznym.

Popularnym badaniem serologicznym jest Test ELISA.

Test ELISA polega na badaniu krwi na obecność przeciwciał – anty-Borrelia w klasie borelioza IgM oraz borelioza IgG.

Test ELISA jest testem wysokoczułym, co oznacza, że wystarczy niewielka ilość krwi, aby sprawdzić obecność bakterii wywołującej boreliozę.

Niestety, test ten nie daje stuprocentowej pewności (zdarzają się wyniki fałszywie pozytywne u osób, które nie są zakażone).

Z tego względu każdy wynik pozytywny warto potwierdzić na drugim etapie diagnostyki boreliozy.

 

Drugi etap diagnostyki boreliozy polega na wykonaniu testu Western blot.

Badanie to także ma na celu potwierdzenie obecności przeciwciał IgM swoistych dla bakterii Borrelia burgdoferi.

W przeciwieństwie do testu ELISA, Western blot jest wiarygodniejszy, ponieważ wynik pozytywny mogą uzyskać jedynie osoby, które rzeczywiście miały kontakt z zakażonym kleszczem.

Test Western blot potwierdza dodatnie wyniki testów wstępnych (a więc i wiarygodność testu ELISA).

Warto dodać, że przeciwciała, które wykrywają oba testy, pojawiają się we krwi dopiero po 3-6 tygodniach od zakażenia.

Dlatego wykonanie testów zaraz po ugryzieniu przez kleszcza nie jest wskazane, gdyż wynik ujemny i tak nie da pewności, że nie doszło do zarażenia.

Tak samo nie warto wykonywać testów po ugryzieniu kleszcza, jeżeli nie odczuwasz żadnych objawów.

Zazwyczaj swoiste przeciwciała wykrywane są w momencie pojawienia się niepokojących objawów klinicznych.

 

Borelioza – wywiad lekarski i test PCR

W diagnozowaniu boreliozy, poza występującymi objawami klinicznymi, duże znaczenie ma także wywiad lekarski (z lekarzem rodzinnym) i Twoja ocena podejrzenia, czy mogło dojść do kontaktu z kleszczem.

Mowa o sytuacji, w której nie masz pewności, czy ugryzł Cię kleszcz (albo nie ma na skórze śladów po tym), ale wiesz, że byłeś w miejscu gdzie mogłeś być narażony na kontakt z kleszczem np. w lesie na długim spacerze z psem.

Jak już wiesz, objawy grypy wcale nie muszą świadczyć, że właśnie tę chorobę przechodzisz (podobne objawy ma borelioza), dlatego tak ważne jest nakierowania lekarza, jeśli tylko masz jakieś podejrzenia.

Takie działania powinny pomóc zdiagnozować boreliozę.

Ostatecznie, dodatkowym badaniem pomocnym w diagnostyce boreliozy, może być test PCR.

W badaniu testem PCR chodzi o wykrycie obecności DNA bakterii, jednak metoda ta nie powinna być stosowana jako metoda pierwszego wyboru.

W przeciwieństwie do testów serologicznych, czułość testu PCR zależy od rodzaju badanego materiału biologicznego.

Pozytywny wynik może być wiarygodny, gdy badamy próbkę pobraną z miejsca, w którym znajduje się bakteria (a to niestety zwykle ciężko zweryfikować).

Wykonanie badań na boreliozę pozwala na jej wczesne zdiagnozowanie.

Z kolej wczesne wykrycie choroby może zapobiec rozwojowi groźnych chorób przewlekłych takich jak: zapalenie mózgu i opon mózgowych, zapalenie stawów, zapalenie mięśnia sercowego czy kardiomiopatii rozstrzeniowej.



Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.