Psychodietetyka: z czym to się je? Czym zajmuje się psychodietetyk? Kiedy skorzystać?
Autor: Julia Figiel
Psychodietetyk to specjalista, który ma wiedzę zarówno z zakresu dietetyki, jak i psychologii. Jeśli zwykłe diety są dla Ciebie nieskuteczne, spróbuj skorzystać z pomocy tego specjalisty.
Dlaczego jemy?
Zastanawiałaś(eś) się kiedyś, dlaczego jesz?
Co Tobą kieruje w momencie, gdy kolejny kęs jedzenia zmierza w stronę Twoich ust? Chęć zaspokojenia głodu? Zamiar dostarczenia organizmowi energii i niezbędnych składników odżywczych? A może w jedzeniu szukasz czegoś zupełnie innego?
Dla większości z nas jedzenie jest czynnością równie oczywistą i automatyczną, co oddychanie. Jednak w wyniku ogromnej dostępności różnorodnych produktów spożywczych, rosnącej roli wyglądu zewnętrznego i szczupłej sylwetki, zmieniającego się stylu życia oraz funkcji psychologicznych jedzenia, przestaje ono być jedynie środkiem do zaspokojenia potrzeb biologicznych.
Jedzenie staje się towarzyszem w radości i smutku. Źródłem ukojenia i pocieszenia. Sposobem na okazywanie uczuć. Substytutem rozmowy z przyjacielem czy czułości otrzymywanej od partnera. Nagrodą lub karą. Nieodłącznym elementem celebrowania ważnych wydarzeń w życiu.
Żyjemy w czasach, w których odżywianie się przestało być łatwe. Jest ono uwarunkowane wieloma pozabiologicznymi czynnikami. O sięganiu po jedzenie nie decyduje już jedynie fizjologiczny głód lub jego brak.
Psychodietyk - kiedy warto skorzystać z jego pomocy?
Jednym z czynników wpływających na proces odżywiania są czynniki społeczno‑kulturowe. Nie od dziś wiadomo, że nasza kultura promuje określone standardy piękna i sylwetki, w tym kult szczupłego ciała. Wszechobecne komunikaty medialne kuszą nas wizją sukcesu, spełnienia i szczęśliwego życia, które można osiągnąć jedynie upodabniając się do aktorek/aktorów i modelek/modeli o nienagannej figurze.
Wielu z nas podejmuje decyzję o rozpoczęciu odchudzania, nawet mimo mieszczenia się masy ciała w granicach medycznej normy. Nierzadko usiłujemy zgubić kilogramy na własną rękę, sięgając po „diety-cud” z internetu lub drastycznie ograniczając ilość dostarczanej energii. W nieco bardziej optymistycznym wariancie, udajemy się do dietetyka. Otrzymujemy pięknie rozpisany jadłospis: pięć zbilansowanych posiłków z idealnym rozkładem makroskładników, listą zakupów i gotowymi przepisami na atrakcyjne dania. Czego chcieć więcej?
Czynniki psychologiczne a dieta
Przyszedłeś do dietetyka dlatego, że ugiąłeś się pod namowami żony? Byłeś już na tylu dietach i bezskutecznie stosowałeś tyle jadłospisów, że właściwie już sam nie wierzysz, że kiedykolwiek uda Ci się osiągnąć cel? Po każdej kłótni z szefem sięgasz po czekoladę, którą w pośpiechu zjadasz po powrocie do domu? Prawdopodobnie wszystkie te czynniki odpowiadają za brak sukcesu w redukcji masy ciała, a nie brak „silnej woli”, jak do tej pory myślałeś.
Psychodietetyk - kim jest i czym się zajmuje?
Psychodietetyk jest specjalistą zajmującym się wzajemnym związkiem czynników psychologicznych z odżywianiem. W obszarze jego zainteresowań leży między innymi wpływ aspektów psychologicznych na powstawanie, podtrzymywanie i zmianę zachowań o charakterze żywieniowym.
Najczęściej psychodietetykiem jest osoba, która ukończyła studia wyższe (na przykład psychologię lub dietetykę, ale także inne kierunki) oraz studia podyplomowe na kierunku psychodietetyka lub specjalistyczne kursy dotyczące tej tematyki. Oznacza to, że zawód ten nie podlega regulacjom prawnym oraz że nie zostały ustalone ścisłe standardy pracy. Specjalista z zakresu psychodietetyki korzysta z dorobku psychologii, dietetyki (z reguły kładąc szczególny nacisk na jedną z tych dziedzin), a także z technik różnych nurtów terapeutycznych.
Psychodietetyk - w jakich sytuacjach się z nim skonsultować?
Czy z konsultacji z psychodietetykiem może skorzystać jedynie osoba borykająca się z zaburzeniami odżywiania lub doświadczająca jedzenia emocjonalnego? Oczywiście, nie. Kto może odnieść korzyści z rozmowy z psychodietetykiem?
- Osoby, dla których tematyka odżywiania jest jak czarna magia, dlatego chcą uzyskać rzetelną wiedzę na temat żywienia oraz związku czynników psychologicznych z odżywianiem.
- Wszyscy, którzy chociaż znają zasady zdrowego żywienia, szukają wsparcia w zastosowaniu ich w praktyce.
- Osoby po wielu nieskutecznych próbach odchudzania, doświadczające „efektu jo-jo”, pragnące uzyskać trwały efekt.
- Młodzież oraz dorośli cierpiący na zaburzenia odżywiania, takie jak anoreksja, bulimia lub zespół napadowego objadania się.
- Osoby, dla których (nie)jedzenie jest sposobem na radzenie sobie ze stresem, samotnością, napięciem emocjonalnym oraz doświadczanymi problemami.
- Osoby pragnące rozwinąć kompetencje psychologiczne takie jak asertywność żywieniowa, samokontrola, samoregulacja, motywacja wewnętrzna.
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Bibliografia do artykułu
- Brytek-Matera A. (red.), Psychodietetyka, Warszawa, Wyd. PZWL, 2020.
- Ogińska-Bulik N., Wiem, co jem? Psychologia nadmiernego jedzenia i odchudzania się, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2016.