Kalendarz pylenia - czym jest kalendarz dla alergików?
Autor: Piotr Brzózka
Kalendarz pylenia to pożyteczne narzędzie ilustrujące okresy zagrożenia alergizującymi pyłkami określonych roślin: traw, brzóz, bylic, olszy, topoli i innych. Kalendarz alergika pozwala lepiej przygotować się na nadejście wiosny, zaplanować urlop, czy weekendowe wyjazdy bez ryzyka wystąpienia objawów uczulenia.
Czym jest kalendarz pylenia?
Kalendarz pylenia jest zestawieniem, w którym zawarte zostały informacje na temat okresów kwitnienia i pylenia poszczególnych roślin o najsilniejszym działaniu alergizującym.
Kalendarz ten stanowi istotne kompendium wiedzy dla osób, które doświadczają alergicznych odczynów w związku z pyleniem roślin. Wiarygodny kalendarz alergika, w oparciu o dane zebrane w czasie wieloletnich obserwacji, przygotowuje Ośrodek Badania Alergenów Środowiskowych. Co istotne, zestawienie to jest aktualizowane co rok z uwzględnieniem najświeższych danych.
Co jest w kalendarzu alergika?
Kalendarz alergika w tabelarycznym ujęciu prezentuje informacje dotyczące kilkunastu roślin. Uwzględnione są takie zmienne, jak czas pylenia (z dokładnością do 1 dekady miesiąca, czyli 10 dni), czas największego pylenia oraz znaczenie kliniczne danego alergenu. Dane odnoszą się do pyłków między innymi takich roślin, jak:
- trawy,
- brzoza
- bylica,
To trzy najważniejsze. Ponadto w zestawieniu są jeszcze: leszczyna, olsza, topola, jesion, dąb, babka, szczaw, pokrzywa, komosa, cladosporium, alternaria.
Pylenie traw w kalendarzu alergika
Do roślin, którym w Polsce przypisuje się najistotniejsze działanie alergizujące, należą trawy. Przy czym należy pamiętać, że grupa ta jest niezwykle obszerna - zalicza się do niej około 10 tysięcy gatunków, takich pospolita w Polsce i doskonale poznana pod względem alergologicznym tymotka łąkowa, ale też na przykład zboża (żyto, pszenica i inne).
Pylenie traw na niemal całym obszarze Polski zaczyna się w ostatniej dekadzie kwietnia i trwa aż do końca września, czyli ponad 4 miesiące. Okres ten jest nieróżnorodny. Sezon wysoki, charakteryzujący się największym pyleniem, trwa od końca maja do połowy lipca. Oprócz tego wyróżniamy jeszcze czas średniego pylenia (pierwsze dwie dekady maja, oraz dwa miesiące od końca lipca do połowy września). Ostatnia zaś dekada kwietnia i końcówka września, to czas gdy pylenie traw występuje, ale na niskim poziomie.
Pylenie brzozy w kalendarzu alergika
W odróżnieniu od traw, brzozy pylą krótko, za to bardzo intensywnie. Okres ten zaczyna się w trzeciej dekadzie marca i kończy w pierwszej dekadzie maja (apogeum zaś przypada na wszystkie 3 dekady kwietnia).
W sumie więc trwa niewiele ponad półtora miesiąca – jest to najkrótszy czas pylenia ze wszystkich uwzględnianych w kalendarzu roślin, jeśli nie liczyć jesiona. Znaczenie kliniczne pylenia z brzóz jest jednak bardzo duże. Między innymi ze względu na powszechność występowania brzozy w kilku odmianach, a także z uwagi na mnogość reakcji krzyżowych innych substancji z białkami zawartymi w pyłkach tych drzew.
Kalendarz alergii dla pozostałych roślin
Jeśli chodzi o zagrożenie alergiczne ze strony pozostałych roślin, sytuacja przedstawia się następująco:
- bylica – 3 miesiące pylenia (od początku lipca do końca września), apogeum: od 3 dekady lipca do 2 dekady sierpnia;
- leszczyna – prawie 3 miesiące (od końca stycznia do początku kwietnia), bez okresu bardzo silnego pylenia;
- olsza – ponad 2 miesiące pylenia (od początku lutego do pierwszej dekady kwietnia), apogeum: od 2 dekady lutego do 2 dekady marca;
- jesion – 1 miesiąc pylenia (kwiecień), apogeum: 2-3 dekada kwietnia;
- dąb – 2 miesiące pylenia (kwiecień – maj), apogeum: od 2 dekady kwietnia do 1 dekady maja;
- babka – 5 miesięcy pylenia (od początku kwietnia – do końca września), na stałym niskim poziomie;
- szczaw – 4 miesiące pylenia (od początku kwietnia do końca sierpnia), przez cały okres pylenie niskie i średnie;
- pokrzywa – 5 miesięcy pylenia (od 2 dekady maja do 1 dekady października), apogeum: od początku czerwca do końca sierpnia;
- komosa – prawie 4 miesiące pylenia (od 2 dekady czerwca do końca września), przez cały czas na niskim poziomie;
- cladosporium – prawie 10 miesięcy pylenia (od 2 dekady lutego do końca listopada), apogeum: od połowy maja do końca września;
- alternaria – ponad 8 miesięcy pylenia (od początku marca do 1 dekady listopada), apogeum: od końca czerwca do połowy września.
Czytaj też:
- Alergia i jej rodzaje. Na co można mieć uczulenie?
- Na czym polega odczulanie i ile kosztuje? Skuteczność
- Testy alergiczne z krwi, płatkowe czy wziewne? Rodzaje
- Alergeny pokarmowe, krzyżowe, wziewne - rodzaje i lista
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Bibliografia do artykułu
- Kalendarz pylenia roślin - Ośrodek Badania Alergenów Środowiskowych, www.alergen.info.pl
- Kalendarz pylenia roślin w Polsce, Polskie Towarzystwo Alergologiczne, www.pta.pl