Wszawica – czym jest, jak ją rozpoznać i leczyć?
Autor: Karolina Zatoń / artykuł konsultowany z dr Agnieszką Dobkowską
Pomimo że wszawicę kojarzy się raczej dawnymi czasami, gdzie bieda i brud dotyczyły znacznego odsetka społeczeństwa, nie można zaliczyć jej do chorób, na które już nie zapadamy.
Współcześnie wcale nie tak trudno spotkać osobę, która jest dotknięta wszawicą.
Bardzo często z taką przypadłością możemy spotkać się w dużych skupiskach ludzi np. u dzieci w szkołach, przedszkolach czy żłobkach.
Obecnie wszawica jest całkowicie niezwiązana ze statusem społecznym i finansami.
Nawet utrzymując wzorową higienę osobistą, można zarazić się wszami.
Czym jest wszawica – poznaj wszy i gnidy
Wszawica jest chorobą pasożytniczą, o której mówi się, gdy w organizmie człowieka pojawią się wszy ludzkie.
Są to pasożyty, które żyją dzięki temu, że żywią się naszą krwią.
Najczęściej w Polsce spotyka się wesz głowową.
Ten gatunek preferuje bytowanie za uszami oraz na karku.
W praktyce jednak znacznie rzadziej spotkać też można wesz łonową oraz odzieżową.
Każda z nich znajduje się blisko człowieka, który jest ich głównym żywicielem.
Niestety na atak wszy nie są narażeni jedynie bezdomni, którzy nie mają sposobności, żeby zbyt często korzystać z prysznica.
Głównym powodem pojawiania się tej choroby u znaczącej liczby osób jest to, że tymi pasożytami bardzo łatwo się nią zarazić.
Wszawica
Pedikuloza, czyli inaczej wszawica, to choroba pasożytnicza, za której pojawienie się odpowiadają wszy.
Wszy są owadami, jednak nie latają, związane jest to z ich budową – nie mają skrzydeł.
Niestety natura wyposażyła je w niezwykle sprawne i chwytne odnóża.
Dzięki nim przemieszczają się niezwykle szybko – są w stanie pokonać nawet około 25 cm w ciągu minuty.
Wszy nakłuwają naszą skórę i zjadają krew dzięki narządowi gębowemu, który pozwala na kłucie i ssanie.
Na świecie spotkać można naprawdę wiele gatunków wszy, jednak człowiekowi zagrażają jedynie trzy z nich:
- głowowe, czyli te, które upatrzyły sobie jako miejsce idealne do bytowania owłosioną skórę głowy
- łonowe zamieszkują miejsca owłosione, jednak nie te znajdujące się na głowie – znaleźć je można na włosach łonowych, tych pod pachami, na brzuchu, w skrajnych przypadkach nawet w brwiach i rzęsach
- odzieżowe, one najlepiej czują się na tkaninach w szczególności w pościeli
Wesz ludzka jest różowa albo w szaro–białym odcieniu, żyje około miesiąca (przeciętnie 32 dni).
Niestety nawet jedna wesz może przyczynić się do powstania bardzo zaawansowanej wszawicy.
Jest to ściśle związane z szybkością rozmnażania – każda samica, mimo swojego stosunkowo krótkiego życia, jest w stanie złożyć więcej niż 300 gnid, czyli jaj.
Te maleńkie jaja, które są przeźroczyste, po 8 dniach stają się wszami.
Po niecałych 3 tygodniach same są już w stanie złożyć jaja i koło się zamyka – tak wygląda cykl życia wszy.
Jak rozpoznać tę chorobę pasożytniczą?
Pierwszym objawem, który powinien wzbudzić naszą czujność, jest uporczywy świąd głowy i innych owłosionych rejonów.
Wzdłuż linii włosów i za uszami może pojawić się zaczerwienienie, które także może wskazywać na tę przypadłość.
Odruch drapania może spowodować powstawanie mniejszych i większych ranek na skórze, co może zakończyć się pojawieniem stanu zapalnego.
W niezwykle skrajnych przypadkach o wszawicy może świadczyć też kołtun z włosów.
Takie posklejanie włosów przy wszawicy powstaje na skutek nasączenia ich płynami surowiczymi – tymi sączącymi się z ran na głowie, które z czasem mogą przybrać nawet ropną formę.
Kto jest narażony na wszawicę?
Problem związany z wszawicą dotyczy w zasadzie wszystkich, bez względu na wiek, płeć, czy predyspozycje.
Wszy przenoszą się niezwykle szybko, rozwój wszawicy jest intensywny.
Zwykło się mówić, że na wszawicę zapadają tylko dzieci.
Jest to tylko półprawdą, ponieważ maluchy, przebywając w środowisku rówieśników, znacznie częściej niż osoby dorosłe, podczas zabawy dążą do kontaktu z innymi dziećmi.
Ponadto maluchy jeszcze nie do końca przestrzegają wszystkich zasad higienicznych, każdy z nas uczył się tego z czasem.
Wszawica jest też zmorą wszystkich ośrodków wychowawczych, internatów itp.
Dzieje się tak, ponieważ w takich miejscach dzieci bardzo często używają wspólnie osobistych przyborów jak grzebienie, dzielą się gumkami do włosów, pożyczają nakrycia głowy.
Niestety przeniesienie wszawicy możliwe jest także przez odzież, np. zakładając czapkę osoby dotkniętej tym schorzeniem.
Wszy nie latają, dlatego, żeby się nimi zarazić, konieczny jest bezpośredni kontakt z chorym lub jego rzeczami – potrzeba dotyku.
Jak leczyć wszawicę: leki i domowe sposoby (naturalne)
Największy problem z pozbyciem się wszy mają niezaprzeczalnie osoby z długimi włosami.
Gnidy, wydzielają specjalny klej – cement, który powoduje niezwykle mocne przywieranie ich do powierzchni włosów.
Niestety zwykłe mycie nic tu nie pomoże, ponieważ ten rodzaj cementu jest nierozpuszczalny w wodzie, także podczas codziennych zabiegów pielęgnacyjnych gnid nie da się usunąć.
W tej sytuacji warto podjąć specjalne kroki, które pomogą pozbyć się problemu.
Na szczęście istnieje kilka domowych sposobów na wszawicę, które warto wypróbować, zanim udamy się po środki przeciw wszawicy do apteki.
Domowe sposoby, które mają pomóc pozbyć się wszy, bardzo często mogą zastąpić farmakoterapię, w bardzo ciężkich przypadkach będą jej idealnym uzupełnieniem.
Mimo że nie ma naukowego potwierdzenia metod naturalnych, stosowanych w domowym zaciszu, wiele z nich znana jest od pokoleń i z powodzeniem pomogą zwalczyć tę nieprzyjemną dolegliwość.
Wykorzystanie w praktyce domowych sposobów przeciw wszawicy nie jest kosztowne.
Przygotowanie preparatów zajmuje sporo czasu, jednak większość potrzebnych składników każdy z nas ma w swojej kuchni.
Ocet jabłkowy przeciw gnidom
Ocet spirytusowy czy jabłkowy jest niezwykle uniwersalnym środkiem, który ma bardzo szerokie zastosowanie w kuchni, podczas sprzątania, czy prania.
Z tego względu znajdziemy go w niemal każdym domu.
Działanie octu w przypadku wszawicy polega na tym, że gnidy wysychają, a następnie odpadają.
To wszystko dzięki zawartemu w occie jabłkowym kwasie.
Co więcej, taki zabieg pomaga pozbyć się nie tylko gnid, ale także dorosłych wszy.
Ocet używany jest także podczas przeprowadzania zabiegów pielęgnacyjnych na włosy – zapewnia wygładzenie, nabłyszczenie, zapobiega też nadmiernemu przetłuszczaniu się fryzury.
Ocet jabłkowy jest delikatniejszy od spirytusowego, lecz można stosować oba.
Rozcieńczony ocet z ciepłą wodą (oba składniki w tej samej ilości), wcieramy we włosy oraz skórę głowy kilka razy dzienne.
W niemal każdej drogerii można kupić puste buteleczki z rozpylaczem, kiedy umieścisz tam roztwór, jego aplikowanie będzie szybkie i bezproblemowe.
Stosowanie mieszanki należy kontynuować do ustania problemu.
Należy liczyć się z tym, że to zajmie kilka dni.
Cytryna w walce z gnidami
Sok z cytryny jest bardzo pomocny w walce z gnidami (niestety nie pomaga na dorosłe wszy).
Świeżo wyciśnięty sok z cytryny wciera się we włosy na całej długości, warto go też zostawić na co najmniej godzinę.
Cytryna podobnie jak ocet także jest używana do pielęgnacji włosów, dlatego nie musimy się martwić, że takim zabiegiem zaszkodzimy ich kondycji.
Jeżeli jednak mamy skłonność do podrażnień, należy ograniczyć czas kontaktu soku z cytryny ze skórą głowy.
Cytryna zmniejsza przetłuszczanie się włosów – reguluje pracę gruczołów łojowych.
Olejek lawendowy pomaga pozbyć się wszawicy
Zapach lawendy jest bardzo lubiany przez ludzi, dlatego tę roślinę można spotkać w wielu przydomowych ogródkach.
Skutkiem ubocznym hodowli tej rośliny jest możliwość pozbycia się owadów.
Dzieje się tak z prostej przyczyny – większość z nich nie może znieść tej przyjemnej dla ludzkiego nosa woni.
Podobnie jest z wszami.
Olejek lawendowy pachnie mocno, ten intensywny aromat bywa bardzo pomocy w walce wszawicą.
Działa jednak jedynie na dorosłe wszy, odporne są na niego gnidy.
Z tego powodu najczęściej warto go stosować jako terapię pomocniczą.
Wysoka temperatura
Kiedy wszy zadomowiły się na głowie z długimi włosami, problem z ich pozbyciem się jest znacznie większy niż w przypadku krótkich fryzur.
Każdy z przedstawionych domowych sposobów na pozbycie się wszawicy warto uzupełnić prostowaniem.
Wysoka temperatura prostownicy zabija jaja wszy, nie mają szansy na wyklucie się.
Zabieg u dorosłego, jak i dziecka należy przeprowadzać tak jak w przypadku normalnej stylizacji, dołączając do tego przeczesywanie gęstym grzebieniem.
Włosy dzielimy na sekcje i po każdym paśmie przeciągamy prostownicą.
Konsekwencje nieleczonej wszawicy
Nieleczona wszawica niesie ze sobą bardzo wiele poważnych konsekwencji.
Ta z pozoru błaha dolegliwość może powodować wiele chorób oraz problemów z wyglądem.
Leczenie wszawicy jest bezwzględną koniecznością, bez znaczenia, czy zdecydujemy się na preparat na wszy z apteki, czy domowy – problemu należy się pozbyć.
Problemy ze snem, łysienie w miejscach dużego nagromadzenia się wszy, narażenie się na poważne infekcje bakteryjne skóry, spowodowane drapaniem, fatalny wygląd włosów.
To tylko kilka z możliwych skutków nieleczenia wszawicy.
Innym równie poważnym są problemy związane z psychiką – przez kiepski wygląd oraz resztę dolegliwości osoby dotknięte tym schorzeniem izolują się od innych.
Zarażenie wszami może spotkać każdego z nas, warto więc wiedzieć, jakie są objawy wszawicy.
Ze względu na to, że do zarażenia dochodzi przez kontakt podczas pobytu w hotelu, czy nawet w miejskiej komunikacji może przytrafić się nam wszawica głowowa.
Warto więc unikać powtarzania fake newsów i przypisywanie pojawianiu się wszy braku higieny.
Zamiast powtarzać niesprawdzone informacje – skontaktuj się z lekarzem.
Chociaż wszawica jest chorobą wstydliwą, to szybki kontakt z lekarzem z przychodni Dimedic może pomóc Ci rozpocząć leczenie i pozbyć się wszy.
Nasi lekarze pracują 7 dni w tygodniu, więc jeśli zauważysz u siebie lub swoich bliskich wszy we włosach – możesz skorzystać z konsultacji telefonicznej lub wideo z lekarzem rodzinnym.
Otrzymasz pomoc, a jeśli lekarz uzna to za konieczne: e-receptę na leki wspierające leczenie.
Dimedic: konsultacje lekarskie online z e-receptą
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
