Maść na trądzik - jaka najlepsza na różne typy wyprysków
Autor: Piotr Brzózka
Maść na trądzik pospolity i różowaty – z antybiotykami i chemioterapeutykami na receptę, a może z kwasem azelainowym lub retinoidami bez recepty? Jaka jest najlepsza maść na trądzik, jak wybrać właściwy preparat na różne typy wyprysków?
Maść na trądzik
Maść na trądzik jest preparatem leczniczym wykazującym szereg działań znajdujących zastosowanie w leczeniu tej uciążliwej i przewlekłej choroby. Poszczególne preparaty mają właściwości przeciwbakteryjnie, przeciwzapalnie, złuszczające i regenerujące, regulują też pracę gruczołów łojowych czy normalizują koloryt skóry.
W zależności od potrzeb, w walce z trądzikiem, w postaci maści i zbliżonego konsystencją żelu, używane są między innymi takie substancje, jak:
- Erytromycyna (antybiotyk, na receptę),
- Tetracyklina (antybiotyk, na receptę),
- Metronidazol (chemioterapeutyk, na receptę),
- Kwas azelainowy (bez recepty),
- Nadtlenek benzoilu (bez recepty),
- Tlenek cynku z kwasem salicylowym (bez recepty),
- Ichtiol z lanoliną (bez recepty),
- Izotretynoina (retinoid, bez recepty).
Większość z nich znajduje zastosowanie w leczeniu różnych odmian trądziku, choć są też takie, które sprawdzają się przede wszystkim wobec konkretnych postaci choroby. Oto kilka przykładów.
Maść na pryszcze w trądziku pospolitym
Znacznych rozmiarów wypryski skórne należą do najbardziej charakterystycznych objawów trądziku pospolitego w postaci krostkowej oraz grudkowo-krostkowej. Krosty są wypełnione ropną treścią, a wokół nich gorzeje stan zapalny. Z kolei grudki stanowią efekt nieprawidłowego złuszczania się naskórka oraz gromadzenia sebum pod powierzchnią skóry. W leczeniu zastosowanie znajdują między innymi antybiotyki miejscowe z grupy makrolidów, w tym przede wszystkim znana od blisko 50 lat erytromycyna.
Tego typu maść na pryszcze w trądziku pospolitym wykazuje się silnym działaniem bakteriostatycznym (blokuje syntezę białek bakteryjnych), a także przeciwzapalnym. Dla zwiększenia skuteczności może być stosowana łącznie z innymi lekami, w tym z nadtlenkiem benzoilu oraz retinoidami.
Erytromycyna, choć jest antybiotykiem, działa wyjątkowo łagodnie – nie przenika do organizmu, nie powoduje skutków ubocznych. Jako jedna z niewielu, maść na pryszcze z erytromycyną może być stosowana przez kobiety w ciąży.
Maść na wypryski (zaskórniki)
Łagodniejszą postacią trądziku pospolitego jest trądzik zaskórnikowy, w wyniku którego na twarzy pojawiają się niewielkie wykwity (zaskórniki, wągry). Towarzyszy temu znaczny łojotok, nie występuje jednak stan zapalny, dzięki czemu trądzik zaskórnikowy uchodzi za względnie prosty do leczenia. Jaka jest skuteczna maść na wypryski tego typu?
Polecić w tym kontekście można w szczególności środki zawierające retinoidy, a więc pochodne witaminy A, takie jak izotretynoina, tretinoina, adapalen i tazaroten. Są one dostępne w postaci zbliżonego do maści żelu, a ich działanie polega na hamowaniu procesu powstawania mikrozaskórników, a także - ograniczaniu liczby zaskórników dojrzałych.
Bezsprzeczną ich wadą jednak jest absolutny zakaz stosowania w ciąży ze względu na możliwość uszkodzenia płodu. Retinoidy nie powinny też być używane w sytuacji, gdy trądzik przyjmuje postać różowatą, objawiającą się poprzez występujące na twarzy rumienie – pochodne witaminy A dodatkowo rozszerzać będą naczynia krwionośne, potęgując zaczerwienienie.
Najlepsza maść na trądzik ropowiczy
Jedną z najcięższych odmian trądziku pospolitego jest natomiast trądzik ropowiczy. Choroba ta ma podłoże hormonalne, zaś jej istotą jest intensywny łojotok oraz bakteryjne nadkażanie zmian skórnych, w efekcie czego twarz, ramion i plecy pokrywają zaskórniki, krosty, grudki a także wypełnione ropą torbiele. Pozostałością po tego typu trądziku zazwyczaj są głębokie blizny.
Leczenie choroby jest długotrwałe i wymaga miejscowego zastosowania antybiotyku. Najlepsza maść na trądzik ropowiczy? Lekarze bardzo często zapisują w takiej sytuacji preparat z tetracykliną. Antybiotyk ten powszechnie stosowany jest w przypadku zakażeń o ropnym charakterze. Maść z tetracykliną wykazuje działanie dwojakiego rodzaju.
Po pierwsze ogranicza łojotok. Po drugie uderza w bakterie odpowiedzialne za nadkażanie skóry, hamując biosyntezę białek w ich komórkach. Tak jak wszystkie antybiotyki, tetracyklina dostępna jest na receptę.
Maść na trądzik różowaty
Odmienną formą choroby jest trądzik różowaty, w przebiegu którego twarz pacjenta pokrywa znacznych rozmiarów rumień, rozszerzają się i pękają naczynka krwionośne, z czasem mogą też wystąpić krostki i grudki.
Maść na trądzik różowaty zawierać może w swoim składzie między innymi kwas azelainowy. Jest to jedna z najskuteczniejszych substancji chemicznych o właściwościach przeciwtrądzikowych. Związek ten należy do grupy kwasów dikarboksylowych. Wykazuje się silnym działaniem przeciwzapalnym oraz antybakteryjnym – skutecznie zwalcza pałeczki Propionibacterium acnes, wedle uprawdopodobnionych hipotez odpowiadające za część przypadków trądziku różowatego.
Kwas azelainowy ogranicza też występujący w przebiegu choroby rumień na twarzy oraz redukuje pojawiające się na skórze przebarwienia. Dodatkowo substancja ta hamuje proces rogowacenia mieszków włosowych, ułatwia złuszczanie się skóry, reguluje pracę gruczołów łojowych.
Maść propolisowa na trądzik?
Wymienione wyżej substancje należą do uznanych środków leczniczych, skutecznych w przypadku określonych odmian trądziku, a w związku z tym powszechnie rekomendowanych i przepisywanych przez lekarzy.
Z ostrożnością natomiast należy podchodzić do wszelkiego rodzaju sprawdzonych, domowych sposobów, które pozornie mieć mogą charakter prozdrowotny, a w rzeczywistości czynić więcej krzywdy, aniżeli pożytku. Przykład pierwszy z brzegu – maść propolisowa na trądzik.
Tego typu preparat ma wprawdzie działanie przeciwzapalne i bakteriobójcze, ale też może działać silnie podrażniająco na skórę. Szczególnie w przypadku trądziku różowatego będzie to mieć daleko idące, negatywne konsekwencje, wprost prowadząc do zaostrzenia symptomów choroby.
Czytaj też:
- Lek na trądzik - konsultacja lekarska online z e-receptą w Dimedic.eu
- Leki na trądzik na receptę - maść i tabletki. Co wybrać?
- Zioła na trądzik różowaty, hormonalny, młodzieńczy
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Bibliografia do artykułu
- Julia Seniuta, Adam Reich, Miejscowa antybiotykoterapia w leczeniu trądziku, Forum Derm. 2017; 3: 2
- Piotr Brzeziński, Leczenie miejscowe w trądziku różowatym, Forum Medycyny Rodzinnej 2010, tom 4, nr 4
- Katarzyna Janda, Magdalena Chwiłkowska, Trądzik pospolity, etiologia, klasyfikacja, leczenie, Pomeranian Journal of Life Sciences, wol 60., nr 2 (2014)