Pierwsze objawy menopauzy: w jakim wieku, menopauza a ciąża
Autor: Paulina Szczerkowska
Niełatwo rozpoznać pierwsze objawy menopauzy. Są na tyle niecharakterystyczne, że można je pomylić ze zwykłym przepracowaniem czy początkowymi objawami ciąży. Pewność czy rozpoczął się już okres przekwitania dają natomiast badania poziomu hormonów płciowych. Można je zrobić w laboratorium lub samodzielnie w domowych warunkach.
Aktywne zawodowo kobiety, które prowadzą regularne życie erotyczne, mogą mieć problem z zauważeniem pierwszych objawów wchodzenia w okres przekwitania. Wiele symptomów zmian hormonalnych, jakie wraz z wiekiem zachodzą w organizmie kobiety, można pomylić ze zwykłym zmęczeniem, przepracowaniem, wypaleniem zawodowym, a czasem z pierwszymi objawami nieplanowanej ciąży.
Pierwsze objawy menopauzy mogą pojawić się na 7-8 a nawet 10 lat przed wystąpieniem ostatniej miesiączki i nie są one takie same u każdej kobiety. U jednej burza hormonalna wywoła gwałtowne reakcje, u innych będzie prawie niezauważalna. A więc jak rozpoznać menopauzę? Przede wszystkim warto wiedzieć, czego można się spodziewać w tym okresie i jakie mogą być pierwsze objawy klimakterium.
Przeczytaj: Leki na menopauzę
Menopauza - pierwsze objawy
Pierwszym sygnałem, że organizm przygotowuje się do menopauzy jest skracanie się cyklu miesiączkowego. Wahania hormonalne sprawiają, że między miesiączkami mogą pojawić się plamienia, kobiety częściej odczuwają napięcie miesiączkowe, cykle bywają bezowulacyjne. Miesiączka może pojawiać się co kilka miesięcy albo co 2 tygodnie. Czasem zatrzymanie miesiączki trwa 60 lub więcej dni. Szacuje się, że jedynie 10 procent kobiet wchodzi w okres menopauzy bez wcześniejszego wydłużania się cykli. Często krwawienia są albo długie i skąpe, albo bardzo krótkie i wyjątkowo obfite.
Wczesne objawy menopauzy wynikają z tego, że organizmowi zaczyna brakować progesteronu (przy równoczesnym prawidłowym wydzielaniu estrogenów). Przejawem tego są:
- obrzęki i silne bóle piersi,
- bóle w podbrzuszu i bóle pleców,
- obrzęki i bóle kończyn dolnych,
- zwiększone ciśnienie krwi,
- kołatanie serca,
- zaburzenia snu,
- bóle głowy i zawroty głowy.
Choć w trakcie całej menopauzy aż 85 procent kobiet odczuwa uderzenia gorąca, czyli tzw. wary i nocne zlewne poty, to na bardzo wstępnym etapie okresu przekwitania nie są one tak powszechne i uciążliwe. Dopiero z czasem dochodzi do silniejszego rozregulowania układu sterującego temperaturą ciała.
Wczesne objawy menopauzy bardzo często mają charakter psychiczno-emocjonalny, stąd czasami symptomy te są mylone z wypaleniem zawodowym, kłopotami rodzinnymi, reakcją na stres. Tymczasem za złe samopoczucie odpowiadają zmiany hormonalne. W ich wyniku kobieta może cierpieć na bezsenność, mieć zaburzenia koncentracji, zmienne nastroje, trudności w podejmowaniu decyzji. Kobiety w tym czasie częściej się irytują, są bardziej płaczliwe i drażliwe. Czasami pierwsze objawy menopauzy są bardzo nietypowe i mylone z napadami nerwicy. Początek klimakterium może objawiać się u niektórych kobiet szumami w uszach i zawrotami w głowie. Nietypowymi objawami na tym etapie mogą być również ataki duszności u osób, które nie chorują na astmę, alergię czy zaburzenia pracy tarczycy.
Zobacz też: Dieta w menopauzie. Co jeść w okresie klimakterium?
Pierwsze objawy menopauzy - w jakim wieku?
Trudność w prawidłowym odczytaniu wczesnych objawów menopauzy polega na tym, że do końca nie wiadomo, kiedy się one pojawią. Przyjmuje się, iż Polki mają menopauzę między 48. a 52. rokiem życia, choć badania wykonane na populacji mieszkanek Wielkopolski określiły ten wiek na ok. 49 lat. Pierwsze symptomy przekwitania mogą wystąpić wiele lat wcześniej.
Wpływ na wcześniejsze wejście w okres menopauzy mają czynniki socjoekonomiczne, genetyczne (im wcześniej przekwitanie wystąpiło u matki, tym mniejsza jest rezerwa jajnikowa u jej córki w wieku 35-49 lat.), zdrowotne (np. utrata jajnika w młodym wieku, operacje ginekologiczne, leczenie radioaktywne czy chemioterapia). Wcześniejsze objawy menopauzy będą też miały kobiety palące papierosy, nadużywające alkoholu i narkotyków.
Zobacz artykuł:
Domowe sposoby na menopauzę - naturalne leki i preparatyJak rozpoznać menopauzę - test
Najdokładniejszym sposobem na wykrycie menopauzy są badania z krwi i moczu. W tym czasie w organizmie kobiety zwiększa się wydzielanie hormonów, które mają za zadanie stymulować spowolnione jajniki do produkowania większej ilości hormonów płciowych. Dwa ważne hormony to hormon folikulotropowy (FSH) i hormon luteinizujący (LH). Badanie tych hormonów wykonuje się pobierając krew, jeżeli kobieta jeszcze miesiączkuje między 1 a 5 dniem cyklu. W przypadku nieregularnych krwawień test ten musi być powtórzony w odstępie najlepiej 3 tygodni, aby zwiększyć prawdopodobieństwo pobrania krwi na FSH w różnych fazach cyklu. Jeśli wynik pokazuje niski poziom progesteronu i estradiolu, a jednocześnie podwyższonym FSH, to sygnał, że spowolnieniu uległa praca jajników produkujących hormony płciowe (nie dochodzi do regularnych owulacji) i kobieta wchodzi w okres menopauzalny.
W aptekach dostępny jest już także domowy test, który sprawdza poziom hormonu folikulotropowego w moczu. Test wykazuje dość dużą skuteczność, trzeba jednak pamiętać, że wynik może być niewiarygodny, jeśli kobieta przyjmuje hormonalne środki antykoncepcyjne lub jest poddawana innej hormonalnej terapii. Uzyskanie pozytywnego wyniku (dwie kreski) jest sygnałem, że kobieta weszła w okres klimakterium.
Pierwsze objawy wczesnej menopauzy
Testy diagnozujące menopauzę zazwyczaj wykonują kobiety po 40. roku życia. Czasami zdarza się, że przekwitanie przychodzi zbyt wcześnie, w czasie, kiedy kobieta powinna być u szczytu płodności, np. przed 30. rokiem życia. To tzw. zespół przedwczesnego wygasania jajników, którego przyczyn nie udało się do tej pory ustalić. Wiadomo jednak, że ryzyko wzrasta u kobiet, które miały takie przypadki w bliskiej rodzinie, gdy kobieta jest narażona na silny i długotrwały stres, pali papierosy i niezdrowo się odżywia.
Menopauza przed 40. rokiem życia może się pojawić, gdy kobieta choruje na: chorobę Hashimoto, chorobę Addisona, cukrzycę, celiakię, bielactwo, niedokrwistość złośliwą, reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń, rumieniowaty układowy, miastenię. Pierwsze objawy przedwczesnej menopauzy są bardzo podobne do zwykłej menopauzy, kobieta obserwuje zanik miesiączki, wahania nastrojów, zmęczenie, spadek odporności, itd.
Czytaj również: Witaminy i minerały dla kobiet w okresie menopauzy
Menopauza pierwsze objawy a ciąża
Niektóre objawy towarzyszące kobiecie w okresie wchodzenia w czas menopauzy mogą być mylone z symptomami ciąży. Trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że na początku okresu przekwitania, mimo nieregularności krwawienia, jeszcze połowa cyklu jest owulacyjna.
Dlatego, jeśli ciąża w okresie menopauzy nie jest świadomym wyborem, warto zasięgnąć opinii lekarza na temat antykoncepcji. Wiele jest metod zapobiegania ciąży u dojrzałych kobiet. Najczęstszą i popularną metodą antykoncepcji oprócz prezerwatywy jest tabletka hormonalna jednoskładnikowa lub dwuskładnikowa (ta może być stosowana do 50. roku życia u kobiet, u których nie ma przeciwwskazań medycznych do stosowania estrogenów). Najskuteczniejsze są jednak metody długoterminowe tzw. LARC i również bardzo wygodne, bo oprócz skutecznej odwracalnej antykoncepcji mogą one pomóc w regulacji cykli, zmniejszyć uciążliwe, obfite i często występujące w okresie perimenopauzalnym nieregularne krwawienia miesięczne. Przykładem jest tu hormonalna wkładka wewnątrzmaciczna Mirena, która może być stosowana do 55 roku życia. Czasami kobiety wybierają Mirenę również w pierwszym okresie po menopauzie, bo może ona stanowić zabezpieczenie hormonalne błony śluzowej macicy w przypadku stosowania estrogenowej terapii hormonalnej.
Sprawdź: Przedwczesna menopauza - objawy, przyczyny, leczenie
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.