Jaką rolę pełni tkanka łączna w ludzkim organizmie?
Autor: Marta Chruścińska / artykuł konsultowany z dr Agnieszką Dobkowską
Tkanka łączna to jeden z rodzajów tkanek, z której zbudowany jest Twój organizm. Jej nazwa nie jest bez znaczenia. Łączy ona wszystkie inne tkanki, a także odpowiada za ochronę wrażliwych narządów. Zbudowana jest z wielu struktur, bo zaliczyć do nich można, np. tkankę tłuszczową, kostną, a nawet... krew!
Co jeszcze musisz o niej wiedzieć?
Czym jest tkanka łączna?
Tkanka łączna, jak nazwa wskazuje, ŁĄCZY inne tkanki organizmu. Jest zarazem istotnym elementem ciała człowieka.
Poza swoją główną rolą, chroni organy przed urazami (np. tłuszczowa chroni jamę brzuszną) oraz stabilizuje organy.
Musisz wiedzieć, że istnieje kilka rodzajów tkanki łącznej, które rozróżnia się między sobą przede wszystkim ze względu na budowę, skład substancji pozakomórkowych oraz rodzajów komórek, z których się składają.
Oddzielone są od siebie istotą (czyli substancją) międzykomórkową.
Typy tkanek, które występują w Twoim organizmie, to m.in.:
- tkanka łączna tłuszczowa,
- tkanka łączna chrzęstna,
- tkanka łączna kostna.
Funkcje tkanki łącznej różnią się w zależności od rodzaju.
Na przykład tkanka łączna tłuszczowa, która zlokalizowana jest praktycznie od razu pod skórą, odpowiada za utrzymywanie ciepła w Twoim organizmie. Dlatego osoby, które nagle tracą sporą masę ciała, mogą odczuwać uczucie chłodu nawet w ciepłe dni. Organizm po prostu musi się przyzwyczaić do tej zmiany.
Tkanki łączne organizmu mogą także być dotknięte różnego rodzaju chorobami. Są one różnego pochodzenia, zazwyczaj jednak dotyczą uwarunkowań genetycznych lub autoimmunologicznych.
Tkanka łączna właściwa, czyli...
Rodzaj tkanki łącznej, która jest połączeniem zrębów narządów w organizmie. To oznacza, że podtrzymuje, tzw. miąższ narządów, mechanicznie chroni pozostałe tkanki i pomaga im sprawnie funkcjonować.
Jest ona odpowiedzialna także za transport substancji odżywczych czy produktów, które są wynikiem procesów metabolicznych.
Można ją podzielić na parę podtypów, tj.:
- tkanka łączna zbita (włóknista zbita);
- tkanka łączna zarodkowa (zwana też mezenchymatyczną);
- tkanka łączna galaretowata;
- tkanka łączna wiotka;
- tkanka łączna siateczkowa;
- tkanka łączna tłuszczowa.
Czy to wszystko?
Budowa tkanki łącznej to kolejny obszar, który pozwala ją podzielić: na te o strukturze zbitej oraz luźnej.
Obie zbudowane są z substancji, tj.: plazmocyty, komórki napływowe, histiocyty, fibroblasty, komórki tuczne.
Do tego wszystkiego należy jeszcze dodać to, że te substancje międzykomórkowe zbudowane są także z elementów białkowo-włóknistych i substancji podstawowych.
Choć brzmi to dosyć skomplikowanie, to tak naprawdę chodzi o pewnie zasłyszane Ci kiedyś (i dosyć popularne) włókna kolagenowe czy sprężyste i retikulinowe.
Tkanka łączna szkieletowa, jako podpora Twojego ciała
Jeśli chodzi o tkankę łączną szkieletową (zwaną także podporową), to można podzielić ją na kostną i chrzęstną.
Odpowiada przede wszystkim za to, żeby trzymać Twój organizm w ryzach. W praktyce: to podstawowy budulec układu kostnego człowieka. Czyli... jest podporą Twojego ciała.
Dodatkowo chroni inne narządy przed ewentualnymi urazami. A jej chrzęstna część jest nieunerwiona i nieunaczyniona, za to występuje parę ich rodzajów, tj. tkanka łączna chrzęstna sprężysta, szklista, włóknista.
To części, które znajdują się np. w przyczepach ścięgien, krążkach międzykręgowych czy na powierzchniach stawowych.
Tkanka kostna, podobnie jak jej chrzęstny odpowiednik, zawiera włókna kolagenowe oraz substancje międzykomórkowe na bazie białka i związków mineralnych.
Tkanka łączna tłuszczowa, czyli niechciane czasem fałdki na ciele
Choć tkanka tłuszczowa pewnie od razu kojarzy Ci się negatywnie, ze względu na często podejmowane walki o zachowanie prawidłowej masy ciała, jest ona niezmiernie ważną częścią Twojego organizmu.
Zlokalizowana jest ona w warstwach podskórnych i sprawia, że Twój organizm wytwarza ciepło.
Jej zadaniem jest także magazynowanie oraz rozkładanie tłuszczu.
Składa się z komórek tłuszczowych, fibroblastów, makrofagów oraz komórek zrębowych naczyń.
Co ciekawe, dzieli się ją na tkankę tłuszczową białą (chociaż częściej zwaną tkanką tłuszczową żółtą) oraz tkankę tłuszczową brunatną.
Dlaczego tak ważne jest utrzymywanie jej masy w odpowiedniej ilości?
Ponieważ zbyt duże jej nagromadzenie może powodować problemy hormonalne, a to z kolei prowadzić do problemów z wagą i innymi zaburzeniami, tj. zaburzenia cykli miesiączkowych.
Z kolei jeśli będzie jej za mało, to praca innych układów w Twoim ciele również może zostać zaburzona.
Krew i limfa, czyli płynne tkanki łączne Twojego organizmu
Większość tkanek łącznych posiada raczej galaretowato-gąbczastą strukturę. Jednak nie wszystkie.
Do tkanek łącznych można włączyć także krew i limfę.
Ludzka krew zbudowana jest z elementów morfotycznych (stąd wzięła się nazwa ogólnego badania krwi, czyli morfologia), które stanowią blisko połowę jej objętości.
Znajdują się w niej:
- krwinki czerwone (erytrocyty),
- krwinki białe (leukocyty),
- płytki krwi (trombocyty),
- płynne osocze zawierające związki organiczne, tj. białka czy kwasy tłuszczowe oraz związki nieorganiczne, np. wodę, magnez, wapń czy żelazo.
A co zawiera limfa i za co odpowiada?
Jest to płyn, w skład którego wchodzi głównie woda, sole mineralne, tłuszcze, białka oraz białe krwinki. To właśnie te składniki odpowiadają za rozprowadzanie po organizmie limfocytów z węzłów chłonnych. I to limfa odpowiada także za transportowanie tłuszczów w Twoim organizmie. Zarówno tych zdrowych (nasyconych) oraz niezdrowych (nienasyconych).
Jako, że węzły chłonne mają ogromne znaczenie dla Twojego zdrowia i są pewnego rodzaju siatką autostrad w Twoim organizmie, należy szczególnie dbać o składniki, które wykorzystujesz w swojej diecie.
Co najmniej raz w roku powinieneś także wykonać wspomnianą wyżej morfologię, a także inne badania, w tym hormonalne, moczu, OB/CRP czy tarczycy, które mogą dużo powiedzieć o Twoim zdrowiu.
I pozwolą lekarzowi wykryć ewentualne nieprawidłowości we wczesnych stadiach rozwoju.
Choroby tkanki łącznej
Ze względu na fakt, że rodzajów tkanek łącznych jest naprawdę sporo, mogą je dotykać różne choroby. Wiele z nich, to tzw. choroby układowe tkanki łącznej.
Możesz także spotkać się z nazwą kolagenoz, jak niegdyś opisywano ten typ chorób.
Na czym one polegają?
To przede wszystkim choroby toczące się w ludzkim organizmie o podłożu zapalnym i autoimmunologicznym. Tkanka łączna dotyczy wielu narządów w ciele, dlatego jeśli ulega jakiemuś stanowi zapalnemu, to zakres chorób w organizmie także wzrasta.
Choroby, które można zaklasyfikować do chorób związanych z tkanką łączną, to:
- zapalenie skórno-mięśniowe;
- toczeń rumieniowaty układowy;
- twardzina układowa;
- zapalenie tkanki tłuszczowej;
- reumatoidalne zapalenie stawów;
- choroby dotykające krwi, np. białaczka.
Objawy tych chorób oczywiście zależne są od tego, jakiego narządu dotyczy dane zapalenie.
Ale... pamiętaj, żeby nigdy nie diagnozować się na własną rękę, tylko skonsultować się z lekarzem!
Lekarze w przychodni online Dimedic są dostępni 7 dni w tygodniu!
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
