Jakie badanie hormonów kobiecych powinno się wykonywać?
Autor: Olga Tomaszewska
Badanie kobiecych hormonów powinno się wykonać m.in. w przypadku problemów z zajściem w ciążę, występowania nieregularnych miesiączek, krwawień z dróg rodnych, czy w okresie okołomenopauzalnym.
Jakie hormony kobiece się bada?
W organizmie człowieka krąży mnóstwo hormonów, które odpowiadają za prawidłową pracę wielu narządów. W zależności od etapu życia, w jakim kobieta się znajduje, a także fazy cyklu miesiączkowego, ilość danego hormonu będzie inna.
Hormony kobiece, które podlegają ocenie diagnostycznej to m.in.:
- folitropina (FSH) – będący gonadotropiną, który stymuluje proces dojrzewania pęcherzyków;
- lutropina (LH) – to kolejna gonadotropina, która odpowiada za pęknięcie pęcherzyka w jajniku;
- estradiol – czuwający nad prawidłowym przebiegiem cyklu owulacyjnego;
- progesteron – niezbędny aby donosić szczęśliwie ciążę, dzięki niemu zarodek może umościć się w błonie śluzowej macicy;
- prolaktyna – konieczny w procesie laktacji (wstrzymuje menstruację i „uruchamia” gruczoły mleczne w piersiach kobiety);
- T3 (trójjodotyronina) – hormon tarczycowy, który jeśli występuje w ustroju w zbyt dużej ilości może doprowadzić do kłopotów z zajściem w ciążę;
- T4 (tyroksyna) – hormon tarczycy, który może spowodować zaburzenie ciąży oraz komplikacje w zajściem w ciążę.
Jakie są wskazania do badania hormonów kobiecych?
Badanie hormonów kobiecych to analiza krwi, którą zleca się w przypadku pojawienia się niepokojących objawów, takich jak np. nieregularne miesiączki, zanik menstruacji, krwawienia z dróg rodnych, problemy z zajściem w ciążę, itp.
Hormony kobiece sprawdza się często po zakończeniu procesu menopauzy, a także w fazie okołomenopauzalnej aby ocenić ich stan ilościowy w organizmie kobiety.
Badanie hormonów kobiecych zleca się także gdy zaistnieje m.in. podejrzenie zespołu policystycznych jajników, zespołu hipoandrogenowego, niewydolności przysadki mózgowej oraz obniżonej rezerwy jajnikowej.
Są również badane w przypadku pojawienia się mlekotoku, czyli sytuacji kiedy w piersiach gromadzi się mleko, a kobieta nie jest w ciąży, ani nie karmi piersią.
Badania płodności u kobiet
Jeśli kobieta od dłuższego czas stara się o dziecko i nie zachodzi w ciążę, lekarz, do którego zwraca się ona z problemem, zwykle kieruje na badania ustalające poziom odpowiednich hormonów we krwi.
Należą do nich badania hormonów FSH i LH, które pozwalają ocenić wydolność jajników. Wykonuje się je na początku cyklu miesiączkowego, w 3-5 dniu. W tym samym czasie cyklu można także zanalizować estradiol, niekiedy badanie to wykonuje się jednak później, między 12 a 14 dniem cyklu.
Z kolei badanie poziomu progesteronu w organizmie wykonuje się około 21 dnia cyklu owulacyjnego. Dzięki niemu można wychwycić czy kobieta ma owulację.
Innym hormonem, którego stężenie określa się około 21 dnia cyklu, jest prolaktyna, szczególnie istotna w czasie laktacji (odpowiada za produkcję pokarmu w kobiecych piersiach oraz wstrzymanie procesu miesiączki podczas laktacji).
Do oceny zdolności kobiety do zajścia w ciążę służą także hormony FT3 i FT4.
Badania hormonalne w okresie pomenopauzalnym
Ilość hormonów FSH (jest wysokie w czasie klimakterium) i LH ocenia się również pod kątem działania jajników i przebiegu owulacji w okresie okołomenopauzalnym.
U kobiet przechodzących przekwitanie sprawdza się także poziom estrogenów, a szczególnie estradiolu, którego wynik pokazuje czy jajniki nadal funkcjonują. To badanie można wykonać w jakimkolwiek dniu.
Kiedy kobieta traci miesiączkę, często dochodzi do zachwiania w gospodarce hormonalnej związanej z pracą tarczycy. Hormony FT3 i FT4 mogą być rozregulowane i powodować nadczynność lub niedoczynność tarczycy, które komplikują dobrostan i wymagają leczenia.
Badania hormonalne w przypadku zaburzeń miesiączkowania
W zaburzeniach związanych z prawidłowym cyklem menstruacyjnym (czyli przy nieregularnych miesiączkach, występujących zbyt rzadko lub zbyt często) oznacza się stężenie estrogenów we krwi. To hormony, które ogólnie rzecz ujmując utrzymują ustrój kobiecy w dobrym zdrowiu: odpowiadają za właściwe funkcjonowanie jajników, chronią przed osteoporozą i miażdżycą. Poziom ten sprawdza się w drugim lub trzecim dniu cyklu miesiączkowego.
Drugim ważnym badaniem pomocnym przy szukaniu przyczyn nieregularnych menstruacji jest analiza progesteronu.
Lekarz może zlecić więcej badań, może też poprosić o powtórzenie ich nawet kilkakrotnie w czasie jednego cyklu owulacyjnego.
Z wynikami badań należy udać się do lekarza kierującego na badania.
Autor: Olga Tomaszewska
Czytaj też:
- Badania hormonalne: kiedy robić i jak wyglądają?
- Podstawowe badania krwi i ich normy
- Badania profilaktyczne – jakie warto zrobić i jak uzyskać skierowanie
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
