Lek na malarię - leki przeciwmalaryczne, tabletki, ceny
Autor: Piotr Brzózka
Lek na malarię spełnia dwie funkcje: zapobiega rozwojowi choroby, zastępując niejako szczepionkę, a także leczy, w sytuacji gdy nie udało się zapobiec zakażeniu. Jakie leki przeciwmalaryczne muszą przyjmować chorzy, kiedy wystarczą tabletki na malarię, a kiedy lekarstwo na malarię należy podać dożylnie?
Leki na malarię – kiedy podajemy
Leki na malarię podaje się w dwóch przypadkach: profilaktycznie i leczniczo. Co może mniej oczywiste, tabletki na malarię stosowane są w ramach tak zwanej chemioprofilaktyki malarii. W takiej sytuacji leki przeciwmalaryczne przyjmują osoby całkowicie zdrowe. Środki farmakologiczne mają zabezpieczać przed zarażeniem i rozwojem choroby w razie ukąszenia przez komara zakażonego zarodźcami malarii.
Tego typu tabletki na malarię spełniają więc de facto rolę szczepionki, co jest o tyle istotne, że szczepionka sensu stricto wciąż nie jest dostępna (dopiero w 2018 roku rusza pierwszy w historii program szczepień na malarię, ale testowany w jego ramach specyfik otrzymają jedynie dzieci w 3 afrykańskich krajach: Ghanie, Kenii i Malawi). Tabletki na malarię (m.in. prokwanil, doksycylina, chlorochina) należy zacząć przyjmować tuż przed wyjazdem, a następnie w tej samej dawce zażywać przez cały czas pobytu w tropikach oraz przez kilka tygodni po powrocie. Na tego typu zabezpieczeniach nie warto oszczędzać, tym bardziej że nie mówimy o dużych kosztach. Jeśli chodzi o leki przeciwmalaryczne, ceny mogą kształtować się na poziomie zaledwie kilkudziesięciu złotych.
Drugie zastosowanie leków na malarię jest bardziej oczywiste – to ratowanie zdrowia i życia w sytuacji, gdy nie udało się uniknąć zakażenia i choroba rozwija się w organizmie.
Sprawdź także: Malaria w Polsce - choroby przenoszone przez komary
Tabletki na malarię – terapia ACT
Leczenie choroby zazwyczaj polega na podaniu kombinacji leków na malarię, przy czym bardzo często jednym z nich jest artemizyna lub jej syntetyczne pochodne (arthemeter, dihydroartemisinin i artesunate), drugim zaś – wybrany lek z innej grupy. Tego typu terapia łączona nazywa się ACT (skrót od angielskiego Artemisinin-based Combination Therapy) i jest powszechnie stosowana w wielu krajach na świecie w walce z malarią. Warto podkreślić, że jest to terapia dojelitowa, w której stosowane są tabletki na malarię, bez konieczności przyjmowania zastrzyków (środki podawane dożylnie zarezerwowane są dla najcięższych przypadków, o czym więcej poniżej).
Zakład Epidemiologii i Medycyny Tropikalnej z Gdyni, powołując się na zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), podaje, że obecnie stosowane leki przeciwmalaryczne w terapii ACT to:
- artemeter/lumefantryna
- dihydroartemizynina/piperachina
- artezunat/amodiachina
- artezunat/sulfadoksyna-pirymetamina
- artezunat + meflochina
- artezunat + doksycyklina lub klinadamycyna
- atowakwon/prokwanil
- chinina + doksycyklina lub klindamycyna
- chlorochina + prymachina
Czytaj również: Szczepionka na malarię - cena. Profilaktyka malarii
Lekarstwo na malarię – kiedy wystarczą tabletki na malarię?
Włączenie konkretnego leku na malarię uzależnione jest między innymi od tego, który rodzaj zarodźca wywołał chorobę. Tabletki na malarię w ramach terapii ACT przyjmowane są co do zasady w stanach lżejszych, w związku z zakażeniem przez mniej zjadliwe odmiany zarodźca.
Jeśli do zakażenia dojdzie za sprawą najbardziej rozpowszechnionego zarodźca ruchliwego (Plasmodium vivax) stosuje się kombinację chlorochina + prymachina a jeśli zostaje stwierdzona odporność na chlorochinę, lekarz ordynuje zestaw dihydroartemizynina/piperachina lub artemeter/lumefantryna. Zakażenia, których źródłem jest zarodziec owalny (Plasmodium ovale) leczy się stosując chlorochinę z prymachiną, natomiast w przypadku zarodźca pasmowego (Plasmodium malariae) wystarczy sama chlorochina.
Zobacz: Tropikalny komar - repelenty, środek, preparat, spray
Lekarstwo na malarię – kiedy trzeba leczyć dożylnie
Gorzej sytuacja wygląda w przypadku zakażeń zarodźcem sierpowatym (Plasmodium falciparum), który jest w największym stopniu odporny na leki i który stanowi źródło najciężej odmiany malarii – w wyniku jej powikłań umiera około 20 procent chorych. Leczenie malarii wywołanej przez zarodziec sierpowaty bezwzględnie powinno się odbywać na oddziale intensywnej terapii w szpitalu i polegać na dożylnym podaniu wybranych leków przeciwmalarycznych. Podstawowy lek na malarię tego typu to artesunian, który ewentualnie można zastąpić substancją o nazwie artemeter lub chininą. Dodatkowo środki te powinny być wsparte przez tabletki na malarię należące do grupy ACT.
Warto wspomnieć, że według zaleceń Zakład Epidemiologii i Medycyny Tropikalnej, pacjenci pochodzący z krajów leżących poza strefą zagrożenia malarią, powinni każdorazowy być leczeni tak, jakby choroba miała najcięższą postać, niezależnie od jej objawów klinicznych. Wiąże się to z zakładaną niższą odpornością organizmu na tego typu zagrożenia, niż ma to miejsce w przypadku mieszkańców Afryki, Azji Południowej oraz międzyzwrotnikowych obszarów obu Ameryk.
Zobacz artykuł:
Choroby tropikalne - z wysypką, zakaźne, pasożytnicze
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
