Tabletki na malarię - na komary, cena, skutki uboczne
Autor: Piotr Brzózka
Tabletki na malarię, wobec braku szczepionki, pełnią kluczową rolę w profilaktyce tej śmiertelnie niebezpiecznej choroby. Tabletki na komary, a właściwie przenoszone przez nie zarodźce wywołujące malarię, należy zażywać przed, w trakcie, a także po powrocie z krajów tropikalnych. Ale uwaga: oprócz działania zabezpieczającego przed chorobą, mają też tabletki na malarię skutki uboczne - w szczególności niedostępna w Polsce meflochina.
Tabletki na malarię – po co?
Tabletki na malarię to środki farmakologiczne wykorzystywane w dwóch celach. Jednym z nich jest oczywiście leczenie malarii, drugim natomiast – działanie profilaktyczne. I właśnie na profilaktyce malarii skupimy teraz naszą uwagę.
W tzw. chemioprofilaktyce malarii stosuje się kilka typów leków o zróżnicowanym charakterze i nieco odmiennym działaniu oraz przeciwwskazaniach. Ich zadaniem jest niedopuszczenie do zakażenia lub rozwoju najcięższych form malarii w przypadku kontaktu z komarem przenoszącym chorobę. Tego typu tabletki na malarię spełniają więc rolę podobną do szczepionki – a warto przypomnieć, że szczepionka jako taka dla podróżnych z Europy i większości mieszkańców obszarów tropikalnych wciąż nie jest dostępna.
Czytaj więcej: Lek na malarię - leki przeciwmalaryczne, tabletki, ceny
Tabletki na malarię - jakie?
Jako profilaktyczne tabletki na malarię stosuje się obecnie kilka typów leków.
- Tabletki przeciw malarii pierwszego rzutu
- Doksycyklina
- Chlorochina
- Meflochina
- Leki przeciw malarii drugiego rzutu
- Prymachina
- Chlorochina + prokwanil
- Atowakwon + prokwanil
Tabletki na malarię – doksycyklina
Doksycyklina jest antybiotykiem tetracyklinowym o działaniu bakteriostatycznym. Doksycyklina blokuje syntezę białka, zwiększa skuteczność reakcji systemu immunologicznego. Antybiotyk ten jest na tyle uniwersalny, że znajduje dziesiątki zastosowań, od leczenia chorób wenerycznych, po zapalanie płuc. Co jednak najważniejsze, sprawdza się też doksycyklina jako tabletki na malarię. Co więcej, doksycyklina jest zalecana w celu ochrony przed najniebezpieczniejszą postacią malarii, wywoływaną przez zarodźce sierpowate (Plasmodium falciparum)
Doksycyklina sprzedawana jest w kapsułkach 100 mg. Standardowe opakowanie to 10 kapsułek. W przypadku najkrótszego nawet wyjazdu w tropiki nabyć należy więc kilka opakowań. Doksycyklinę należy bowiem zacząć przyjmować 1-2 dni przed podróżą, a następnie codziennie w ciągu całego wyjazdu oraz 28 dni po powrocie. Dawkowanie: 100 mg (jedna kapsułka dziennie).
Tabletki na malarię z doksycyklina nie powinny być przyjmowane przez kobiety w ciąży oraz okresie laktacji, a także dzieci poniżej 8 roku życia oraz chorych na ciężką niewydolność wątroby.
Czytaj więcej: Doksycyklina a malaria - cena, bez recepty, dawkowanie
Tabletki przeciw malarii – chlorochina
Ponieważ wywołujące malarię zarodźce są pierwotniakami, nie dziwi, że w profilaktyce tej choroby zastosowanie znajduje też lek pierwotniakobójczy o nazwie chlorochina. Jest to zasada, która powoduje podwyższenie odczynu pH w organizmach pierwotniaków odpowiedzialnych za malarię. Chlorochina zlepia hemoglobinę z zaatakowanych przez pierwotniaki erytrocytów (krwinek czerwonych) człowieka.
Tabletki przeciw malarii z chlorochiną przyjmujemy 1 raz tygodniowo w dawce 250 mg. Podobnie jak w przypadku doksycykliny, tego typu tabletki na malarię również zaczynamy brać przed wyjazdem (tydzień przed) a następnie z częstotliwością co 7 dni – w trakcie wyjazdu oraz 4 tygodnie po powrocie. Przeciwwskazania, jeśli chodzi o tabletki przeciw malarii z chlorochiną to choroby oczu (m.in. zmiany w siatkówce), łuszczyca, poważne zaburzenia układu trawiennego.
Tabletki na malarię z chlorochiną zachowują skuteczność w przypadku zakażeń wywołanych przez zarodźce ruchliwe, owalne i pasmowe, mogą jednak nie zadziałać w przypadku odpornych na tę substancję zarodźców sierpowatych.
Tabletki na malarię – meflochina
Meflochina jest organicznym związkiem chemicznym, stosowanym w profilaktyce oraz leczeniu malarii. W Polsce meflochina nie jest dopuszczona do obrotu, może jednak zostać legalnie sprowadzona zza granicy w ramach importu celowego, za zgodą Ministerstwa Zdrowia na życzenie osoby wybierającej się do krajów tropikalnych.
Zażywanie tabletek na malarię z meflochiną należy zacząć 1 lub 2 tygodnie przed wyjazdem w rejony objęte zagrożeniem malarycznym. Kolejne dawki przyjmujemy w odstępach 7 dniowych w czasie wyjazdu oraz przez 4 tygodnie po powrocie.
Uwaga: w kontekście tabletek na malarię z meflochiną stosunkowo często mówi się o niepożądanych skutkach ubocznych. Jakich?
Sprawdź: Choroby tropikalne - instytut, szpital, poradnia, lekarz
Tabletki na malarię – skutki uboczne
Znany, choć kontrowersyjny, podróżnik Wojciech Cejrowski w jednym ze swoich programów, zapytany jak zabezpieczyć się przed malarią, stwierdził, że w ramach profilaktyki od 30 lat zawierza swój los moskitierom oraz tak zwanym repelentom, czyli środkom odstraszającym komary w aerozolu, kremie lub żelu do stosowania na odsłonięte partie ciała. Jeśli jednak chodzi o wszelkiego rodzaju tabletki na malarię, Cejrowski orzekł, że on ich unika, a to z racji skutków ubocznych, takich jak choćby halucynacje.
Wspomniane wyżej skutki uboczne tabletek na malarię z meflochiną najczęściej dotyczą zaburzeń o podłożu psychicznym, dlatego nie zaleca się ich stosowania w szczególności osobom cierpiącym na depresję. O tabletkach na malarię z meflochiną zrobiło się głośno w 2015 roku, gdy brytyjski Independent napisał o przeszło 1000 żołnierzy, którzy skończyli w szpitalach i przychodniach psychiatrycznych po przyjęciu meflochiny przed wyjazdem na misję zagraniczną (dane z lat 2008-15).
Inne tabletki na malarię aż tak silnych skutków ubocznych zazwyczaj nie mają, ale należy wiedzieć, że przyjmowanie chlorochiny może się skończyć dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi oraz bólem głowy, pobudzeniem psychicznym, zaburzeniami akomodacji oka, uszkodzeniem siatkówki czy zanikiem nerwu wzrokowego. W przypadku doksycykliny, lista skutków ubocznych obejmuje takie reakcje, jak nudności, wymioty, biegunki, ból brzucha i głowy, zawroty głowy i szumy w uszach, niedokrwistość hemolityczna, małopłytkowość.
Tabletki na malarię – cena
Ile kosztują tabletki na malarię? Cena zależy od substancji czynnej i wielkości opakowania. Popularny lek z chlorochiną kosztuje od ok. 6 do 20 zł za opakowanie 30 sztuk (30 x 250mg). Doksycyklina kosztuje zazwyczaj poniżej 10 złotych, ale mówimy w tym przypadku o opakowaniu zawierającym 10 sztuk (10 x 100 mg). Lek ten należy brać codziennie, również przez miesiąc po powrocie, dlatego realnie rzecz ujmując potrzebować będziemy kilka opakowań.
Osoby poszukujące doksycykliny w Internecie mogą się niekiedy natknąć na zdecydowanie wyższe ceny oferowane przez niektóre apteki. Dlaczego? Doksycyklina jest antybiotykiem stosowanym także w leczeniu chorób wenerycznych. Wiele osób wstydzi się z tego typu dolegliwościami chodzić do lekarza. Naprzeciw wychodzą apteki internetowe – współpracujący z nimi lekarze wystawiają recepty on-line bez konieczności bezpośredniego kontaktu. Co oczywiście kosztuje, mniej więcej tyle, ile standardowa prywatna wizyta w gabinecie lekarskim. A zatem cena za doksycyklinę na poziomie około 150 zł uwzględnia koszt nabycia leku a także konsultacji lekarskiej i wystawienia recepty.
Zobacz: Malaria - leczenie w Polsce, leki przeciwmalaryczne
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
