Przyczyny opóźnienia okresu po 40-tce
Autor: Paulina Szczerkowska
Opóźnienie miesiączki nigdy nie jest zjawiskiem normalnym, chyba, że mamy do czynienia z ciążą. W innych przypadkach można się doszukiwać przyczyn w zaburzeniach hormonalnych, zaburzeniach układu płciowego i zmianach w obrębie macicy. Każda z tych przyczyn wymaga dokładnego zdiagnozowania i leczenia.
Kiedy spóźnia się okres kobieta najczęściej podejrzewa, że jest w ciąży. Dlatego wykonanie prostego domowego testu ciążowego pozwoli rozwiać te wątpliwości. Jeśli jednak test wyszedł negatywnie, sprawa nie jest już taka prosta.
U kobiety po 40-tce może być wiele przyczyn opóźnienia okresu. Od całkiem niewinnych, jak nadmierna aktywność fizyczna, stres, nagły spadek wagi, do poważniejszych zmian, jakie zachodzą w jej organizmie w czasie przekwitania czy rozwoju groźnych chorób. Dlatego każde zatrzymanie miesiączki powinno zostać zgłoszone lekarzowi.
Zobacz: Kalkulator miesiączki - jak obliczyć cykl miesiączkowy?
Przyczyny opóźnienia okresu - premenopauza
Opóźnienie miesiączki u kobiety po 40. roku życia może wynikać z rozpoczynającej się premenopauzy. To okres poprzedzający menopauzę, w którym pojawiają się pierwsze zaburzeniem poziomu żeńskich hormonów płciowych – estrogenów i progesteronu. Kobieta zaczyna obserwować, że miesiączki stają się nieregularne. U niektórych pań mogą pojawić się krótsze i mniej obfite krwawienia, u innych wręcz przeciwnie krwawienie będzie dłuższe i obfitsze niż do tej pory. Mogą wystąpić także plamienia w środku cyklu.
Z badań wynika, że średni czas premenopauzy to około 4 lata, choć są kobiety, u których trwa to 10 lat. Zważywszy na to, że Polski statystycznie mają menopauzę (czyli ostatnia miesiączkę, po której przez 12 miesięcy nie następuje miesięczne krwawienie) w wieku 45-55 lat, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że premenopauza jest przyczyną opóźnienia okresu. Warto przy tej okazji zaobserwować, czy nie pojawiają się też inne objawy wskazujące na stopniowe wygasanie pracy jajników. W tym samym czasie mogą się pojawić takie objawy jak:
- zwolnienie przemiany materii i przybieranie na wadze,
- pogorszenie się kondycji skóry, włosów i paznokci,
- spadek nawilżenia skóry,
- uderzenia gorąca,
- nocne poty,
- wahania nastroju,
- kłopoty z koncentracją,
- suchość pochwy,
- częste oddawanie moczu.
Sprawdź: Jak wywołać okres – tabletki, luteina, domowe sposoby
Opóźnienie miesiączki – przedwczesna menopauza
Nie można wykluczyć, że brak miesiączki u kobiet przed 40. rokiem życia jest symptomem przedwczesnego wygaszenia pracy jajników. Ten trudny problem, który wiąże się z brakiem owulacji i niskim poziomem estrogenów (hipoestrogenizm) dotyczy ok. 1 proc. kobiet w Polsce. Do końca nie wiadomo jakie mogą być przyczyny tego schorzenia, podejrzewa się, że wpływ na przedwczesną menopauzę mają: uwarunkowania genetyczne, enzymatyczne, infekcyjne, uboczne działania niektórych leków. Na szczęście można leczyć przedwczesną menopauzę przywracając miesiączkę oraz owulację. Podaje się w tym celu estrogeny.
Przyczyny opóźnienia miesiączki po 40 – ciąża
Przyczyny opóźnienia miesiączki mogą wiązać się z aktywnością seksualną kobiety, zwłaszcza jeśli nie używa ona skutecznych środków antykoncepcyjnych. Niestety zdarza się tak, że kobieta, u której okres nie pojawia się przez pewien czas, myśli, że całkowicie wygasła już praca jej jajników i że nie jest już płodna. Choć wraz z wiekiem wzrasta poziom tzw. markera rezerwy jajnikowej i odsetek cykli bezowulacyjnych, to po 40. roku życia ciąża nadal jest możliwa.
Dlatego kobieta w okresie premenopauzy, która nie planuje potomstwa, a prowadzi aktywne życie seksualne, musi zadbać o odpowiednią antykoncepcję (np. tabletki antykoncepcyjne czy plastry antykoncepcyjne).
Standardowo przyjmuje się, że środki zapobiegające powstaniu ciąży powinny być stosowane przez kobietę do czasu, gdy po ukończeniu 50. roku życia przez rok nie będzie ona miała miesiączki.
Czytaj również: Opóźnienie okresu - tabletki, sposoby, witamina C, lek
Opóźnienie okresu przez stres
75 procent kobiet w wieku pokołomenopauzalnym zgłaszających się lekarzy ginekologów z powodu opóźnienia okresu ma zaburzenia funkcjonowania osi podwzgórze-przysadka-jajnik. Stres jest jednym z czynników, które mają ogromny wpływ na powstawanie tych zaburzeń. U kobiet takich dochodzi do podwyższenia stężenia hormonów odpowiedzialnych za regulację czynności nadnerczy (CRH, ACTH) oraz kortyzolu. A zbyt wysoki poziom kortyzolu hamuje działanie progesteronu, przez co kobieta nie tylko ma zaburzone cykle miesiączkowe, ale także często zmaga się z przykrymi objawami zespołu napięcia międzymiesiączkowego.
Stres powoduje także, że w organizmie kobiety może wzrosnąć także poziom stężenia prolaktyny, do zatrzymania miesiączki może dojść, jeśli jej poziom wynosi powyżej 50 ng/ml.
Pomocne w przywracaniu miesiączki u pacjentki, która ma zaburzenia cyklu w wyniku stresu jest skierowanie jej na terapię, która pozwala zredukować napięcie i lepiej radzić sobie z obciążeniami psychicznymi. Po kilku miesiącach takiej terapii najczęściej miesiączka wraca samoistnie, jeśli nie trzeba zastosować leczenia hormonalnego.
Czytaj więcej: Stres a okres - czy stres może opóźnić miesiączkę i o ile?
Inne powody opóźnienia okresu
Bardzo często zaburzenia miesiączkowania po 40-tce wynikają z nieprawidłowej pracy tarczycy. Hormony tarczycy współdziałają z estrogenami i progesteronem w utrzymaniu prawidłowej czynności macicy. U kobiet z nadczynnością tarczycy obserwuje się zwiększenie stężenia estradiolu, czemu towarzyszą zaburzenia miesiączkowania. Zaburzenia okresu pojawiają się również przy niedoczynności tarczycy i spadku stężenia estradiolu.
Przyczyną braku miesiączki mogą być również inne groźne choroby układu płciowego. Czasem to sygnał, że kobieta cierpi na raka szyjki macicy lub nowotwór jajników. Zaburzenia miesiączkowania mogą wynikać również z:
- endometriozy,
- zespołu policystycznych jajników,
- mięśniaków macicy,
- polipów,
- torbieli jajnika,
- nadżerek,
- cukrzycy,
- chorób nerek.
Opóźnienie miesiączki – diagnostyka
I właśnie z powodu ryzyka wystąpienia tych chorób nie wolno lekceważyć zaburzeń miesiączkowania. W trakcie wizyt lekarz przeprowadzi z pacjentką dokładny wywiad, badanie ginekologiczne i skieruje na dodatkowe badania, w tym między innymi: USG jajników, badanie nadnerczy, badanie poziomu hormonów: estradiolu, testosteronu, LH, FSH i prolaktyny. badanie poziomu tarczycy.
Potrzebne może okazać również wykonanie testu progesteronowego, testu estroprogesteronowego, testu z gonadoliberyną czy testu z klomifenem. Testy te pozwolą odpowiedzieć na pytanie, gdzie leży przyczyna opóźnienia miesiączki. Czy jest ona związana z zaburzeniem osi podwzgórzowo-przysadkowych, czy zaburzeniami pracy jajników. Pamiętajmy też, że brak krwawienia może wynikać z przyczyn macicznych np. nieprawidłowości błony śluzowej, wad wrodzonych lub nabytych.
Czytaj także: Tabletki na wywołanie okresu - bez recepty, a ciąża
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
