Zapalenie pęcherza leczy się za pomocą antybiotyków, chemioterapeutyków a także preparatów ziołowych. Które z nich wybrać? Kiedy należy zastosować antybiotyk na zapalenie pęcherza a kiedy wystarczającym panaceum okaże się żurawina?
Zapalenie pęcherza moczowego jest chorobą o umiarkowanie uciążliwym przebiegu, ale ze względu na możliwość wystąpienia powikłań i dalszych wewnętrznych zakażeń – wymagającą leczenia. Główną przyczyną schorzenia są zakażenia pałeczkami okrężnicy (Escherichia coli) a także innymi bakteriami jelitowymi przedostającym się z okolic odbytu do dróg moczowych. Oznacza to, że leki na zapalenie pęcherza wykazywać się muszą przede wszystkim silnym działaniem przeciwbakteryjnym. Paleta dostępnych środków o tego typu właściwościach jest bogata. Wymienić wśród nich można:
antybiotyki, w szczególności z grupy penicylin, dostępne wyłącznie na receptę;
chemioterapeutyki – leki w pełni syntetyczne, o działaniu zbliżonym do antybiotyków, w większości także sprzedawane z przepisu lekarza, ale też niekiedy dostępne bez recepty;
leki ziołowe, oparte o działanie naturalnych ekstraktów roślinnych, przede wszystkim z żurawiny.
Które leki na zapalenie pęcherza moczowego wykazują największą skuteczność? Jak działają i czym się charakteryzują poszczególne grupy farmaceutyków? Które z nich wybrać?
W lekko- i średnio zaawansowanych stadiach rozwoju choroby, stosuje się leki na zapalenie pęcherza należące do grupy tak zwanych chemioterapeutyków. Są to środki o działaniu zbliżonym do antybiotyków, lecz nieco słabsze, a przede wszystkim – wyprodukowane z syntetycznych składników. Należą do nich między innymi:
trimetoprim – pochodna diaminopirymidyny, substancja o działaniu bakteriostatycznym;
furagina - pochodna nitrofuranu, stosowana jako lek przeciwbakteryjny;
nitroksolina – o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybiczym.
Tabletki na zapalenie pęcherza z grupy chemioterapeutyków celują wprost w bakterie wywołujące zakażenie. Dobrym przykładem jest trimetoprim. Jest to inhibitor reduktazy kwasu dihydrofoliowego, wykazujący silne działanie bakteriostatyczne. Działa bakteriostatycznie - hamuje rozwój komórek bakterii i zapobiega namnażaniu się ich. Trimetoprim blokuje proces przekształcania się kwasu dihydrofoliowego w tetrahydrofoliowy, co uniemożliwia syntezę kwasów nukleinowych, niezbędnych do wzrostu komórek. Lek zalecany jest w leczeniu zakażenia dróg moczowych powodowanego przez wrażliwe szczepy Escherichia coli, Proteus mirabilis, Enterobacter spp. oraz gronkowce koagulazoujemne, w tym Staphylococcus saprophyticus. Niestety często używany może przyczynić się do antybiokoodporności, co oznacza, że bakterie uodporniają się na ten lek i może on już nie działać prawidłowo.
Chemioterapeutyki, takie jak trimetoprim, należy stosować u kobiet przez 3 dni w dawce 200 mg dwa razy na dobę, a u mężczyzn 200mg dwa razy dziennie przez 7 dni. Szczegóły dawkowania należy uzgodnić z lekarzem wypisującym receptę. Różnica w długości terapii u obu płci jest związana z budową anatomiczną, a konkretnie długością cewki moczowej. Pamiętajmy, że jeśli problem zapalenia pęcherza jest dla nas kwestią wstydliwą, konsultację medyczną można odbyć także przez Internet, korzystając z dobrodziejstw tak zwanej telemedycyny.
Uwaga: chemioterapeutyki, takie jak trimetoprim, nie są przeznaczone do stosowania u dzieci poniżej szóstego roku życia, nie powinno się też ich przyjmować w okresie ciąży i laktacji.
W przypadkach poważniejszych, długotrwałych i niepoddających się leczeniu chemioterapeutykami, konieczne może być wdrożenie antybiotykoterapii. Powszechnie wykorzystywane antybiotyki na zapalenie pęcherza, to:
amoksycylina - półsyntetyczna penicylina, przypominająca w działaniu ampicylinę. Powoduje zatrzymanie budowy ścian komórkowych bakterii. Stosowana na ostre zapalenie pęcherza moczowego, ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek oraz bezobjawowy bakteriomocz w czasie ciąży;
fosfomycyna - syntetyczny lek, pochodna kwasu fosfonowego, o silnym działaniu antybakteryjnym. Wykorzystywana w leczeniu zapalenia pęcherza moczowego oraz obfitego bezobjawowego bakteriomoczu. W aptekach dostępny jest także antybiotyk w proszku wykorzystujący połączone działanie fosfomycyny oraz trometamolu. W odróżnieniu od innych tego typu leków, w całym procesie leczenia wymaga on zastosowania jednej tylko dawki;
cefaleksyna - półsyntetyczny antybiotyk z grupy cefalosporynyn. Skuteczny przeciwko pałeczkom okrężnicy, używany w przypadku większości zakażeń układu moczowego oraz na ostre zapalenie gruczołu krokowego.
Większość spośród wyżej wymienionych leków, w tym wszystkie antybiotyki, dostępna jest na receptę. Z przepisu lekarza wydawane są też chemioterapeutyki, takie jak trimetoprim, i nitroksolina. Wyjątek w tej grupie stanowi furagina (furazydyna) – środek hamujący namnażanie się bakterii, który nabyć można bez recepty. Lek ten blokuje syntezę białek bakterii a także niszczy ich DNA. Należy jednak pamiętać, że furagina jest lekiem stosunkowo słabym i jako taka może być stosowana jedynie w leczeniu krótkotrwałych, lekkich i niepowikłanych zapaleń pęcherza.
Choć w przypadku wielu innych infekcji preparaty ziołowe traktowane są przez lekarzy wyłącznie w kategoriach środków wspomagających, nieco inaczej rzecz wygląda, jeśli chodzi o leczenie chorób dróg moczowych. Powszechnie stosowane zioła na zapalenia pęcherza, czyli ekstrakt z żurawiny, uznawane są nie tylko przez zwolenników medycyny naturalnej. Udowodnione działanie żurawiny opiera się przede wszystkim na właściwościach zawartych w jej składzie proantocyjanidów. Są to substancje, które uniemożliwiają bakteriom zagnieżdżanie się w drogach moczowych. Dodatkowo, dzięki obecności witaminy C, żurawina obniża pH moczu i przyspiesza wydalanie bakterii.
Subskrybuj newsletter Dimedic i otrzymuj najciekawsze informacje oraz aktualne oferty. W mailu powitalnym otrzymasz e-book na temat menopauzy.
