Zespół lęku uogólnionego - objawy i leczenie. Jakie leki?

Dodano: 26-02-2020 | Aktualizacja: 22-02-2024
Autor: Joanna Woźniak
capsule Konsultacja z e-receptą internal Lek. rodzinny specialist Specjalista

Zespół lęku uogólnionego należy do zaburzeń lękowych o podłożu nerwicowym. Zaburzenia lękowe są jednymi z najczęściej diagnozowanych schorzeń natury psychicznej. Szacuje się, że dotyczą 15-20 proc. populacji. Sprawdź, jak objawiają się zaburzenia lękowe uogólnione oraz jak należy je leczyć – środkami farmakologicznymi czy psychoterapią?

Zespół lęku uogólnionego w ICD-10

Zespół lęku uogólnionego należy do grupy zaburzeń psychicznych sklasyfikowanych w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 jako „Zaburzenia nerwicowe, związane ze stresem i pod postacią somatyczną”. ICD-10 zaburzenia lękowe sensu stricte dzieli się na dwie podstawowe grupy:

  • zaburzenia lękowe w postaci fobii (F40), takie jak: agorafobia, fobie społeczne, izolowane postaci fobii,
  • inne zaburzenia lękowe (F41), do których zaliczają się: zaburzenia lękowe z napadami lęku, czyli epizodyczny lęk napadowy, zaburzenia lękowe uogólnione, zaburzenia depresyjne i lękowe mieszane.

Jednakże stany lękowe występują także w innych zaburzenia nerwicowych, takich jak:

  • zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, dawniej nerwica natręctw (F42): z przewagą myśli, z przewagą czynności, mieszane,
  • reakcja na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne (F43), gdzie wymienia się: ostrą reakcję na stres, zaburzenia stresowe pourazowe (PTSD), zaburzenia adaptacyjne,
  • zaburzenia dysocjacyjne (konwersyjne) (F44), do których należy: amnezja, fuga, stupor, trans, zaburzenia ruchu oraz czucia, drgawki, zespół Gansera,
  • zaburzenia występujące pod postacią somatyczną (F45), m.in.: zaburzenia somatyzacyjne, zaburzenia hipochondryczne, zaburzenia autonomiczne (hiperwentylacja),
  • inne zaburzenia nerwicowe (F48), m.in.: neurastenia, zespół zmęczenia, zespół depersonalizacji-derealizacji.

Zaburzenia lękowe uogólnione

Zaburzenia lękowe uogólnione należy rozumień jako stałe uczucie niepokoju i zagrożenia, a także ciągłe zamartwianie się bez uchwytnej przyczyny. W odróżnieniu od epizodycznego lęku napadowego, który pojawia się nagle i trwa zazwyczaj kilka minut, zespól lęku uogólnionego ma charakter przewlekły. Diagnozuje się go u pacjentów odczuwających niepokój i zagrożenie przez ponad 6 miesięcy.

Etiologia zaburzeń lękowych jest bardzo zróżnicowana. Przyczyn odczuwania lęku bez wyraźnego bodźca lub nieadekwatnego do bodźca zewnętrznego poszukuje się w:

  • uwarunkowania genetycznych,
  • czynnikach środowiskowych,
  • zaburzeniach w tworze siatkowatym, układzie limbicznym, podwzgórzowo-przysadkowy lub hormonalnym.

Zaburzenia lękowe uogólnione należy różnicować z wszystkimi chorobami somatycznymi, które mogą objawiać się wzmożonym odczuwaniem lęku. Do takich chorób zaliczają się między innymi: nadczynność tarczycy, hipoglikemia, zaburzenia rytmu serca, zatorowość płucna, POChP.

Lęk uogólniony – objawy towarzyszące

W zespole lęku uogólnionego zazwyczaj występują objawy towarzyszące, które ułatwiają rozpoznanie. Należą do nich:

  • zaburzenia snu,
  • problemy z koncentracją,
  • drażliwość,
  • zaburzenia pamięci,
  • zmęczenie,
  • niepokój ruchowy,
  • wzmożone napięcie mięśni,
  • wzmożona reakcja na zaskoczenie, hałas etc.,
  • zaburzenia wegetatywne, takie jak: tachykardia, kołatania serca, suchość w ustach, rozstrój żołądka, pocenie się, blada lub zaczerwieniona cera.

Uogólnione zaburzenia lękowe a inne choroby

Uogólnione zaburzenia lękowe często współwystępują z innymi schorzeniami natury psychicznej. Do najczęstszych chorób towarzyszących należą:

Izolowany zespół lęku uogólnionego stanowi 10-26 proc. przypadków.

Leczenie zespołu lęku uogólnionego

Leczeniem zespołu lęku uogólnionego powinien zająć się psychoterapeuta, który pomoże odkryć pacjentowi przyczynę zaburzeń lękowych, a także wypracuje metody radzenia sobie z nimi. Wskazana jest psychoterapia w nurcie poznawczo-behawioralnym, ukierunkowana na zmianę zachowania związanego z lękiem oraz poznanie i przekształcenie przekonań wywołujących lęk.

Często na początku psychoterapii, lekarz psychiatra wprowadza leczenie wspomagające środkami farmakologicznymi na receptę. Zastosowanie znajdują przede wszystkim benzodiazepiny, jednakże należy stosować je krótkotrwale ze względu na wysokie ryzyko uzależnienia. Ponadto stosowane długotrwale mogą wywoływać silne napady lęku.

W terapii zespołu lęku uogólnione stosuje się także:

  • leki przeciwdepresyjne, głównie selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny, ale także inhibitory monoaminooksydazy,
  • buspiron, należący do grupy azapironów,
  • leki przeciwhistaminowe,
  • neuroleptyki,
  • ß-blokery.

Czytaj też:



Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
 

Bibliografia do artykułu

  • Jacek Stasiuk, Anna Burkiewicz, Dariusz Kozłowski, Zbigniew Afeltowicz, Zaburzenie lękowe uogólnione – rozpoznawanie, objawy oraz leczenie farmakologiczne, Geriatria 2014; 8: 264-267
  • Anna Nitka-Siemińska, Zaburzenia lękowe - charakterystyka i zasady leczenia, Forum Medycyny Rodzinnej 2014, tom 8, nr 1, 37–43
  • http://a.umed.pl/psychiatria/dydaktyka/2016/Zaburzenia%20lekowe.pdf
  • https://icd.who.int/browse10/2016/en#/F40-F48
Zobacz więcej
Nasz lekarz zadzwoni do Ciebie kiedy Ty chcesz! Potrzebujesz pomocy lekarskiej?
Rozpocznij konsultację