Niepokój - jak pokonać wewnętrzny i ciągły brak spokoju?

Niepokój, lęk, strach - na gruncie naukowym te pojęcia są rozróżniane, natomiast w potocznym rozumieniu traktujemy je jako synonimy. Czym się różni niepokój od lęku i strachu? Co oznacza wewnętrzny niepokój, a także jak można go pokonać?

Niepokój

Niepokój, lęk, strach – czym się różnią? Na gruncie naukowych te pojęcia są rozróżniane, natomiast w potocznym rozumieniu traktujemy je jako synonimy. Zagadnienia lęku, strachu tudzież niepokoju są przedmiotem zainteresowania filozofii, psychologii, socjologii, teologii, a także historii, biologii czy nawet ekonomii. Naukowcy zajmujący się tymi zagadnieniami wprowadzają liczne dystynkcje pojęciowe.

Tymczasem Słownik języka polskiego w ten sposób wyjaśnia, czym jest lęk: uczucie trwogi, obawy przed czymś, zaś w ujęciu psychologicznym - strach występujący bez wyraźnych przyczyn. Z kolei strach jest definiowany jako niepokój wywołany przez niebezpieczeństwo lub rzecz nieznaną, która wydaje się groźna. Natomiast niepokój określa się jako stan psychiczny charakteryzujący się silnym napięciem, brakiem spokoju, równowagi.

Wikipedia opisuje niepokój jako stan emocjonalny charakteryzujący się poczuciem braku bezpieczeństwa. Wprowadza rozróżnienie pomiędzy lękiem, a niepokojem, podając, że lękowi zawsze towarzyszą takie zmiany fizjologiczne, jak duszność, przyspieszony puls etc. Lęk w internetowej encyklopedii widnieje jako nieprzyjemny stan emocjonalny związany z przewidywaniem nadchodzącego z zewnątrz lub pochodzącego z wewnątrz organizmu niebezpieczeństwa, objawiający się jako niepokój, uczucie napięcia, skrępowania, zagrożenia. W wyjaśnieniu podanym przez Wikipedię strach jest stanem silnego emocjonalnego napięcia, pojawiającym się w sytuacjach realnego zagrożenia, mającym swe źródło w instynkcie przetrwania.

Na podstawie powyższych definicji można wysnuć wniosek, że strach jest spowodowany realnymi czynnikami zewnętrznymi, zaś lęk – wewnętrznymi, zwykle irracjonalnymi. Niepokój natomiast mogą wywoływać zarówno czynniki zewnątrz, jak i wewnątrz.

Wewnętrzny niepokój

Wewnętrzny niepokój można zatem traktować jako stan emocjonalny zbliżony do lęku, jednakże nieprowadzący do występowania takich objawów, jak duszność, pocenie się, przyspieszony puls.

Na gruncie psychologii pojęcia są często ze sobą utożsamiane, ewentualnie lęk traktuje się jako pogłębiony stan niepokoju, będący podłożem zaburzeń lękowych (nerwicowych). Zaburzenia lękowe są jednymi z najczęściej diagnozowanych schorzeń natury psychicznej. Szacuje się, że dotyczą 15-20 proc. populacji.

Ciągły niepokój

Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 wyróżnia dwie podstawowe grupy zaburzeń lękowych:

• zaburzenia lękowe w postaci fobii, do których zaliczają się: agorafobie, fobie społeczne, izolowane postaci fobii;
• inne zaburzenia lękowe, takie jak: zaburzenia lękowe z napadami lęku (epizodyczny lęk napadowy), zaburzenia lękowe uogólnione, zaburzenia depresyjne i lękowe mieszane.

Zaburzenia lękowe uogólnione to odczuwanie przez pacjenta ciągłego niepokoju, a także ciągłe zamartwianie się bez uchwytnej przyczyny. Przez ciągły niepokój rozumie się stan napięcia, zagrożenia, trwający powyżej 6 miesięcy.

Natomiast epizodyczne napady lęku, trwające zazwyczaj kilka minut, dają podstawy do zdiagnozowania u pacjenta tzw. zaburzeń lękowych z napadami lęku.

Niepokój społeczny

Osobnym zagadnieniem jest niepokój społeczny, będący jednym z kluczowych pojęć socjologicznych. Termin odnosi się w dużej mierze do radykalizacji nastrojów w społeczeństwie, związanej zazwyczaj z decyzjami politycznymi lub konkretnymi zjawiskami społecznymi. Niepokoju społecznego w tym znaczeniu nie należy mylić z lękiem dotyczącym sytuacji interpersonalnych, nazywanym na gruncie psychologii fobią społeczną.

Jak pokonać wewnętrzny niepokój?

Jak pokonać wewnętrzny niepokój? Leczeniem lęku, zarówno ciągłego, jak i epizodycznego, powinien zająć się psychoterapeuta, który pomoże odkryć pacjentowi przyczynę odczuwania wewnętrznego niepokoju, a także wypracuje metody radzenia sobie z nim. Wskazana jest psychoterapia w nurcie poznawczo-behawioralnym.

Jeśli lęk wpływa negatywnie na codzienne funkcjonowanie i dezorganizuje życie pacjenta, na początku psychoterapii zalecane jest leczenie środkami farmakologicznymi na receptę, najczęściej na zalecenie lekarza psychiatry. Stosuje się głównie benzodiazepiny, a także selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny.

W leczenia farmakologicznym zaburzeń lękowych zastosowanie znajdują także:

• buspiron, należący do grupy azapironów,
• leki przeciwhistaminowe,
• neuroleptyki,
• ß-blokery.

Czytaj też:

• Jak pomóc osobie z depresją i gdzie szukać wsparcia?
• Ciężka depresja, łagodna i umiarkowana - objawy i różnice
• Depresja sezonowa - test, objawy i leczenie zaburzenia

---

Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:

Lekarz psychiatra online

Lekarz rodzinny online

Lekarz internista

E-recepta online

---

Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.