Jakie hormony badać przy menopauzie. Objawy zaburzeń
Badania hormonalne powinny być wykonane u każdej kobiety w okresie okołomenopauzalnym. Pozwalają one potwierdzić lub wykluczyć nadchodzącą menopauzę. Nie zawsze da się to bowiem określić przekwitanie jedyne na podstawie objawów zewnętrznych.
Proces wygaszania aktywności jajników może trwać od trzech do nawet ośmiu lat. W tym czasie w organizmie kobiety stopniowo spada poziom żeńskich hormonów płciowych estrogenu i progesteronu. Nie odbywa się to niestety bez konsekwencji. Hormony odgrywają bowiem w naszym życiu bardzo ważną rolę, gdy zaczyna ich brakować zaburzeniu ulega nie tylko gospodarka hormonalna, ale dochodzi do rewolucji w pracy całego organizmu.
Czytaj: Fitoestrogeny - naturalne hormony w okresie menopauzy
Zaburzenia hormonalne - objawy
Oczywistą konsekwencją zaburzeń hormonalnych jest rozregulowanie cyklu miesiączkowego. Cykle są coraz krótsze, a krwawienia skąpe lub bardzo obfite. Miesiączka może pojawiać się co kilka miesięcy albo co dwa tygodnie. Czasem zatrzymanie miesiączki trwa 60 lub więcej dni.
Wpływ niedoborów hormonów na menopauzę objawia się także w inny sposób. Pojawiają się tzw. objawy wypadowe, czyli:
zimne poty
wahania nastroju
stany depresyjne
zaburzenia pamięci
zmęczenie
zawroty głowy
uczucie mrowienia palców
skoki ciśnienia tętniczego
problemy z przesuszoną skórą
Nie zawsze jednak po samych objawach można dokładnie określić, czy kobiet weszła w fazę przekwitania czy jeszcze nie. Odpowiedź na to pytanie ułatwią badania poziomu hormonów.
Jakie hormony zbadać przy menopauzie?
Najczęściej wykonuje się badanie hormonów przysadki mózgowej (hormon folikulotropowy i hormon luteotropowy) oraz hormonów jajników (estradiol i progesteron).
Poziom tych pierwszych hormonów oraz estradiolu najlepiej wykonać w 3-5 dniu cyklu miesiączkowego. Poziom progesteronu sprawdza się około 21. dnia cyklu.
Badania hormonalne - hormon folikulotropowy (FSH)
Hormon folikulotropowy jest produkowany przez przysadkę mózgową i ma ogromny wpływ na płodność nie tylko kobiety, ale także mężczyzny (wzmaga produkcję plemników). To on reguluje proces dojrzewania w jajnikach pęcherzyków Graafa. Jest jednym z najlepszych wskaźników okresu przekwitania, dlatego badania hormonalne w menopauzie nie mogą się obyć bez oznaczenia poziomu FSH. Jego wartość w surowicy lub moczu jest ściśle związana z cyklem miesiączkowym. Jego poziom wzrasta, kiedy kobieta wchodzi w okres okołomenopauzalny. Po menopauzie poziom tego hormonu wynosi zazwyczaj >30 IU/l.
Zobacz: Suchość pochwy objawem menopauzy - przyczyny i leczenie
Badania hormonalne - hormon luteotropowy (LH)
Innym ważnym dla określenia menopauzy hormonem przysadki mózgowej jest hormon luteotropowy, który spełnia bardzo istotną funkcję niezależnie od płci. U kobiet prowadzi do pękania pęcherzyków Graafa umożliwiając tym samym owulację oraz wpływa na uwalnianie progesteronu i estrogenów. U mężczyzn hormon ten aktywuje komórki śródmiąższowe, które odpowiadają za produkcję testosteronu.
Poziom tego hormonu w surowicy krwi lub moczu jest uzależniony od wieku i fazy cyklu, a jego poziom wzrasta w okresie przekwitania. Po okresie menopauzy wynosi zazwyczaj 42-188 IU/l.
Badania hormonalne - estradiol
Estradiol to sterydowy hormon płciowy, który wchodzi w skład estrogenów. Nic więc dziwnego, że kiedy w organizmie kobiety wraz z wiekiem spada poziom estrogenów, obniża się też poziom estradiolu. Spadek poziomu tego hormonu jest związany z licznymi niepożądanymi objawami charakterystycznymi dla okresu przekwitania. Estradiol odpowiada bowiem nie tylko za popęd seksualny, ale także dba o dobrą przemianę materii, tempo kostnienia chrząstek nasadowych kości długich, zwiększa ukrwienie serca, zmniejsza ciśnienie, ujędrnia skórę. W okresie menopauzy jego poziom wynosi po menopauzie
Ale niski poziom estradiolu, który reguluje popęd płciowy, nie zawsze świadczy o klimakterium. Może też wynikać z niepłodności, anoreksji, osteoporozy, czy zespołu policystycznych jajników.
Badania hormonalne - progesteron
Progesteron to bardzo ważny hormon płciowy wydzielany przez jajniki. To dzięki niemu możliwa jest implantacja zapłodnionego jaja w macicy i utrzymanie ciąży. Jeśli do ciąży nie dochodzi spada poziom tego hormonu i pojawia się krwawienie. W okresie menopauzy niedobór progesteronu jest odpowiedzialny za wahania nastroju, stany depresyjne, problemy z żyłami. Spadek poziomu progesteronu powoduje zatrzymanie wody w organizmie, stąd panie w okresie menopauzy skarżą się na to, że wyglądają grubo. W okresie menopauzy poziom progesteronu wynosi 0,07-1,25 ng/ml.
Inne badania w okresie menopauzy
Do innych ważnych hormonów, które wykazują jak w okresie menopauzy funkcjonuje układ endokrynologiczny zaliczamy hormony tarczycy: TSH, fT3 i fT4. Poza hormonalnymi badania warto także zrobić lipidogram i poznać wysokość dobrego i złego cholesterolu a także poziom trójglicerydów. Z uwagi na to, że wraz z wiekiem wzrasta ryzyko cukrzycy zalecane jest także badanie poziomu cukru we krwi. Poza tym koniecznością są regularne badania gęstości kości i ciśnienia krwi. Przed rozpoczęciem hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) lekarz zleca także próby wątrobowe i ocenia stan nerek.
Zobacz: Leki na menopauzę - skuteczne tabletki na klimakterium
Menopauza - brać hormony czy nie?
Pytanie to wydaje się być kluczowym dla kobiet w okresie okołomenopauzalnym. Hormonalna terapia zastępcza jest jak na razie najskuteczniejszym sposobem łagodzenia większości skutków ubocznych okresu przekwitania i jednocześnie profilaktyką chorób związanych ze starzeniem się organizmu kobiety. Lista zalet HTZ jest długa, u pań stosujących kurację hormonalną zmniejsza się ryzyko:
miażdżycy
zawału serca
udaru
choroby Alzheimera
raka jelita grubego
osteoporozy
nietrzymania moczu
uderzeń gorąca i potliwości
HTZ korzystnie wpływa również na koncentrację i pamięć, kobiety mają lepsze samopoczucie, są sprawniejsze intelektualnie i fizycznie, lepiej wygląda ich skóra, włosy. Łatwiej im kontrolować wagę i gospodarkę tłuszczową. Stosowanie hormonalnej terapii zastępczej poprawia nawilżenie pochwy, przez co ułatwia regularne współżycie i zwiększa ochotę na seks.
Niestety nie wszystkie kobiety mogą korzystać z HTZ, stosowanie syntetycznych hormonów w menopauzie nie jest możliwe, jeśli pacjenta cierpi na chorobę zakrzepowo-zatorową, ma niewyjaśnione zmiany w piersiach, miała czerniaka, raka sutka, szyjki macicy, ma niestabilną chorobę wieńcową.
Sprawdź: Domowe sposoby na menopauzę - naturalne leki i preparaty
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
