Faza folikularna – kiedy, co to jest, fsh, progesteron
Autor: Olga Tomaszewska
Faza folikularna to pierwszy z trzech etapów cyklu menstruacyjnego. Za jego początek uznaje się miesiączkę, natomiast koniec tej fazy stanowi jednocześnie początek owulacji, czyli najbardziej płodnego okresu w cyklu kobiecym. Najważniejszym hormonem produkowanym w tej fazie jest FSH, hormon folikulotropowy. Progesteron w tej fazie jest niski, zwyżkuje dopiero wtedy, kiedy następuje owulacja.
Faza folikularna – co to jest?
Faza folikularna to pierwsza faza cyklu menstruacyjnego. Rozpoczyna ją miesiączka (krwawienie menstruacyjne), a jej koniec wyznacza owulacja. Po fazie folikularnej ma miejsce etap owulacyjny, a następnie faza lutealna.
Co to jest faza folikularna? Jest to czas, w którym przedni płat przysadki mózgowej zaczyna wytwarzać całe pokłady hormonu folikulotropowego FSH, odpowiedzialnego za stymulację rozwoju pęcherzyków jajnikowych. Te ostatnie zaś wydzielają estrogen – hormon, dzięki któremu błona śluzowa macicy ulega pogrubieniu oraz powstają doskonałe warunki dla plemników (śluz w szyjce macicy jest obfity lecz nie lepki, a jego rozciągliwość ułatwia plemnikom drogę do komórki jajowej). Poza tym psychika kobiety staje się bardziej podatna na awanse zalotników. W tym okresie panie wyglądają też najatrakcyjniej, w porównaniu do innych faz cyklu.
Podsumowując faza folikularna to czas intensywnych przygotowań ciała kobiety do ewentualnej ciąży.
Faza folikularna – kiedy wypada w ciągu cyklu?
Faza folikularna następuje w organizmie w tym samym momencie, kiedy u kobiety rozpoczyna się menstruacja. Zatem pierwszy dzień miesiączki to także pierwszy dzień fazy folikularnej.
Zakłada się, że prawidłowy cykl miesiączkowy trwa 28 dni. Jeśli mamy do czynienia z kobietą regularnie miesiączkującą, będącą w okresie rozrodczym, faza folikularna trwa u niej około 14 dni. Oczywiście podana długość tej fazy jest szacunkowa i zależy od konkretnych czynników występujących wokół danej kobiety (m.in. czynników środowiskowych).
Po tym etapie następuje owulacja, podczas której kobieta jest najbardziej płodna w ciągu całego cyklu menstruacyjnego. Koniec fazy owulacyjnej to z kolei początek rozdziału lutealnego. Menstruacja kończy fazę lutealną, a rozpoczyna kolejne stadium folikularne.
Faza folikularna – co to jest FSH?
Etapem cyklu menstruacyjnego, który decyduje o rozpoczęciu starań o zajście w ciążę, jest faza folikularna. FSH, czyli hormon folikulotropowy, ma w tym okresie decydujące znaczenie.
Dzięki temu hormonowi pęcherzyki jajnikowe dojrzewają oraz wydzielany jest estrogen – inny hormon, opisany wcześniej, bardzo pomocny zarówno dla plemników, jak i dla endometrium.
Ojczyzną FSH jest przysadka mózgowa, która produkuje go do czasu osiągnięcia pełnej dojrzałości przez pęcherzyki jajnikowe. Kiedy to następuje – to one przejmują funkcję wytwarzania estrogenu. Rola przysadki w tym zakresie powoli jest wyciszana. Ostatecznie kończy się kiedy spośród pęcherzyków wyłoni się pęcherzyk dominujący, wytwarzający największą ilość estrogenu. W tym momencie cyklu miesiączkowego rozpoczyna się owulacja, wyznaczająca kres fazy folikularnej.
Hormon FSH – norma
Hormon folikulotropowy FSH w zależności od momentu cyklu menstruacyjnego, w którym jest kobieta, ma inne normy. Oto właściwe zakresy tego hormonu:
- Norma FSH dla fazy folikularnej wynosi 2,8 – 11,3 mlU/ml;
- Norma FSH dla fazy owulacyjnej wynosi 5,8 – 21,0 mlU/ml;
- Norma FSH dla fazy lutealnej wynosi 1,2 – 9,0 mlU/ml.
Natomiast w okresie menopauzy prawidłowe stężenie hormonu FSH to 21,7 – 153 mlU/ml.
Faza folikularna a progesteron
Jeżeli kobieta w trakcie cyklu menstruacyjnego nie zaszła w ciążę, to na początku fazy folikularnej obserwuje się spadek poziomu progesteronu. Wówczas na pierwszy plan wysuwają się estrogeny, które stopniowo zwyżkują.
Początek owulacji oznacza, że kończy się faza folikularna. Progesteron wtedy zaczyna rosnąć. Swoją szczytową formę osiąga w 7-8 dobie okresu owulacyjnego. Produkuje go ciałko żółte, powstałe z resztek po pęcherzyku jajnikowym.
Jeśli komórka jajowa nie zostanie zapłodniona, ciałko żółte zanika, a poziom progesteronu znowu maleje.
Wysoki progesteron w fazie folikularnej może oznaczać, że ten etap cyklu miesiączkowego został niewłaściwie wyliczony i mamy już do czynienia z owulacją, w której zauważa się nagły wzrost tego hormonu w organizmie kobiety.
Prawidłowe stężenie progesteronu w czasie folikularnym waha się między 0,28 – 0,72 ng/ml, natomiast w fazie okołoowulacyjnej powinien on wynosić 0,64 – 1,63 ng/ml.
Duży poziom progesteronu może mieć związek z m.in. niewydolnością wątroby, zaśniadem groniastym, guzami nadnercza, zespołem policystycznych jajników, czy guzami bądź torbielami jajników.
Sprawdź:
- Jak obliczyć dni płodne – kalkulator, nieregularne cykle
- Nieregularny okres – kalkulator, po porodzie, a ciąża
- Jak wywołać okres – tabletki, luteina, domowe sposoby
- Spóźniający się okres – ile może, przyczyny, jak wywołać?
- Brak okresu – wtórny, przyczyny, ból brzuch i jajników
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
