Jak ćwiczyć mięśnie Kegla? Ćwiczenia na nietrzymanie moczu
Autor: Piotr Brzózka
Jak ćwiczyć mięśnie Kegla? Gdzie znajdują się mięśnie dna miednicy? W jaki sposób można je zidentyfikować oraz zaktywizować? Jak wybrać i jak stosować kulki do ćwiczeń mięśni Kegla – dopochwowe i analne?
Ćwiczenia na nietrzymanie moczu
Prowadzone pod nadzorem fizjoterapeuty, a następnie samodzielnie, ćwiczenia na nietrzymanie moczu sprawdzają się w szczególności w przypadku wysiłkowej postaci tej dysfunkcji. Jest to najczęściej spotykana odmiana NTM, której istotą jest popuszczanie moczu w związku z aktywnością fizyczną, kasłaniem, kichaniem czy śmianiem się.
Główną przyczyną tego typu zaburzeń trzymania moczu jest osłabienie mięśni przepony moczowo-płciowej, znajdujących się na dnie miednicy, znanych jako „mięśnie Kegla”. Systematyczny trening tych struktur jest niezwykle trudny ze względu na problem z ich zlokalizowaniem, zwizualizowaniem i zaktywizowaniem.
Co więcej – choć ćwiczenia te są niezbędne, same w sobie nie są wystarczające do tego, by zwalczyć problem nietrzymania moczu (wymagają skojarzenia z innymi metodami terapii, w tym leczeniem zachowawczym, farmakologicznym lub operacyjnym). Właśnie dlatego wiele osób zniechęca się i zaprzestaje systematycznych treningów w ciągu najwyżej kilkunastu dni. To błąd, którego konsekwencją może być zaostrzenie objawów NTM.
Gdzie są mięśnie Kegla?
Pierwszym i podstawowym zadaniem jest ustalenie, gdzie są mięśnie Kegla. W istocie jest to jeden trójwarstwowy mięsień, który rozciąga się poprzecznie na dnie miednicy pomiędzy kością łonową z przodu ciała, a kością guziczną zlokalizowaną z tyłu. Mięśnie Kegla podtrzymują pęcherz, macicę oraz odbytnicę oraz otaczają ujścia cewki moczowej, pochwy i odbytnicy.
Sprawnie działające i silne mięśnie dna miednicy pozwalają w pełni kontrolować proces wydalania moczu (zarówno inicjowania jak też wstrzymywania). Z wiekiem jednak struktury te ulegają osłabieniu, co stanowi główną przyczynę tak wysiłkowego nietrzymania moczu. Mięśnie Kegla najczęściej tracą swoją siłę i elastyczność za sprawą takich czynników, jak:
- ogólne starzenie się organizmu,
- zmiany hormonalne w okresie menopauzy – spadek stężenia estrogenu,
- ciąża i poród uszkadzający krocze,
- wieloletnie przeciążenie pracą fizyczną,
- operacje narządów płciowych, moczowych oraz odbytnicy,
- schorzenia układu moczowo-płciowego.
Jak ćwiczyć mięśnie Kegla?
Mięśnie Kegla swoją zwyczajową nazwę zawdzięczają nazwisku amerykańskiego ginekologa Arnolda Kegla, który w latach czterdziestych XX wieku opracował zestaw ćwiczeń mających na celu wzmocnienie dna miednicy oraz uzyskanie pełnej kontroli nad znajdującymi się w tym miejscu strukturami. Zgodnie z jego zaleceniami, przed przystąpieniem do ćwiczeń, kluczowe jest odkrycie lokalizacji mięśni i nabranie ich świadomości. Zazwyczaj w tym celu zaleca się:
- w czasie wydalania wstrzymać strumień moczu, starając się zidentyfikować mięśnie, które pomogły zablokować cewkę;
- leżąc na plecach, wprowadzić dwa palce głęboko do pochwy i starać się je ucisnąć za pomocą znajdujących się wewnątrz mięśni.
Właściwe ćwiczenia mięśni Kegla polegają na naprzemiennym ich zaciskaniu i rozluźnianiu w równych odstępach czasu. Różne źródła podają, by poszczególne interwały trwały od 5 do 10 sekund. Początkowo należy wykonywać 3 razy dziennie po 5 powtórzeń, po kilku tygodniach systematycznie wydłużając serię do 25. Metoda alternatywna polega na wykonywaniu kilkunastu bardzo krótkich skurczów jeden po drugim, po czym następuje kilkunastosekundowa przerwa.
Trening może się odbywać zarówno w pozycji leżącej, jak też siedzącej lub stojącej. Ważne jest, by ćwiczenia wykonywać na wdechu, nie angażując przy tym innych mięśni (brzucha, grzbietu itd.). Przed przystąpieniem do nich należy opróżnić pęcherz. Zauważalnym efektem ćwiczeń powinno być zwiększenie kontroli nad wyciekiem moczu, a także wyraźna poprawa satysfakcji z życia seksualnego, zarówno dla samej kobiety, jak też jej partnera.
Kulki do ćwiczeń mięśni Kegla
Trening mięśni dna miednicy można wspomóc za pomocą akcesoriów terapeutyczno-erotycznych. Szczególnie przydatne są w tym względzie tzw. kulki do ćwiczeń mięśni Kegla. Są one wprost wzorowane na kulkach stosowanych przez japońskie gejsze, które za ich pomocą trenowały mięśnie okalające pochwę, by dzięki temu zapewniać mężczyznom maksymalny poziom satysfakcji seksualnej. Standardowy zestaw składa się z dwóch kulek połączonych sznurkiem.
Wewnątrz każdej z nich znajdują się mniejsze i cięższe kulki, które pod wpływem ruchu przemieszczają się i delikatnie grzechoczą. Po umieszczeniu ich w pochwie, wprawiają mięśnie dna miednicy w subtelne drgania, zmuszając je do mimowolnego kurczenia się i rozluźniania. Dodatkową pracę mięśnie Kegla wykonują w celu utrzymania kulek w pochwie. W ten sposób można trenować nawet w codziennych sytuacjach - idąc na spacer, prowadząc samochód, pracując. Aplikacja kulek jest niezwykle prosta, zwłaszcza jeśli do pomocy użyjemy odrobinę lubrykantu.
Pamiętaj: do ćwiczeń początkowo lepiej jest wybrać kulki większe ale lżejsze, a z czasem zmniejszać ich średnicę, zwiększając wagę. Wiedzieć też trzeba, że dla osób zmagających się z nietrzymaniem moczu bardziej adekwatne są kulki zwane biofeedbackowymi. Natomiast kulki grawitacyjne zazwyczaj stosowane są jako gadżet erotyczny.
Ćwiczenia mięśni kegla u mężczyzn
Choć wiele osób o tym zapomina, mięśnie Kegla występują też u mężczyzn, nawet jeśli rzadko są w ten sposób nazywane. Można je wyczuć nawet fizykalnie, uciskając przestrzeń między odbytem, a workiem mosznowym lub też przez odbyt. U mężczyzn mięśnie dna miednicy opasają nie tylko cewkę moczową i odbytnicę, ale też podstawę penisa. Dlatego ich regularny trening pozwala ograniczyć problem popuszczania moczu, a także lepiej kontrolować seksualność (zaburzenia wzwodu lub przedwczesny wytrysk).
Ćwiczenia mięśni Kegla u mężczyzn niewiele różnią się od tych zalecanych kobietom. Trening należy zacząć od identyfikacji właściwych struktur, co najłatwiej jest uczynić zaciskając zwieracze w czasie oddawania moczu. Ćwiczenia same w sobie polegają na zaciskaniu i rozkurczaniu mięśni. Także panowie mogą się w tej materii posiłkować odpowiednimi gadżetami – zamiast dopochwowych, stosuje się kulki analne. Stanowią one nie tylko rekwizyt urozmaicający życie erotyczne, ale też w istotny sposób pomagają wprawić mięśnie dna miednicy w drgania, czego konsekwencją jest ich wzmocnienie.
Czytaj też:
- Nietrzymanie moczu u kobiet - leki, tabletki. Leczenie
- Nietrzymanie moczu u mężczyzn. Wkładki urologiczne, leki
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Bibliografia do artykułu
- S. Grzegorz Kata, Artur A. Antoniewicz, Współczesne możliwości leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu u kobiet, Nowa Medycyna 3/1999
- Dagna Kocur, Wiedza kobiet na temat mięśni dna miednicy, Seksuologia Polska 2016, 14, 1
- Ute Michaelis, Trening dna miednicy dla mężczyzn. Zmniejszanie i przezwyciężanie nietrzymania moczu oraz zaburzeń erekcji, wyd. polskie: Edra Urban & Partner, Wrocław 2018