Plastry nikotynowe (antynikotynowe) na rzucenie palenia
Plastry nikotynowe czy plastry antynikotynowe? Choć wiele osób używa tej drugiej nazwy, to poprawna jest wyłącznie pierwsza. Plastry nikotynowe są bowiem narzędziem wykorzystywanym w nikotynowej terapii zastępczej, która do walki z nikotyną zaprzęga… nikotynę. Jak działają tego typu plastry na rzucenie palenia?
Plastry nikotynowe – nikotynowa terapia zastępcza
Plastry nikotynowe są jednym z podstawowych narzędzi wykorzystywanych w tak zwanej nikotynowej terapii zastępczej. Jak sama nazwa wskazuje, substancją czynną, na której swoje działanie opierają plastry nikotynowe, jest sama nikotyna. Jak to możliwe?
Wszak to ta sama substancja, która znajduje się w szkodliwych dla zdrowia papierosach, ta sama, która wywołuje ciężkie uzależnienia fizyczne i psychiczne. A jednak – plastry nikotynowe de facto wykorzystywane są jako plastry antynikotynowe, stanowiąc skuteczną oręż w walce z siłą przywiązania. Całość koncepcji leczenia za pomocą plastrów nikotynowych opiera się na kilku założeniach:
- Nikotyna sama w sobie uzależnia, ale nie jest tak szkodliwa dla zdrowia, jak inne, rakotwórcze substancje znajdujące się w papierosowym dymie
- Naklejając plaster nikotynowy na skórę dostarczamy do organizmu kontrolowaną dawkę substancji, od której jesteśmy uzależnieni, co łagodzi skutki odstawienia papierosów (od momentu wdrożenia terapii za pomocą plastrów nikotynowych absolutnie nie wolno palić)
- W miarę postępu terapii zmniejszamy przyjmowane dawki nikotyny, aż do czasu całkowitej rezygnacji z tego typu stymulacji organizmu
Sprawdź: Rzucanie palenia - etapy, oczyszczanie, regeneracja
Plastry nikotynowe – jak działają?
Jak działają plastry nikotynowe? Idea jest prosta. Substancja czynna, którą nasączone są plastry nikotynowe, zaczyna się uwalniać po naklejeniu na ciało. Nikotyna do organizmu przedostaje się drogą transdermalną, czyli przez skórę. Następnie zachodzą te same procesy, jakie mają miejsce po wypaleniu papierosa.
Nikotyna łączy się z receptorami nikotynowymi w układzie nerwowym, doprowadza do wyrzutu dopaminy (czyli neuroprzekaźnika nazywanego hormonem szczęścia), zwiększa produkcję adrenaliny. W ten właśnie sposób plastry nikotynowe zaspokajają potrzeby uzależnionego organizmu i łagodzą skutki zespołu odstawienia nikotyny, którego głównymi objawami są głód nikotynowy (przemożna chęć sięgnięcia po papierosa), rozdrażnienie, agresja, niepokój, brak koncentracji, ospałość.
No dobrze, ale jak zerwać z nałogiem, skoro plastry nikotynowe dostarczają do mózgu tej samej substancji, która odpowiada za uzależnienie od nikotyny? Najistotniejsze są dwa czynniki. Po pierwsze, nikotyna, którą zawierają plastry na palenie, aplikowana jest w kontrolowanych dawkach (dostępne na rynku plastry nikotynowe zawierają do 7 do 25 mg substancji czynnej), których nie przekroczymy, jeśli stosować się będziemy do instrukcji, i które uwalniają się stopniowo. Po drugie, dawki te ulegają systematycznemu zmniejszaniu w procesie terapii. Po trzecie, używając plastrów z nikotyną zamiast papierosów, rezygnujemy z tzw. rytuału palenia, co pozwala zwalczyć nałóg na płaszczyźnie psychicznej.
Zobacz: Jak rzucić palenie - domowe sposoby. Terapia, zioła
Plastry nikotynowe – jak stosować?
Jak należy stosować plastry nikotynowe? Producenci załączają szczegółowe instrukcje. Plastry na palenie przyklejamy w dowolnym, nieowłosionym miejscu ciała. W praktyce większość osób wybiera górną część ramienia, przedramię, albo klatkę piersiową. Pamiętajmy, że plastry nikotynowe za każdym razem powinny być przyklejane w innym miejscu, tak by nie wywoływać podrażnień skóry. Jeśli pierwszego dnia terapii wybierzemy przykładowo prawe ramię, po raz kolejny tego samego miejsca na ciele możemy użyć dopiero po 5-6 dniach.
Na polskim rynku dostępne są plastry nikotynowe, które działają 16 albo 24 godziny. Te pierwsze naklejamy chwilę po przebudzeniu (doskonale zastąpią pierwszego papierosa), a zdejmujemy wieczorem przed pójściem spać. Te drugie nosimy przez całą dobę. Niezwykle istotne jest, aby plastry zmieniać zgodnie z zaleceniami producenta. Gdy będziemy robić to zbyt rzadko, szczególnie w pierwszym okresie terapii zostaniemy narażeni na wystąpienie głodu nikotynowego, co może zniweczyć osiągnięte dotąd efekty, jeśli tylko uciążliwości postanowimy zwalczyć za pomocą papierosa.
Jeśli natomiast plastry nikotynowe będziemy naklejać zbyt często, albo w liczbie większej niż jeden, narażamy się na kontakt ze zbyt dużą ilością nikotyny. Z tego samego powodu, stosując plastry nikotynowe, nie wolno nam palić. Abstrahując od zaprzepaszczonych celów terapii, może to być bardzo niebezpieczne. Pamiętajmy, że nikotyna w zbyt dużych dawkach jest toksyczna, a w ekstremalnie dużych – nawet śmiertelna.
Plastry nikotynowe – wady i zalety
Plastry nikotynowe uwalniają substancję czynną w sposób kontrolowany i rozłożony w czasie. Dzięki temu unikamy skokowego dostarczania nikotyny do mózgu. W dodatku cały proces uwalniania nikotyny został starannie zaprojektowany pod kątem potrzeb uzależnionego organizmu – największa ilość nikotyny przedostaje się przez skórę po południu, w porze kiedy większość uzależnionych ma największą potrzebę sięgnięcia po papierosa.
Istotna, jeśli chodzi o plastry nikotynowe, jest wygoda używania. Stosujemy je tylko raz na dobę. W odróżnieniu od tabletek, które trzeba łykać co kilka godzin, w odróżnieniu od gum nikotynowych, które należy przeżuwać, plastry nikotynowe nie zaprzątają naszej uwagi przez cały dzień.
Zwolennicy stosowania plastrów nikotynowych przekonują, że w największym stopniu pozwalają one kontrolować ewentualny skok wagi związany z rzuceniem palenia. Wzrost masy ciała to problem, z którym boryka się większość osób decydujących się na terapię. Nikotyna przyspiesza metabolizm, zatem gwałtowne odcięcie od niej w większości kuracji antynikotynowych powoduje szybkie tycie. Plastry nikotynowe dostarczają pacjentowi określonych dawek nikotyny i nawet jeśli z czasem są one mniejsze (a na koniec zerowe), proces rozłożony jest w czasie, co pozwala lepiej panować nad ciałem poprzez stosowanie odpowiedniej diety i ćwiczeń.
Zobacz artykuł:
Zatrucie nikotyną - przedawkowanie, objawy, leczenieCzy plastry nikotynowe mają wady?
Niewątpliwie, istnieje możliwość wystąpienia podrażnień skóry, zwłaszcza jeśli nie będziemy się stosować do instrukcji i naklejać plastry przez kilka dni w tym samym miejscu ciała.
Co jakiś czas wracają też pytania dotyczące szkodliwości samej nikotyny. Czy aby na pewno nie wywołuje ona żadnych większych konsekwencji zdrowotnych? A co z jej uzależniającymi właściwościami? Producenci przekonują, że czysta nikotyna farmakologiczna jest zdecydowanie mniej uzależniająca od tej wykorzystywanej do produkcji papierosów.
Plastry nikotynowe – cena
Niewątpliwą wadą plastrów nikotynowych są ich ceny. Popularne plastry na rzucenie palenia kosztują około 45-50 złotych za opakowanie, które zawiera 7 sztuk. Zważywszy, że standardowa terapia za pomocą plastrów nikotynowych trwa około 10-12 tygodni, za całą kurację zapłacimy kilkaset złotych.
Czy to dużo? Dla porównania – kuracja za pomocą popularnych tabletek (np. z cytyzyną) kosztuje maksymalnie 200 złotych. Z drugiej strony, osoba która pali paczkę papierosów dziennie, w ciągu 7 dni wydaje około 100 złotych, a w ciągu 10 tygodni – 1000 zł. Na pewno więc w porównaniu z kosztami zakupu papierosów, plastry nikotynowe przynoszą dużą ulgę dla portfela. Nie mówiąc już o zyskach bardziej niewymiernych, dotyczących sfery zdrowotności.
Czytaj też: Leki wspierające rzucenie palenia: konsultacja lekarska online z e-receptą
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
