Gruczoł Bartholina - jak wygląda, co to jest, leczenie

Dodano: 21-03-2019 | Aktualizacja: 31-05-2021
Autor: Piotr Brzózka
capsule Konsultacja z e-receptą internal Lek. rodzinny specialist Specjalista

Gruczoł Bartholina (gruczoły przedsionkowe większe) jest narządem odpowiedzialnym za produkcję śluzu nawilżającego pochwę, umożliwiającego odbycie stosunku. Powiększony gruczoł Bartholina, to znak, że doszło do stanu zapalnego i powstania ropnia. Co należy robić, gdy boli i ropieje gruczoł Bartholina?

Leczenie gruczołu ma charakter specjalistyczny – farmakologiczny lub chirurgiczny. W przypadku organu, jakim jest gruczoł Bartholina, leczenie domowe sprowadza się do zachowania higieny osobistej oraz abstynencji seksualnej po ewentualnym zabiegu jego nacięcia, wycięcia lub podszycia.

Gruczoł Bartholina – co to jest?

Gruczoł Bartholina jest parzyście występującym narządem stanowiącym część zewnętrznego układu płciowego kobiety. Nazwa, jak łatwo się domyślić, pochodzi od nazwiska odkrywcy – jako pierwszy organ ten opisał w XVIII wieku duński anatom Caspar Bartholin. Inną spotykaną w medycznej nomenklaturze nazwą, którą określa się gruczoły Bartholina, są gruczoły przedsionkowe większe, co z kolei dobrze oddaje ich umiejscowienie na mapie ciała. Dwa gruczoły Bartholina ulokowane są bowiem symetrycznie po obu stronach przedsionka pochwy, wewnątrz warg sromowych mniejszych.

Zobacz artykuł:

Rzeżączka - objawy i metody leczenia

Gruczoł Bartholina – jak wygląda?

Gruczoł Bartholina kształtem i rozmiarem przypomina groszek lub ziarnko fasoli. Mimo niepozornego wyglądu, gruczoł Bartholina pełni jednak bardzo istotną rolę, jeśli chodzi o życie seksualne kobiety. Głównym zadaniem, jakim ewolucja obdarzyła gruczoł Bartholina jest bowiem produkcja nawilżającego śluzu. Funkcja ta uaktywnia się wskutek podniecenia seksualnego i de facto umożliwia odbycie stosunku waginalnego. Dzięki długim na około 20 milimetrów przewodom, które znajdują ujście w bocznych ściankach przedsionka pochwy, gruczoł Bartholina zapewnia odpowiednie nawilżenie w samym przedsionku a także wewnątrz pochwy, dzięki czemu możliwe jest wprowadzenie do środka penisa i wykonywanie ruchów frykcyjnych.

Czytaj także: Zapalenie pochwy - jakie są przyczyny i skutki, metody leczenia

Powiększony gruczoł Bartholina

Gruczoł Bartholina bywa jednak nie tylko źródłem przyjemności. Silny ból i świąd płynące z okolic sromu, zwłaszcza przy siadaniu, a także widocznie powiększony gruczoł Bartholina (zazwyczaj asymetrycznie jeden z dwóch) może świadczyć o zakażeniu bakteryjnym i rozwoju stanu zapalnego. Zapalenie gruczołu Bartholina jest chorobą, która dotyka przede wszystkim aktywne seksualnie kobiety w wieku 20-40 lat. Wywoływana jest przez:

  • gronkowce,
  • paciorkowce,
  • dwoinkę rzeżączki,
  • bakterie chlamydii,
  • pałeczki E-coli,

czyli wszystkie te drobnoustroje, które pojawiają się w okolicach intymnych, niekiedy będąc przenoszonymi drogą płciową.

Zobacz także: Swędzenie i pieczenie sromu - jak je wyleczyć?

Gruczoł Bartholina – zapalenie

Skąd bierze się powiększony gruczoł Bartholina? Zapalenie tej części ciała często prowadzi do obrzęku i zapchania kanalików, którymi wydostaje się śluz. Powoduje to jego zaleganie i utworzenie tzw. torbieli zastoinowej. Ewentualne zakażenie bakteryjne znajdującej się w torbieli cieczy prowadzi do powstania ropnia, który może osiągnąć naprawdę duże rozmiary (do 3 centymetrów) i być bardzo bolesny.  Co gorsza, po pewnym czasie nabrzmiały,  powiększony gruczoł Bartholina może pęknąć, wskutek czego dochodzi do skażenia ropną treścią przedsionka pochwy.

Zobacz także: Grzybica ogólnoustrojowa - objawy i metody leczenia

Gruczoł Bartholina - zdjęcia

Obserwując powiększony gruczoł Bartholina, ze względu na możliwe powikłania, należy bezzwłocznie zgłosić się do lekarza. Jeżeli mamy wątpliwość, czy dolegające nam objawy generuje gruczoł Bartholina, zdjęcia dostępne w Internecie powinny wyjaśnić wiele w tej materii, aczkolwiek dokładaną diagnozę i tak musi postawić specjalista, ordynując przy tym adekwatne leczenie.

Zobacz artykuł:

Wymaz z pochwy - wyniki, interpretacja

Gruczoł Bartholina – leczenie

W przypadku zapalenia gruczołu Bartholina, leczenie zależne jest od stanu zaawansowania choroby. Lekko powiększony gruczoł Bartholina zazwyczaj kwalifikuje się do zwykłego leczenia farmakologicznego za pomocą antybiotyków. Jeśli jednak robień osiąga wielkość kilkunastu milimetrów, jedynym skutecznym wyjściem może się okazać zabieg chirurgiczny polegający na nacięciu guzka, umożliwiającym ujście ropnej wydzieliny. W stanach skrajnie zaawansowanych wycina się cały ropień a nawet fragment skóry wokół. Jeśli natomiast zapalenie gruczołu Bartholina ma tendencję do nawracania, lekarz może zaproponować wykonanie zabiegu marsupializacji, polegającego na rozcięciu, opróżnieniu i przyszyciu ścian gruczołu Bartholina do błony śluzowej przedsionka pochwy. Umożliwia to swobodne wypływanie śluzu i zapobiega zapychaniu się gruczołu.

Czytaj też: Upławy - czego objawem jest wydzielina z pochwy

Gruczoł Bartholina – leczenie domowe

Jeżeli chodzi o chory gruczoł Bartholina, leczenie domowe jako takie nie jest wskazane ani praktykowane. Zapalenie gruczołu Bartholina jest bowiem schorzeniem zbyt poważnym i trudnym do leczenia, by traktować je ziołowymi okładami. Inną natomiast kwestią jest postępowanie po zabiegu nacięcia, wycięcia, lub podszycia gruczołu Bartholina.

Gruczoł Bartholina – domowe sposoby

Leczenie domowe można wówczas rozumieć, jako swego rodzaju działania pooperacyjne i rehabilitacyjne miejsc intymnych. Szczególną uwagę w tym okresie należy zwrócić na higienę osobistą, istotne jest dokładne podmywanie się po każdej wizycie w toalecie a także noszenie i regularna wymiana podpasek wchłaniających dobywającą się z rany wydzielinę. Należy też w ciągu kilku tygodni od zabiegu powstrzymać się od zbliżeń seksualnych.

 



Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
 
Nasz lekarz zadzwoni do Ciebie kiedy Ty chcesz! Potrzebujesz pomocy lekarskiej?
Rozpocznij konsultację