Zapalenie spojówek w ciąży - czy groźne? Domowe sposoby

Zapalenie spojówek w ciąży nie jest tak groźne, jak zwykło się uważać. W większości przypadków ani choroba, ani stosowane w jej leczeniu farmaceutyki, nie stanowią większego zagrożenia dla matki i płodu. Wyjątkiem jest kilka postaci zapalenia oczu o podłożu bakteryjnym, wirusowym i chlamydiowym. Są one jednak bardzo rzadkie.

Zapalenie spojówek w ciąży

Zapalenie spojówek w ciąży niewątpliwie jest to schorzeniem, którego lepiej unikać, niż je leczyć. Z drugiej jednak strony, choroba ta nie powinna być w sposób przesadny demonizowana, a to z tego względu, że:

• większość przypadków zapalenia spojówek ma tendencję do samoistnego ustępowania w ciągu 2-3 tygodni;
• ewentualna farmakoterapia pozwala skrócić czas choroby i zminimalizować ryzyko jej powikłań, często jednak nie jest bezwzględnie konieczna;
• wiele stosowanych leków na zapalenie spojówek w ciąży przeznaczonych jest do aplikacji miejscowej (krople na zapalenie spojówek, maści na zapalenie spojówek), przez co nie mają dużego oddziaływania na organizm matki oraz płód.

Tak jak w każdej innej sytuacji, także w ciąży, zapalenie spojówek może mieć podłoże infekcyjne (bakteryjne zapalenie spojówek, chlamydiowe, wirusowe, grzybicze) lub nieinfekcyjne (alergiczne zapalenie spojówek, chemiczne, fizyczne). Jakie choroba może mieć skutki dla matki i jej dziecka? W jaki sposób należy zwalczać objawy?

Czy zapalenie spojówek jest groźne w ciąży?

Czy zapalenie spojówek jest groźne w ciąży? Sam przebieg infekcji w większości przypadków nie zagraża dziecku w kontekście jego prawidłowego rozwoju i zdrowia. Schorzenia o podłożu nieinfekcyjnym z natury ograniczają się wyłącznie do objawów miejscowych u matki. Także duża część infekcji bakteryjnych i wirusowych nie stanowi bezpośredniego niebezpieczeństwa dla dziecka. Wyjątkiem są infekcje mające zdolność przenoszenia poprzez drogi rodne – do zakażenia noworodka może wówczas dojść w czasie porodu. Szczególne ryzyko powodują trzy patogeny:

• bakterie Neisseria gonorrhoeae (dwoinka rzeżączki),
• wirusy Herpes simplex (opryszczka zwykła – HSV),
• chlamydie Chlamydia trachomatis.

W przypadku zainfekowania dziecka, pierwsze objawy mogą się pojawić już drugiego-trzeciego dnia życia. Szczególnie niebezpieczne jest zakażenie dwoinką rzeżączki. Jeśli choroba nie zostanie trafnie zdiagnozowana lub też zastosowane leczenie nie przyniesie spodziewanych rezultatów może dojść do uszkodzenia rogówki, a w konsekwencji pogorszenia lub nawet całkowitej utraty wzroku. Należy jednak pamiętać, że dzięki znaczącej poprawie opieki prenatalnej, zachorowania tego typu stanowią obecnie rzadkością.

Bakteryjne zapalenie oka w ciąży

Bakteryjne zapalenie oka w ciąży wywołane może zostać przez takie drobnoustroje, jak:

• paciorkowce,
• gronkowce,
• dwoinka rzeżączki,
• bakterie Gram-ujemne,
• pałeczka E coli.

Tego typu zapalenie spojówek w ciąży leczy się za pomocą antybiotyków na zapalenie spojówek. Okuliści najczęściej przepisują ciężarnym azytromycynę, erytromycynę lub tobramycynę. Pierwsze dwa są lekami należącymi do grupy makrolidów, uznawanych za jedne z najbezpieczniejszych substancji antybiotycznych.

Są one skuteczne przede wszystkim przeciwko bakteriom Gram dodatnim (paciorkowce, gronkowce), w mniejszym zaś stopniu Gram-ujemnym. Mechanizm ich działania polega na hamowaniu biosyntezy bakteryjnych białek. Stosowane na zapalenie oka w ciąży mogą potęgować nudności i prowokować wymioty, ale nie stwierdza się negatywnego oddziaływania na płód, nawet jeśli zostaną zaaplikowane dożylnie.

Nie mniej, tak jak wszystkie inne leki, powinny być stosowane wyłącznie w sytuacji, gdy lekarz uzna, że przewidywane korzyści są większe, niż ewentualne ryzyko dla ciąży.

Podobne zalecenie dotyczy tobramycyny, która jest antybiotykiem z grupy aminoglikozydów, stosowanym w przypadku zakażeń bakteryjnych i chlamydiowych. Tobramycyna także działa poprzez hamowanie syntezy białek bakterii. Może być stosowana miejscowo poprzez zakroplenie bezpośrednio do worka spojówkowego lub ogólnoustrojowo (dożylnie). Przy zastosowaniu dożylnym tobramycyna przenika przez łożysko, aczkolwiek nie wykazano jak dotąd jej działania ototoksycznego względem płodu.

Wirusowe zapalenie spojówek w ciąży

Wirusowe zapalenie spojówek w ciąży najczęściej wywoływane jest przez:

• adenowirusy,
• wirus opryszczki zwykłej (HSV),
• wirus ospy wietrznej i półpaśca (VZV),
• wirus cytomegalii (CMV).

W terapii farmakologicznej rutynowo stosuje się lek przeciwwirusowy o nazwie acyklowir, ewentualnie zbliżone do niego gancyklowir, walacyklowir lub famcyklowir. Z rekomendacji Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego wynika, że stosowanie leków przeciwwirusowych w II i III trymestrze nie zwiększa częstości występowania wad wrodzonych u płodów i noworodków. Natomiast nadal brakuje rzetelnych danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania w pierwszym trymestrze.

Zapalenie spojówek w ciąży - domowe sposoby

Choć przypadku zapalenia spojówek nie ma bezwzględnego zakazu stosowania leków nawet w czasie ciąży, jednak w tym szczególnym okresie z oczywistych powodów warto przyjmować  jak najmniej środków farmaceutycznych. Dlatego tak dużą wagę przykłada się do działań profilaktycznych i naturalnych środków zapobiegawczych. Wśród domowych sposobów na zapalenie spojówek w ciąży wymienić można:

• unikanie kontaktu rąk z oczami, zwłaszcza w kontekście możliwych zakażeń bakteryjnych i wirusowych;
• unikanie kontaktu z alergenami lotnymi (pyłki drzew i traw, roztocza kurzu, sierść zwierząt) oraz przedmiotami i substancjami drażniącymi w sposób bezpośredni;
• rezygnacja z soczewek kontaktowych;
• rezygnacja z tuszu do rzęs, kredek i cieni do powiek oraz silnych kremów pod oczy;
• okłady z herbaty, rumianku lub gorącego ziemniaka;
• przemywanie oczu rumiankiem.

---

Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:

Lekarz rodzinny online

Lekarz internista

E-recepta online

---

Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.