Egzema - przyczyny pojawienia się choroby. Dłonie i skóra
Egzema nie jest konkretną jednostką chorobową, lecz stanem zapalnym skóry obserwowanym w przebiegu wielu chorób. Sprawdź, jakie są przyczyny egzemy, jak się objawia oraz czy jest zaraźliwa.
Przyczyny egzemy
Egzema, inaczej wyprysk, jest stanem zapalnym skóry. Termin ten nie odnosi do konkretnej jednostki chorobowej, lecz do grupy chorób o podobnym obrazie klinicznym, lecz zróżnicowanej etiologii.
W literaturze medycznej można znaleźć różne, często ze sobą sprzeczne definicje egzemy. Jednakże w większości z nich podawany jest podobny obraz kliniczny wyprysku. Zwykle najpierw u chorych obserwuje się rumień, który przekształca się kolejno w pęcherzyki, wysięk i strupy. Dermatolodzy wyróżniają 3 fazy egzemy:
- ostrą - charakteryzującą się silnym rumieniem oraz drobnymi pęcherzykami wypełnionymi ropną treścią,
- podostrą – która można rozpoznać po lekkim łuszczeniu się skóry oraz strupkach,
- przewlekłą, która charakteryzuje się przerostem naskórka, silnym łuszczeniem skóry oraz świądem.
Wyprysk jest zespołem objawów charakterystycznym dla różnych chorób o zróżnicowanej etiologii - wywołanych zarówno przez czynniki zewnętrzne, jak i wewnętrzne.
Endogenne i egzogenne przyczyny egzemy
W zależności od przyczyny egzemę dzieli się na endogenną i egzogenną. Egzema endogenna jest uwarunkowana genetyczną skłonnością organizmu do jej występowania. Zaś egzema egzogenna (kontaktowa) powstaje na skutek kontaktu z różnymi czynnikami środowiskowymi. Do czynników wywołujących egzemę kontaktową należą:
- czynniki podrażniające, które są w stanie wywołać stan zapalny u każdej osoby,
- czynniki alergiczne, które wywołują stan zapalny u osób uczulonych; mogą to być substancje pochodzenia naturalnego oraz sztuczne.
Niekiedy egzema rozwija się na skutek interakcji zarówno czynników zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Należy tutaj odróżnić atopię od alergii kontaktowej. Pierwsza jest dziedziczną skłonnością organizmu do IgE-zależnych reakcji układu immunologicznego. Zaś alergia kontaktowa jest nabytą nadwrażliwością organizmu na konkretne alergeny środowiskowe.
Ze względu na etiologię wyróżnia się następujące choroby z kręgu egzemy:
- wyprysk atopowy endogenny – pojawiający się bez udziału zewnętrznych czynników wyzwalających,
- wyprysk atopowy egzogenny – prowokowany przez czynniki egzogenne przy udziale mechanizmów układu immunologicznego,
- wyprysk kontaktowy z podrażnienia – wywołany czynnikami podrażniającymi,
- wyprysk wywołany bodźcami mechanicznymi (zewnętrznymi),
- wyprysk fototoksyczny – pojawia się pod wpływem czynników zewnętrznych bez udziału nadwrażliwości,
- popromienne zapalenie skóry – również pojawia się pod wpływem czynników zewnętrznych bez udziału nadwrażliwości,
- alergiczny wyprysk kontaktowy - wywołany czynnikami egzogennymi przy udziale mechanizmów układu immunologicznego,
- wyprysk fotoalergiczny – alergiczna reakcja skórna na skutek działania czynników zewnętrznych,
- proteinowy wyprysk kontaktowy – również alergiczna reakcja skórna na skutek działania czynników zewnętrznych,
- wyprysk autoimmunologiczny – reakcja układu immunologicznego bez udziału czynników zewnętrznych,
- autoimmunologiczne progesteronowe zapalenie skóry – również reakcja układu immunologicznego bez udziału czynników zewnętrznych,
- łojotokowe zapalenie skóry – wywołany zaburzeniami homeostazy skóry,
- wyprysk na podłożu suchości skóry – powstaje na skutek zaburzeń homeostazy skóry,
- wyprysk na podłożu niewydolności krążenia.
Przyczyny egzemy na dłoniach
W literaturze medycznej można znaleźć różne klasyfikacje wyprysku. Niektórzy autorzy wyróżniają jeszcze wyprysk potnicowy, który występuje głównie na dłoniach oraz stopach. Ten rodzaj wyprysku objawia się napiętymi pęcherzykami z tendencją do rozwoju wtórnego zakażenia i powstawania bolących nadżerek. Zmianom skórnym towarzyszy silny świąd. Etiologia tej choroby skóry nie jest znana.
Wśród przyczyn egzemy na dłoniach wymienia się alergie na różnego rodzaju metale – głównie nikiel lub kobalt. Wpływ na rozwój egzemy potnicowej mogą mieć także bakteryjne lub grzybicze ogniska zapalne w organizmie.
W artykułach medycznym pojawia się też wyprysk modzelowaty, który także występuje na dłoniach i stopach. Egzema modzelowata przybiera postać swędzących ognisk o nadmiernym rogowaceniu. Pojawiają się także linijne pęknięcia naskórka. Przyczyny egzemy modzelowatej są trudne do ustalenia. Ten rodzaj wyprysku często obserwuje się u mężczyzn w średnim wieku.
Czy egzema jest zaraźliwa?
W społeczeństwie pokutuje błędne przekonanie, że egzema jest zaraźliwa. Osoby dotknięte wypryskiem spotykają się z niezrozumieniem ze strony otoczenia i bywają narażone na ostracyzm. Problem potęguje fakt, że chorobę trudno ukryć, występuje bowiem często na dłoniach lub twarzy.
Warto zapamiętać, że wyprysk nie rozwija się na podłożu infekcji. Oznacza to, że chorobami z kręgu egzemy nie można się zarazić poprzez kontakt ze skórą osoby chorej, używanie tych samych przedmiotów czy przebywanie w tym samym pomieszczeniu.
Czytaj też:
- Egzema: objawy. Jak wygląda na nogach, dłoniach i skórze?
- Krem na egzemę rąk, dłoni, twarzy bez recepty i na receptę
- Maść na egzemę bez recepty i na receptę. Jaką wybrać?
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.