Egzema - leczenie farmakologiczne. Maść, krem i inne leki

Dodano: 07-11-2019 | Aktualizacja: 28-12-2021
Autor: Joanna Woźniak
capsule Konsultacja z e-receptą internal Lek. rodzinny specialist Specjalista

Leczenie egzemy jest skomplikowanym procesem, uzależnionym od wielu czynników. Terapia powinna być indywidualnie dobierana do konkretnego pacjenta na podstawie przyczyn wyprysku, rodzaju zmian skórnych oraz stopnia ich nasilenia. Sprawdź, jakie środki farmaceutyczne stosuje się na egzemę.

Leczenie egzemy

Stan zapalny skóry, charakteryzujący się występowaniem kolejno rumienia, pęcherzyków, wysięku oraz strupków – tak wygląda klasyczna egzema. Leczenie tego stanu jest uzależnione od wielu czynników.

Zanim lekarz zaordynuje leki, musi wziąć pod uwagę przyczynę wyprysku, rodzaj dominujących zmian skórnych oraz stopień ich nasilenia. Jednakże w większości przypadków leczenie egzemy można sprowadzić do trzech zadań dla pacjenta.

Po pierwsze, musi unikać kontaktu z czynnikami wyzwalającymi objawy, takimi jak substancje drażniące lub alergeny. Po drugie, przyjmować środki farmaceutyczne o działaniu przeciwzapalnym. Po trzecie wreszcie, o skuteczności leczenia w dużej mierze decyduje odpowiednia pielęgnacja skóry z użyciem emolientów oraz kosmeceutyków.

Maść na egzemę

Jeżeli chodzi o leczenie przeciwzapalne, lekami pierwszego rzutu są zazwyczaj preparaty miejscowe. Pacjenci najczęściej stosują maść na egzemę zawierającą glikokortykosteroidy, które zmniejszają aktywność komórek uczestniczących w procesach zapalnych, takich jak limfocyty T i B, mastocyty, makrofagi, eozynofile.

W ten sposób wykazują działanie przeciwzapalne i immunosupresyjne. Na rynku medycznym można znaleźć kilkadziesiąt preparatów miejscowych zawierających glikokortysteroidy.

Miejscowe glikokortysteroidy (mGKS) grupuje się w zależności od siły działania. Znane są dwie klasyfikacje mGKS – amerykańska oraz europejska. Zgodnie z klasyfikacją europejską wyróżnia się następujące glikokortykosteroidy, w kolejności od najsłabszych do najsilniejszych:

  • octan hydrokortyzonu 1,0%,
  • deksametazon 0,1-0,2%,
  • benzoesan betametazonu 0,025%,
  • dipropionian betametazonu 0,05%,
  • walerian betametazonu 0,025%,
  • pirośluzan mometazonu 0,1%,
  • dipropionian betametazonu 0,05%,
  • acetonid triamcinolonu 0,1%,
  • propionian flutikazonu 0,05%,
  • propionian klobetazolu 0,05%,
  • acetonid fluocinolonu 0,2%.

Krem na egzemę

Wymienione miejscowe glikokortykosteroidy dostępne są zarówno pod postacią maści, jak i kremu. Co warto podkreślić, mGKS działają silniej w formie maści aniżeli na podłożu kremowym lub emulsyjnym. Dlatego stosowanie kremów na egzemę z glikokortykosteroidami wiąże się z większym ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych, takich jak atrofia skóry, utrwalony rumień, przebarwienia.

Dobierając formę leku, lekarz powinien wziąć pod uwagę nie tylko siłę działania, ale także charakter zmian zapalnych. Na egzemę w fazie ostrej z wysiękiem raczej stosuje się kremy na łuszczycę, natomiast na zmiany złuszczające – maści.

Ze względu na skutki uboczne mGKS nie powinno się stosować długotrwale. Alternatywę dla nich stanowią miejscowe inhibitory kalcyneuryny – takrolimus lub pimekrolimus, które wykazują podobne działanie, ale mogą być stosowane długotrwale. Takrolimus dostępny jest w Polsce pod postacią maści na egzemę i zalecany na zmiany o średnim lub ciężkim nasileniu. Pimekrolimus natomiast występuje w formie kremu i jest zalecany do leczenia zmian o łagodnym lub średnim nasileniu.

Wśród substancji aktywnych stosowanych w leczeniu egzemy należy wymienić:

  • furoinian mometazonu (mometasoni furoas), czyli syntetyczny glikokortykosteroid o działaniu przeciwzapalnym, przeciwalergicznym i przeciwświądowym (dostępny w kremach i maściach, na przykład kremie stosowanym w leczeniu egzemy Elocom czy Edelan;
  • propionian klobetazolu (clobetasoli propionas), powszechnie stosowany w leczeniu egzemy i wyprysków oraz kontaktowego zapalenia skóry. Tę substancję znajdziesz w składzie kremów, maści i szamponów do leczenia zmian skórnych (np. w maści lub kremie);
  • walerian betametazonu (betamethasoni valeras), czyli substancja aktywna o działaniu przeciwzapalnym (dostępna między innymi w kremach i maściach Betnovate).

 

Inne leki na egzemę

W leczeniu egzemy o ciężkim lub bardzo ciężkim przebiegu wykorzystuje się leki ogólne. Znajdują one także zastosowanie w przypadku niezadowalających efektów stosowania leków miejscowych. Do doustnych leków na egzemę zaliczają się:

  • glikokortykosteroidy w tabletkach,
  • cyklosporyna A,
  • metotreksat,
  • azatiopryna,
  • mykofenolan mofetylu,
  • leki przeciwhistaminowe.

Leczenie naturalne egzemy

Poza wymienionymi środkami farmaceutycznymi w formie maści, kremów lub tabletek, w leczeniu egzemy wykorzystuje się także emolienty oraz kosmeceutyki. Kluczowe znaczenie terapeutyczne ma zwłaszcza pielęgnacja ciała z użyciem emolientów, które zawierają mieszaninę tłuszczów, wchodzących w skład warstwy rogowej naskórka. Emolienty uzupełniają lipidy w naskórku, poprawiają nawilżenie skóry, zmniejszają stan zapalny i redukują świąd.

Poza emolientami zastosowanie znajduję też kosmeceutyki zawierające witaminy (głównie A, C i K), związki mineralne, nienasycone kwasy tłuszczowe, przeciwutleniacze (m.in. rutynę) oraz ekstrakty roślinne (m.in. wyciąg z miłorzębu japońskiego). Niektórzy dermatolodzy dodatkowo zalecają pacjentom stosowanie probiotyków i suplementów diety.

Czytaj też:



Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
 

Bibliografia do artykułu

  • ABC atopowego zapalenia skóry. AZS w pytaniach i odpowiedziach pod redakcją prof. Romana Nowickiego, Poznań 2015.
  • Andrzej Kaszuba, Marta Pastuszka, Aleksandra Kaszuba, Miejscowe glikokortykosteroidy w leczeniu chorób skóry — zalecane standardy postępowania, Forum Medycyny Rodzinnej 2009, tom 3, nr 5, 347–358.
  • Atopowe zapalenie skóry – aktualne wytyczne terapeutyczne. Stanowisko ekspertów Sekcji Dermatologicznej Polskiego Towarzystwa Alergologicznego i Sekcji Alergologicznej Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, Alergologia polska-Polish Journal of Allergology 3 (2016) 18–28.
Zobacz więcej
Nasi lekarze pomogą Ci odzyskać Twoją piękną skórę Egzemy można skutecznie leczyć
Rozpocznij konsultację