Kiedy zaczyna się menopauza, a kiedy kończy. Objawy

Konsultacja z e-receptą Lek. rodzinny Specjalista

Każda kobieta chciałaby wiedzieć, kiedy zacznie się u niej menopauza, jak silne będą jej objawy i kiedy się skończy. Ale odpowiedź na te pytania nie jest taka prosta, bo okres przekwitania zależy od genetyki, warunków społecznych, chorób i stylu życia.

Menopauza – nieuchronna jak dzieciństwo, młodość i starość – kolejne etapy ludzkiego życia, to efekt zmian, jakie zachodzą w organizmie kobiety 5-6, a nawet  10 lat wcześniej przed ostatnią miesiączką.

Po trwającym średnio 30 lat okresie rozrodczym, przychodzi czas powolnego wygasania czynności hormonalnej jajników i gwałtownej redukcji liczby pęcherzyków jajnikowych. Menopauza określana przez Światową Organizację Zdrowia jako ostatnia miesiączka, po której przez rok nie następuje już krwawienie. W potocznym rozumieniu oznacza cały okres przekwitania, który rozciąga się na kilka, a nawet kilkanaście lat i dzieli się na:

• premenopauzę – trwa zazwyczaj od 4 do 10 lat. Kobieta może zaobserwować w tym czasie zaburzenia w miesiączkowaniu, dłuższe lub krótsze krwawienia, inną objętość upławów, niektóre cykle mogą być bezowulacyjne. U niektórych pań pojawiają się też słabsze objawy wypadkowe, takie jak uderzenia gorąca czy nocne poty.
• perimenopauza – trwa 3-4 lata przed i rok po menopauzie. Objawy typowe dla menopauzy stają się w tym czasie coraz bardziej dokuczliwe. Coraz bardziej obniża się w tym czasie poziom estrogenów i progesteronu. Około 40 procent cykli jest bezowulacyjnych i gwałtownie spada liczba pęcherzyków Graafa w jajnikach.
• menopauzę – ostatnia miesiączka, po której przez rok nie ma krwawienia.
• postmenopauzę – zaczyna się rok po ostatniej miesiączce i trwa przeciętnie 30 lat zakładając, że statystyczna Polka dożywa do 80. roku życia. Ten etap życia kobiety, po zakończeniu rozrodczości, charakteryzują zmiany zanikowe, które szczególnie intensywnie występują w układzie rozrodczym.
   

Sprawdź ofertę: Leki na menopauzę dostępne online

Kiedy zaczyna się menopauza?

Na to, kiedy kobieta przekwita wpływa bardzo wiele czynników, dlatego można tylko statystycznie określać termin ostatniej miesiączki. Uznaje się, że przeciętna kobieta do 35. roku życia jest w szczytowej formie, jeśli chodzi o pełną płodność. 

W kręgu kultury zachodniej kobiet przechodzą menopauzę przeciętnie w piątej dekadzie życia. Z badań przeprowadzonych w Wielkiej Brytanii wynika, że statystyczna Brytyjka ma menopauzę w wieku 50,8 lat, a z badań amerykańskich, że etap ten rozpoczyna się u Amerykanek jeszcze później - w wieku  51,3 l. Okazuje się, że później o rok od Polek menopauzę mają Słowenki i Francuzki.

Z badań prowadzonych w naszym kraju wynika natomiast, że Polki wchodzą w okres klimakterium przeciętnie między 48. a 52. rokiem życia, choć badania wykonane na populacji mieszkanek Wielkopolski określiły ten wiek na ok. 49 lat. Z innych badań wynika, że u około 1 procenta Polek menopauza wystąpi w wieku 40 lat, u 10 procent kobiet do 46. roku życia, a u 90 procent do 55 roku życia. 

Kiedy menopauza u matki, wtedy u córki

Przyjmuje się, że w Polsce płodność kobiet maleje już ok. 40. roku życia. U kobiet z tego samego kręgu kulturowego mogą pojawiać się tu jednak duże rozpiętości, bo termin pojawienia się menopauzy jest bardzo indywidualną sprawą i zależy od wielu czynników, w tym:

• czynników socjoekonomicznych  (niski status socjoekonomiczny wpływa na przyspieszenie menopauzy, bo kobiety żyjące w ubóstwie często nie mogą sobie pozwolić na urozmaiconą dietę i właściwe leczenie chorób przewlekłych, zwykle też zmagają się z dużym stresem), 
• dziedzicznych  (jest związek między wiekiem menopauzy u kobiet i ich matek. Im wcześniej przekwitanie wystąpiło u matki, tym mniejsza jest rezerwa jajnikowa u jej córki w wieku 35-49 lat.),
• przewlekłego stresu (wyczerpujący tryb życia czy przemęczenie wpływa negatywnie na gospodarkę hormonalną; kobiety narażone na stresujący styl życia mogą wchodzić w okres klimakterium szybciej niż kobiety w tym samym wieku, ale żyjące spokojniej),
• regularnego i intensywnego wysiłku fizycznego (zwłaszcza przed 40. rokiem życia może on wpływać na obniżenie estrogenów),
• stosowania leków obniżających poziom estrogenów,
• nałogów, w tym szczególnie palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, stosowanie narkotyków i używek/dopalaczy.
• utraty jajnika w młodym wieku.

Autorzy raportu „Polki 50 plus” wykonanego na zlecenie Polskiej Akademii Nauk przekonują, że choć dotychczas uważano, iż wiek pojawienia się pierwszej miesiączki miał wpływ na wcześniejsze lub późniejsze wystąpienie menopauzy, to teoria ta nie do końca została potwierdzona przez badania naukowe.

Zobacz też: Dieta w menopauzie. Co jeść w okresie klimakterium?

Kiedy zaczyna się menopauza – objawy

Zanim pojawią się zaburzenia miesiączkowania i dojdzie do zmniejszenia w jajnikach produkcji żeńskich hormonów płciowych, obserwuje się obniżenie stężenia hormonu wzrostu oraz spadek insulinopodobnego czynnika wzrostu. Potem z czasem dochodzi do innych zaburzeń hormonalnych, które odbijają się na zdrowiu kobiety.

Między 40. a 60. rokiem życia wygasa hormonalna czynność jajników, co powoduje typowe zaburzeniami okresu przekwitania. Jednym z pierwszych sygnałów jest skracanie się cyklu miesiączkowego. Wahania hormonalne sprawiają, że między miesiączkami mogą pojawić się plamienia. Zaburzona jest płodność i nasilone są objawy napięcia przedmiesiączkowego, takie jak obrzęk i silne bóle piersi, bóle w podbrzuszu i pleców, obrzęki i bóle kończyn dolnych. Cykle stają się bezowulacyjne, a krwawienia bardzo nieregularne i o zmiennej intensywności. Oprócz tego pojawiają się:

• zaburzenia somatyczne (zawroty i bóle głowy, parestezje),
• zaburzenia psychiczne (nadpobudliwość, obniżenie nastroju, labilność emocjonalna),
• zmiany zanikowe w obrębie błon śluzowych macicy i pochwy,
• zwiększone ciśnienie krwi, 
• ogólny stan zmęczenia,
• przyrost tkanki tłuszczowej,
• osłabienie libido,
• suchość pochwy i skłonność do infekcji intymnych,
• nietrzymanie moczu,
• pogrubienie głosu,
• rozwój nadmiernego owłosienia,
• częste zaparcia i wzdęcia,
• wzrost stężenia cholesterolu we krwi.
   

Czytaj również: Witaminy i minerały dla kobiet w okresie menopauzy

Menopauza, kiedy najwcześniej

Menopauza, a raczej zespół przedwczesnego wygasania jajników  może pojawić się nawet w wieku 18 lat. To oczywiście patologiczny stan, zresztą tak samo jak każda menopauza przed 40. rokiem życia. Przedwczesna menopauza to oczywiście przypadki niezwykle rzadkie (z badań wynika, że klimakterium występuje u jednej kobiety na 100 pań przed 40. rokiem życia i u jednej na tysiąc kobiet przed 30. rokiem życia) i jest w dużym procencie odwracalne, po zastosowaniu hormonalnej terapii zastępczej.

Do tej pory nie udało się jeszcze ustalić jednej przyczyny tzw. przedwczesnej menopauzy. Wiadomo jednak, że ryzyko wzrasta u kobiet, które miały takie przypadki w bliskiej rodzinie, gdy kobieta jest narażona na silny i długotrwały stres, pali papierosy i niezdrowo się odżywia.

Przedwczesne klimakterium może być wynikiem choroby nowotworowej jajników i metod jej leczenia, czyli radioterapii i chemioterapii. Podobny efekt daje usunięcie macicy oraz usunięcie jajników. 

Menopauza, kiedy się kończy

Kiedy menopauza się kończy, zaczyna się długi okres postmenopauzy, który wraz z wydłużającym się życiem kobiet może trwać 30 i więcej lat. To czas, kiedy kobieta musi na nowo zdefiniować swoje życie i swoją rolę w rodzinie. To także czas, kiedy powinna z większą uwagą przyglądać się zdrowiu, bo choć objawy przekwitania stają się coraz słabsze, bo organizm adaptuje się do niższego poziomu hormonów płciowych, to wraz z wiekiem wzrasta ryzyko wielu chorób takich jak osteoporoza, nowotwory, choroby układu krążenia i choroby metaboliczne.

Sprawdź: Przedwczesna menopauza - objawy, przyczyny, leczenie

Udostępnij

Do znajomych

Tweetnij

Wyślij link

Przedłuż swoje leki online! Potrzebujesz HTZ?

Rozpocznij konsultację