Jak wygląda USG piersi, kiedy je robić i ile kosztuje?

Dodano: 21-03-2019 | Aktualizacja: 21-03-2019
capsule Konsultacja z e-receptą internal Lek. rodzinny specialist Specjalista

USG piersi jest, obok mammografii, jednym z podstawowych badań służących profilaktyce i wykrywaniu raka piersi. Zobacz, kiedy należy wykonywać USG piersi, na czym polega badanie, czy jest bezpieczne dla kobiet w ciąży, a także – ile kosztuje.

Czemu służy USG piersi?

USG piersi jest obrazową metodą badania piersi wykorzystującą ultradźwięki, stosowaną w profilaktyce, rozpoznaniu i leczeniu raka piersi – najpowszechniejszego w Polsce kobiecego nowotworu złośliwego, na który zachorowalność systematycznie rośnie od lat 60. XX wieku, i który zbiera śmiertelne żniwo w dużej części z powodu zbyt późnej wykrywalności. USG piersi stanowi uzupełnienie dla badań mammograficznych oraz samobadania palpacyjnego i wzrokowego.

USG piersi wykonuje się kontrolnie, ale też dla potwierdzenia lub wykluczenia podejrzeń a także dla monitorowania biopsji oraz punkcji torbieli. Badanie uchodzi za skuteczne w wykrywaniu wczesnych i niewielkich zmian, a więc na etapie, kiedy każdy nowotwór jest uleczalny. Za szczególnie przydatne jest uznawane w różnicowaniu zmian torbielowatych i litych oraz ocenie wielkości i granic zmian ogniskowych. Najlepiej sprawdza się w przypadku piersi małych i twardych, o niewielkiej zawartości tkanki tłuszczowej, u kobiet młodych.

Kiedy robić USG piersi?

Polskie Towarzystwo Ultrasonograficzne zaleca, aby USG piersi kontrolnie wykonywała przynajmniej raz na 12 miesięcy każda kobieta, która ukończyła 30 lat. Poza regularnym badaniem profilaktycznym, USG piersi należy niezwłocznie wykonać, gdy w piersi wyczuwalne są zgrubienia, grudki, guzki, a także kiedy z sutka wydobywa się wydzielina. W szczególny sposób o kontroli powinny pamiętać kobiety, które mają małe piersi i takie, u których w rodzinie wystąpiły już przypadki raka piersi (choroba ta w dużej mierze jest uwarunkowana genetycznie).

W sytuacjach nagłych i niecierpiących zwłoki ma to mniejsze znaczenie, jednak w rutynowej profilaktyce istotny jest termin wykonania badania – USG piersi wykonuje się w pierwszej fazie cyklu miesięcznego (wedle zaleceń: 4-10 dzień), po ustaniu krwawienia, a przed owulacją. Piersi są wówczas w najmniejszym stopniu wypełnione wodą, co ułatwia diagnostykę.

USG piersi w ciąży

USG piersi jest badaniem całkowicie nieinwazyjnym i bezpiecznym, dlatego może być wykonywane u kobiet w ciąży oraz karmiących. Badanie w żaden sposób nie zagraża matce ani jej dziecku. Co więcej, eksperci wręcz gorąco zalecają wykonywanie USG piersi w ciąży, zwracając uwagę na to, że u kobiet ciężarnych rak piersi statystycznie jest wykrywany z 7-miesięcznym opóźnieniem w stosunku do całości populacji. Powody tego są dwa.

Po pierwsze, w ciąży nie wykonuje się badań mammograficznych w wykorzystaniem promieniowania RTG. Po drugie, w tym szczególnym okresie zmiany zachodzące w piersiach są nagminnie błędnie interpretowane jako wynik hormonalnej rewolucji, do której dochodzi w organizmie po zapłodnieniu.  Pod koniec 2018 roku specjaliści z kilku dziedzin (Polskie Towarzystwo Chirurgii Onkologicznej, Polskie Towarzystwo Onkologiczne oraz Polskiego Towarzystwo Ginekologów i Położników) opracowali nowe wytyczne, odnośnie badania USG piersi w ciąży:

  • u kobiet powyżej 35 roku życia zaleca się wykonanie badania USG piersi w I trymestrze ciąży;
  • u kobiet poniżej 35 roku życia zalecane jest:
    • rozważenie USG piersi w I lub II trymestrze ciąży,
    • wykonanie USG piersi w przypadku zaobserwowanych zmian (guz, obrzęk, zaczerwienienie, powiększenie węzłów chłonnych), niezależnie od momentu ciąży.

Jak wygląda USG piersi?

USG piersi przeprowadzane jest w gabinecie ginekologicznym i trwa około 15 minut. Nie wymaga żadnego przygotowania, poza wykonaniem podstawowych zabiegów higienicznych przed wizytą u lekarza. Przed badaniem odpowiedzieć trzeba na szereg pytań w ramach wywiadu lekarskiego, dotyczących m.in. samodzielnych obserwacji piersi, a także przypadków chorób nowotworowych w rodzinie.

Przystępując do badania, kobieta musi się rozebrać od pasa w górę i położyć na leżance (ewentualnie diagnostykę można przeprowadzić w pozycji siedzącej). Lekarz smaruje piersi specjalnym żelem, a następnie wykonuje badanie przesuwając głowicę aparatu ultrasonograficznego po skórze ruchami okrężnymi i podłużnymi. Aby zwiększyć dokładność, może głowicą lekko uciskać piersi. Diagnostyce poddane są też węzły chłonne pod pachami. Uzyskany w badaniu obraz widoczny jest w czasie rzeczywistym na monitorze.

Ile kosztuje USG piersi?

USG piersi należy do tańszych badań diagnostycznych. W prywatnym gabinecie za zapłacimy z nie od 80 do 150 złotych, w zależności od miasta i konkretnej kliniki, a także klasy wykorzystywanego sprzętu i renomy danego specjalisty. Co istotne w tym kontekście – USG piersi jest badaniem subiektywnym, polegającym na ocenie zaobserwowanych zmian przez lekarza. Dlatego niezwykle istotne są takie czynniki, jak doświadczenie i wysoki poziom wiedzy zawodowej ginekologa, oraz jakość sprzętu, którym wykonywane jest badanie. Warto te kwestie sprawdzić, podejmując wybór odnośnie miejsca przeprowadzenia badania, warto też postawić na wyższą jakość usługi, nawet jeśli jest ona droższa.

USG piersi na NFZ

USG piersi można też wykonać za darmo. Badanie to jest refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, pacjentka musi jednak posiadać skierowanie wypisane przez lekarza specjalistę – ginekologa lub onkologa. Uprawnień w tym zakresie nie ma lekarz podstawowej opieki zdrowotnej. Warto też w internecie poszukać informacji o darmowych badaniach USG piersi, które finansowane są przez organizacje pozarządowe, a niekiedy oferowane są w celach promocyjnych również przez prywatne kliniki.

Autor: Piotr Brzózka

Czytaj też:

Źródła:

  • Jacek Jassem, Maciej Krzakowski: Rak piersi , Polskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej, onkologia.zalecenia.med.pl
  • Wiesław Jakubowski, Katarzyna Dobruch-Sobczak, Bartosz Migda: Standardy badań ultrasonograficznych Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego – aktualizacja. Badanie sonomammograficzne, Journal of Ultrasonography 2012; 12
  • Rak piersi – Polska Unia Onkologiczna, www.puo.pl
  • Badanie USG piersi w ciąży – nowe zalecenia ekspertów, Fundacja Rak’n’roll, www.raknroll.pl


Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
 
Nasz lekarz zadzwoni do Ciebie kiedy Ty chcesz! Potrzebujesz pomocy lekarskiej?
Rozpocznij konsultację