Choroby tropikalne - z wysypką, zakaźne, pasożytnicze

Dodano: 21-03-2019 | Aktualizacja: 19-04-2021
Autor: Piotr Brzózka
capsule Konsultacja z e-receptą internal Lek. rodzinny specialist Specjalista

Choroby tropikalne rozprzestrzeniają się w krajach o klimacie tropikalnym lub subtropikalnym, ale z powodu lawinowego wręcz wzrostu liczby podróży do tych krajów w ostatnich latach, w krajach o klimacie umiarkowanym rozwiniętych rejestruje się coraz więcej przypadków zachorowań na choroby zakaźne i pasożytnicze. Jakie są choroby tropikalne? Które z nich to choroby z wysypką skórną, a które dają objawy ze strony układu pokarmowego? Jakie choroby zakaźne i pasożytnicze występują w poszczególnych krajach, szczególnie tych odwiedzanych przez Polaków?

Choroby tropikalne

Choroby tropikalne to grupa chorób, które rozprzestrzeniają się w krajach o klimacie tropikalnym lub subtropikalnym. Wysokie temperatury, wysoka wilgotność powietrza, bieda oraz brak odpowiedniej higieny to czynniki sprzyjające rozwojowi chorób zakaźnych i pasożytniczych.

Choroby tropikalne wywołują bakterie, wirusy, grzyby oraz pasożyty. Można się nimi zarazić bezpośrednio, czyli poprzez kontakt z nosicielem lub skażoną żywnością, a także za pośrednictwem wektorów, czyli organizmów przenoszących patogeny (komary, pchły).

Ryzyko zachorowania w czasie egzotycznych podróży zależy od stopnia endemiczności danego kraju, od stanu zdrowia podróżującego oraz od podjętych przed wyjazdem środków ostrożności (szczepienia, chemioprofilaktyka).

Choroby tropikalne można podzielić na choroby transmisyjne (przenoszone przez wektory), choroby przenoszone drogą pokarmową, choroby skóry, choroby przenoszone drogą oddechową, choroby przenoszone drogą płciową, choroby odzwierzęce oraz powstałe na skutek kontaktu z glebą lub kąpielą w skażonej wodzie. Turyści, którzy wrócili z podróży do krajów tropikalnych, najczęściej zgłaszają się do gabinetów lekarskich z dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi oraz chorobami skóry.

Dermatozy tropikalne, czyli choroby z wysypką

Choroby tropikalne, które objawiają się wysypką i innymi zmianami skórnymi powstają zwykle na skutek kontaktu z nosicielem lub skażoną glebą.

Dermatozy tropikalne wywołują także wektory, skażona żywność oraz kąpiel w zanieczyszczonej glebie. Najczęściej diagnozowane przez lekarzy tropikalne choroby z wysypką to:

  • leiszmanioza - choroba wywołana przez pierwotniaka z rodzaju Leishmania  przenoszona przez samice muchówek z rodzaju Phlebotomus. Skórna postać choroby objawia się głównie przewlekłym owrzodzenim w miejscu ukąszenia,
  • schistosomatoza - choroba tropikalna wywołana przez pasożyty z rodzaju Schistosoma; najczęściej do zakażenia, które objawia się chorobą z wysypką dochodzi w czasie kąpieli w zanieczyszczonej wodzie; najpierw na skórze pojawia się wysypka w postaci grudek, następne pokrzywka,
  • skórna larwa wędrująca to choroba wywołana przez larwy nicieni, które wędrują pod skórą, do zakażenia dochodzi poprzez kontakt z zanieczyszczoną glebą, ta choroba tropikalna objawia się swędzącymi, czerwonymi zmianami skórnymi,
  • stopa madurska - choroba wywołana przez grzyby i promieniowce bytujące w glebie oraz na roślinach, zmiany skórne występują zwykle na stopach, powodując ich zdeformowanie, przybierają postać ropni oraz przetok,
  • trąd - choroba tropikalna wywołana przez prątki; do zakażenia dochodzi zwykle drogą kropelkową; wyróżnia się trąd guzowaty, który przybiera postać guzkowych wykwitów rozmieszczonych symetrycznie na ciele (szczególnie na twarzy, rękach i nogach) i owrzodzeń na błonie śluzowej oraz trąd tuberkuloidowy charakteryzujący się suchymi plamami rumieniowymi lub odbarwionymi na twarzy, plecach i kończynach.

Choroby tropikalne przenoszone drogą pokarmową

Do najczęściej występujących u turystów chorób tropikalnych przenoszonych drogą pokarmową, wywołujących dolegliwości żołądkowo-jelitowe, zalicza się:

  • czerwonka - choroba zakaźna jelit wywołana pałeczkami Shigella lub amebą Entamoeba histolytica. Wywołana bakteriami to czerwonka bakteryjna, a amebą - choroba nazywana czerwonką amebową, często mylona z amebozą. Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt z chorym, skażonymi pokarmami. Chorobę przenoszą też muchy. Czerwonka objawia się oddawaniem luźnych stolców ze śluzem lub krwią (nawet kilkadziesiąt razy w ciągu doby), krwistymi wymiotami, gorączką oraz przejściową nietolerancją laktozy.
  • ameboza (pełzakowica) - wywołuje ją pełzak czerwonki, a do zakażenia dochodzi poprzez zanieczyszczoną żywność lub wodę. Choroba tropikalna może przebiegać bezobjawowo, przybrać postać łagodniej biegunki lub czerwonki amebowej, ale także przejść w postać przewlekłą lub pozajelitową. Pozajelitowa ameboza charakteryzuje się tworzeniem się ropni, najczęściej ropni wątroby, które mogą perforować do jamy otrzewnej.
  • dur brzuszny - choroba zakaźna wywołana przez bakterię Salmonella typhi. Źródłem zakażenie jest zanieczyszczona żywność oraz woda. Objawami duru brzusznego są: wysoka gorączka, bóle brzucha, wysypka na tułowiu, powiększenie wątroby, śledziony i węzłów chłonnych, biegunka lub zaparcia,  bradykardia, krwotoki z nosa. Niewykryta w porę może doprowadzić do krwawienia z przewodu pokarmowego, perforacji jelita cienkiego, posocznicy, zapalenia mózgu lub zapalenia kości.

Choroby przenoszone przez komary

  • denga - choroba zakaźna wywołana przez wirusa dengi. Do zakażenia dochodzi przez ukąszenie komara z rodzaju Aedes aegypti.  Denga może przebiegać bezobjawowo lub dawać objawy w postaci ostrej gorączki, wysypki skórnej kończyn, bólów kostno-stawowych, powiększenia węzłów chłonnych. Choroba może też przybrać postać gorączki krwotocznej, wówczas poza wymienionymi objawami, dochodzi do powiększenia wątroby, skazy krwotocznej, a nawet śpiączki.
  • malaria - choroba pasożytnicza wywołana przez pięć gatunków zarodźców (Plasmodium). Do zachorowania dochodzi poprzez ukąszenie komara z rodzaju Anopheles. Pasożyty bytują w wątrobie i krwi obwodowej. Malarię w początkowej fazie można rozpoznać po dreszczach, wysokiej gorączce, suchej skórze, zaburzeniach świadomości, powiększonej śledzionie lub wątrobie, żółtaczce, biegunce, wymiotach. Z czasem te objawy są mniej nasilone, ale może dojść do groźnych dla życia powikłań - uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego, skazy krwotocznej, niewydolności krążeniowo-oddechowej, kwasicy, a także śpiączki. 

Choroby tropikalne - mapa

  • Choroby w Afryce - Polacy najczęściej podróżują do Egiptu oraz Maroko. Najczęstsze choroby przywiezione z Egiptu to denga, gruźlica, leiszmanioza, schistosomatoza, wirusowe zapalenie wątroby typu B oraz typu C. Choroby endemiczne w Maroko to choroba denga, gruźlica, leiszmanioza.
  • Tajlandia - choroby, którymi można się zarazić w tym kraju to cholera, japońskie zapalenie mózgu, dur brzuszny, wścieklizna, wirusowe zapalenie typu A lub B. Przed wyjazdem do Tajlandii należy się zaszczepić na te choroby oraz  wykonać szczepienia przypominające na błonicę, tężec, odrę i różyczkę.
  • Dominikana - choroby, na które trzeba się zaszczepić przed wyjazdem do tego kraju to wścieklizna, cholera, dur brzuszny, wirusowe zapalenie wątroby typu A i B. Tak jak w przypadku Tajlandii zaleca się szczepienie przypominające na błonicę, tężec, odrę i różyczkę. Na terenie Dominikany występuje też malaria, dlatego przed wyjazdem powinno się przeprowadzić chemioprofilaktykę przeciwmalaryczną.

Oprócz szczepionek, profilaktycznie przed wyjazdem do egzotycznego kraju, w którym występuje ryzyko zachorowania na malarię, warto przyjąć tabletki na tę chorobę. Receptę na tabletki można otrzymać od lekarza podczas tradycyjnej wizyty lub przechodząc konsultację online w przychodni internetowej

Zobacz: 



Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
 
Skontaktuj się z lekarzem online i uzyskaj pomoc! Chcesz uniknąć zachorowania na malarię?
Rozpocznij konsultację